Startpagina Actueel

Varkenscrisis: Europa doet niets, Vlaanderen ook (nog) niet

Boerenbond en ABS stelden in hun actieplan samen voor de Vlaamse varkenshouderij een snelle uitkoopregeling voor. “Het is goed om afspraken te maken. Maar elke regeling heeft tijd nodig”, zegt minister Hilde Crevits. Ook op bijkomende liquiditeit voor onze varkenshouders blijft het (voorlopig) wachten. En Europa? Die doet niets.

Leestijd : 4 min

Historisch. Dat was ongetwijfeld het gezamenlijk actieplan, dat Boerenbond en ABS voorstelden om de nooit geziene crisis in de Vlaamse varkenssector aan te pakken.

Dat was onderwerp van debat in de commissie Landbouw, op vraag van de Vlaamse parlementsleden Tinne Rombouts (CD&V) en Sofie Joosen (N-VA).

EU-aanpak laakbaar

In haar antwoord blijft Vlaams landbouwminister Hilde Crevits hameren op een gecoördineerde, Europese aanpak. Maar die blijft uit.

“Dat de verschillende lidstaten in eigen steunmaatregelen kunnen voorzien, is bijzonder laakbaar. Het is onfatsoenlijk dat Europa hierin niet investeert. Door die verschillende steunpakketten wordt de Europese markt nog meer verstoord. Er is geen structurele aanpak en het speelt alleen maar landen tegen elkaar uit.”

Varkenssector 2.0

Vanuit Europa moet dus weinig of geen soelaas worden verwacht. Heel frustrerend, maar het is vandaag niet anders. “In Vlaanderen is iedereen bereid om een allesomvattend plan te schrijven”, aldus Vlaams minister Hilde Crevits. “Maar wat als we in Vlaanderen ingrijpen, zal er dan geen verdere groei zijn in Zuid- en Oost-Europa? Als de varkenssector in Vlaanderen wordt afgebouwd, zal dat nul impact hebben op de marktprijs. Het moet worden ingebed in een bredere ketenaanpak.”

Vlaams minister Hilde Crevits pleit voor een kleinere en sterkere varkenssector 2.0. “Er is een heroriëntatie nodig: van varkensboeren, van veevoederfabrikanten, van slachthuizen (meer zorgen voor meerwaarde) en ook van retailers én consumenten. We laten onze boeren niet los en ook de overheid zal een deel doen in de transitie.”

“Ondertussen staat het water bij onze varkenshouders heel hoog”, vult Vlaams parlementslid Bart Dochy aan. “Er zijn drama’s in het verschiet. Een snelle beslissing zou een welgekomen signaal zijn. Het voorstel wordt kamerbreed gedragen. Bedrijven die het moeilijker hebben, hebben het meest geïnvesteerd in de toekomst en zijn de meest performante bedrijven. Er werd al steun voorzien. Maar die 7.500 euro op bedrijfsniveau is een klein bedrag”, aldus Bart Dochy.

Die snelle opkoopregeling is uiteraard gekoppeld aan de moeilijke onderhandelingen in het stikstofdossier. “Met bilaterale gesprekken werken we voort aan een akkoord”, aldus Vlaams minister Hilde Crevits. “Het is een moeilijk dossier. Een maatregel om de varkensproductie af te bouwen - via de NER’s - kan zeker deel uitmaken van deze gesprekken. Dat kan ook vlug gaan, wat ook in het belang van het ruimer stikstofdebat is.”

Maatregelen op Vlaams niveau, zoals de afbouw van de varkensstapel, zou weinig of geen impact hebben op de EU-marktvorming. “Die impact zou er wel zijn op het vlak van stikstof, per varken. Maar de volledige keten moet een inspanning doen.”

Een gedragen aanpak

“Een gedragen aanpak in de volledige keten is nodig. Varkenshouders, die vandaag hun rekeningen niet meer betaald krijgen, zijn heel boos op de retail. In het verleden waren er ook crisissen, maar toen werden te weinig inspanningen gedaan om die effectief aan te pakken. We moeten nog meer praten om uit de problemen te geraken”, aldus Vlaams minister Hilde Crevits.

Concrete situaties

Volgens Vlaams minister Hilde Crevits is het veelbelovend om principiële afspraken te maken rond die versnelde uitkoopregeling: een transitiefonds dat volgens de landbouworganisaties Boerenbond en ABS boven het Vlaams Landbouwinvesteringsfonds zou moeten komen.

“Afspraken maken is geen evidentie. Het gaat dan specifiek over het inleveren van NER’s, maar die varkens zijn er dan nog. Elke regeling heeft tijd nodig. We moeten ons grondig bezinnen over het woord ‘snel’. Het is uiteraard goed dat de sector zelf pleit voor een afbouw, en dat te linken aan het stikstofdossier”, aldus Vlaams minister Hilde Crevits.

Druk is immens groot

Vooral jonge varkensbedrijven staan vandaag onder immense druk. “Voor het oplossen van het probleem moeten we uitgaan van de reële toestand in de varkenshouderij. Er zijn nu varkenshouders die ammoniakemissiearme stallen afbetalen met de kleine marges van de andere, nog niet aangepaste, stallen.”

“Die stallen gaan afbreken, is dan ook geen optie. We moeten vooral opletten dat we het jonge varkenshouders niet onmogelijk om hun bedrijvigheid in de toekomst verder te blijven exploiteren.”

Voorlopig komt er dus geen extra liquiditeitssteun vanuit Vlaanderen. Het is nu afwachten wanneer die uitkoopregeling voor de sector van kracht wordt, en welke financiële hiervoor worden voorzien.

Lieven Vancoillie

Lees ook in Actueel

Milde melkaanvoer in Europa

Economie Raf Beyers, adviseur bedrijfsontwikkeling en risk management bij United Experts, overliep op 20 maart met ons de financiële wereldsituatie en de internationale zuivelmarkten. De melkpoederprijzen gaan nog steeds in dalende lijn. Op de GDT-veiling werd 27% minder product verkocht dan vorig jaar.
Meer artikelen bekijken