Stikstofdioxide (NO2) is een typisch verkeersgerelateerde polluent. Een analyse van de impact van de coronamaatregelen tijdens de eerste lockdown wees al uit dat die op doorgaans drukke plaatsen tot aanzienlijk minder NO2-concentraties leidden door het verminderde (diesel)verkeer. Ook de tweede lockdown lijkt eenzelfde effect gehad te hebben.
Minder beïnvloed door coronamaatregelen
"In 2020 werd voor het eerst in geen enkel Belgisch automatisch luchtmeetstation de Europese grenswaarde, die tevens ook de advieswaarde is van de Wereldgezondheidsorganisatie, overschreden", zegt Ircel. Die Europese jaargrens - die ligt op 40 microgram per kubieke meter lucht (µg/m³) - werd vorig jaar nog op drie meetplaatsen overschreden (twee in Brussel en één in Antwerpen).
De fijnstofconcentraties worden minder beïnvloed door de coronamaatregelen, omdat ook de industrie, de huishoudens en de landbouw belangrijke bronnen van fijnstof zijn. De daling van de concentraties in 2019 zet zich wel voort in 2020. De Europese jaarwaarden werden op alle meetplaatsen gerespecteerd, terwijl de Europese daggrenswaarden in Vlaanden en Brussel voor het zevende jaar op rij en in Wallonië voor het zesde opeenvolgende jaar werden gehaald.
"De strengere gezondheidsadvieswaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie, vooral de dagadvieswaarden, worden op de meeste plaatsen in België wel overschreden." Wat ozon (O3) betreft, waren er wel meer dagen waarop de Europese informatiedrempel van 180 µg/m³ werd overschreden. In totaal waren er 12 dergelijke "ozondagen" in juni, juli en augustus, tegenover 9 in 2019. Op één dag gingen de waarden op twee meetplaatsen zelfs boven de alarmdrempel van 240 µg/m³.
Intensiteit van ozonpieken
"De zomer van 2020 was warm en droog met een langdurige hittegolf in augustus, met 9 tropische dagen", luidt het. "De laatste decennia neemt het aantal ozondagen en de intensiteit van de ozonpieken, bij vergelijkbare (en zelfs ongunstigere) weersomstandigheden, af", benadrukt Ircel wel. "De verklaring hiervoor is de daling, op Europese schaal, van de uitstoot van stikstofoxiden (NOx) en vluchtige organische componenten (VOC) de laatste decennia." Zo werden in de zeer warme zomers van 2003 en 2006 respectievelijk 16 en 22 ozondagen opgetekend.
