Boerenbond: ‘Minister Demir smoort positief ondernemerschap in de landbouw in de kiem’
Het zit er weer bovenarms op tussen Boerenbond en Vlaams minister Zuhal Demir (N-VA). Aanleiding is een artikel in de media over het aantal vergunningen van intensieve veehouderijen. “We stellen vast dat Vlaams minister Zuhal Demir het positief ondernemerschap in de landbouw in de kiem smoort.”
In Het Belang van Limburg van 17 november staat te lezen dat het aantal vergunningen voor intensieve veeteeltbedrijven de voorbije drie jaar verdrievoudigd is. Onaanvaardbaar volgens minister Demir, die pleit om enkel korte-ketenlandbouw en kleine boeren te ondersteunen.
Geen nieuwe, maar aanpassingen en uitbreidingen van bedrijven
“De cijfers die in het persartikel geciteerd worden lijken de indruk te wekken van een ongebreidelde toename van landbouwbedrijven, maar men vergeet dat heel wat milieuvergunningen omgezet moeten worden naar een omgevingsvergunning. Dat gaat gepaard met een omgevingsvergunningsaanvraag. In de meeste gevallen gaat het dus niet over nieuwe bedrijven, maar over aanpassingen en uitbreidingen van bestaande bedrijven”, stelt Boerenbond.
Verder stelt Boerenbond vast dat de minister in de media veelvuldig praat over de boeren, maar helaas niet of nauwelijks mét hen. Moest ze dit doen dan zou ze misschien beter begrijpen dat de kracht van onze Vlaamse landbouw ligt in haar grote diversiteit in al zijn vormen, waarbij grote en kleine, gangbare en korte-ketenbedrijven allemaal onze steun verdienen. En dat Boerenbond niet - zoals het cliché soms luidt - pleit voor ongeremde schaalvergroting, maar wel voor toekomstgericht ondernemerschap en ontwikkeling binnen de landbouw.
“N-VA’s bevlogen slogan ‘Denken. Durven. Doen.’ blijkt niet veel meer waard te zijn dan het stukje papier waarop het geschreven staat. Want hoewel men het ondernemerschap in Vlaanderen zoveel mogelijk wil en moet ondersteunen om uit het diepe dal na corona te raken, wil minister Demir de ontwikkeling en verduurzaming van onze landbouwbedrijven - als enige sector - zoveel mogelijk aan banden leggen”, luidt de kritiek van Boerenbondvoorzitter Sonja De Becker.
“We staan voor een open overleg met alle betrokken partijen, maar stellen vast dat minister Demir steevast de dialoog met de sector schuwt. Het is bovendien stuitend dat we via de pers moeten vernemen dat mevrouw Demir beleid meent te moeten voeren via omzendbrieven.”
Kracht in diversiteit
Landbouwers zoeken – net als andere bedrijfsleiders antwoorden op diverse uitdagingen: een kwalitatief product op de markt brengen waarvoor de consument een eerlijke prijs wil betalen, oog hebben voor dierenwelzijn en milieuproblematieken, zichzelf en de familie voorzien van een inkomen... “De ene doet dit door in te zetten op schaalvergroting en moderne/innovatieve technieken om zo het hoofd te bieden aan de hoogste eisen op het gebied van dierenwelzijn en gezondheid.”
“De andere zoekt die antwoorden in extensivering, al dan niet gecombineerd met korte keten, of biologische landbouw. Hoewel de Vlaamse landbouw een familiaal karakter heeft, wordt als het gaat over veehouderijen het begrip ‘megastallen’ of nog meer in superlatief ‘industriële megastallen’ te pas en te onpas gebruikt waarbij men deze bedrijven bestempelt als nefast voor het milieu.”
Onze veehouderij – of die nu groot- of kleinschalig is moet milieuvriendelijk en duurzaam zijn. Voor ons is deze discussie dan eigenlijk ook achterhaald. Maar vaak kunnen strengere eisen op gebied van milieu in de praktijk wel enkel worden doorgevoerd in combinatie met een schaalsprong.
Verdere verduurzaming landbouw
Het is bovendien niet zo dat schaalvergroting op bedrijfsniveau automatisch leidt tot een toename van de veestapel in Vlaanderen of in een bepaalde regio. Aan de oorsprong van een schaalvergroting op bedrijfsniveau liggen factoren zoals de marktvraag, een gewijzigd consumptiepatroon en wijzigende regelgeving. De ammoniakemissie daalt bovendien nog steeds wat grotendeels verklaard wordt door het in de praktijk zetten van de maatregelen in de mestactieplannen en het toepassen van emissiearme stalsystemen.
Voor Boerenbond ligt het antwoord voor een verdere verduurzaming van de landbouw in een doordachte combinatie van technologische ontwikkelingen, innovaties, schaalveranderingen, de verankering van het landbouwbeleid in een geïntegreerd voedselbeleid en de omslag naar een kringloopeconomie, en niet in omzendbrieven die gemeentes en provincies ervan moeten overtuigen dat slechts één bepaald soort landbouwmodel steun verdient of in een Don Quichot-achtige strijd tegen het spook van de zogenoemde megastallen.
