Landbouw en CD&V: het zijn vandaag twee handen op één buik. Hilde Crevits uit West-Vlaanderen is minister van onder andere Landbouw, haar partij- en provinciegenoot Bart Dochy is voorzitter van de commissie Landbouw, Plattelandsbeleid en Visserij in het Vlaams parlement. Maar ook de band tussen CD&V en Boerenbond blijft hecht.
“Je moet twee zaken onderscheiden. Enerzijds heb je het maatschappijmodel waar je voor staat. CD&V en Boerenbond zijn twee organisaties, die heel dicht bij elkaar staan. Respect voor de mens, belang van de vereniging, samenwerking tussen mensen, vrijheid koppelen aan verantwoordelijkheid, maar ook het systeem van het rentmeesterschap, duurzaamheid: dat zit in de basisfilosofie van zowel CD&V als van Boerenbond. Die gedachten gaan vrij gemakkelijk naar elkaar toe. Het tweede element is het pure lobbywerk op dossiermatig vlak. Daarin is het vanzelfsprekend dat Boerenbond met CD&V spreekt, maar ook met andere partijen. Vergeet vooreerst niet dat Boerenbond een ongelooflijk kenniscentrum is als het om landbouw gaat. Die expertise wordt aan alle partijen ter beschikking gesteld, maar die lijnen tussen Boerenbond en CD&V zijn inderdaad korter. Dat kan je niet verbreken, en dat moet ook niet worden verbroken.”
Hoe meer ik het zelf ervaar, hoe gefrustreerder ik word over het nieuwe MAP6. Dat is een miskleun! Wie eerlijk is, weet dat het slecht is. Er zitten in het hele verhaal niet alleen fouten, het is administratief ook niet te volgen. Nee, ik zeg niet dat het minder streng moet, maar wel eenvoudiger. Het moet duidelijker en begrijpelijker worden. Op het niveau van mijn bedrijf heb ik soms al moeite om het volledig te verstaan. In de maatregelen die worden genomen, zitten fouten. Enerzijds is er de vaststelling dat de bemestingsnormen jaar na jaar strenger worden, anderzijds stellen we vast dat er geen verbetering meer is van de waterkwaliteit. Dat betekent dat het wellicht niet door de normen komt, maar dat er andere factoren spelen.
Links en rechts worden nog foute bemestingstechnieken gebruikt. Of gebeuren er nog zaken, die niet horen. Het is duidelijk dat de rotte appels eruit moeten. Het is in het belang van de volledige sector dat daar werk wordt van gemaakt. Ik wil die problematiek niet opschroeven, maar we mogen dat ook niet ontkennen. Het gaat dan misschien om slechts 1% van de landbouwers, maar die moeten worden aangepakt. Weet je wat dan zo wraakroepend is? Dat die cowboys maar verder blijven doen, en dat de boer die goed werkt wel een boete krijgt omdat een of ander papiertje niet correct is ingevuld.
Ik geloof onder andere in sensibilisering, zoals het CVBB nu doet, ook met waterkwaliteitsgroepen en meetpunten. De doorstroming van de problemen die daar bekend zijn richting handhaving, moet en kan beter. Het is niet alleen belangrijk dat men weet waar een probleem zit, maar dat er ook kan worden opgetreden. En daar is er vandaag nog wat koudwatervrees, denk ik.
De discussies over bouw- en milieuvergunningen (omgevingsvergunningen), de hernieuwing of evaluatie van de milieuaspecten.. Het agrarisch gebied is nu eenmaal bestemd voor die voedselproductie, dan moet je toelaten dat er gebouwen kunnen worden gezet en vergunningen worden verleend. Het is echter soms frustrerend om vast te stellen dat een enkeling met een goed gerichte campagne zelfs de rechtszekerheid van bestaande bedrijven kan ondermijnen.
Ik ga niet in tégen natuurbewegingen op zich, maar ik ga wel in tegen individuen die misbruik maken van natuurbewegingen om in een persoonlijk dossier tegen een landbouwer hun gelijk te halen. Maar de natuurbeweging laat zich soms ook misbruiken door individuen, die ergens met een frustratie rondlopen. En dat kan ook de essentie van een natuurbeweging niet zijn.
Mijn pleidooi voor rechtszekerheid is er géén om overal alles toe te laten. Nee, er moet altijd een correcte afweging worden gemaakt, met aandacht voor de omgeving en goede communicatie. Bedrijven moeten eerlijke kansen krijgen om eventueel te kunnen uitbreiden. Maar groter worden is maar 1 piste. Daarnaast is er ook ongelooflijk veel toekomst voor mensen die kiezen voor verbreding: korte keten, hoevetoerisme, thuisverkoop, bio, CSA... Die initiatieven zijn heel interessant, maar de bedrijfsleider moet daar zelf van overtuigd zijn. Het gaat dus niet zozeer om louter schaalvergroting, maar wel om schaalverandering. Daarbinnen is die rechtszekerheid zo belangrijk. Wat je nog kan ondernemen, maar ook wat je niét kan doen.
Dat is inderdaad dé hamvraag. Een landbouwer is een liefhebber van de natuur. Maar zijn eerste bekommernis blijft in het onderhoud van zijn gezin voorzien. Iedereen moet recht hebben op loon naar werk, maar in de land- en tuinbouw gebeurt dat niet altijd. Zo wordt een aantal producten verhandeld op een sterk concurrentiële wereldmarkt. Ik geloof dat er mechanismen zijn, ook via het GLB, via producenten- en brancheorganisaties om binnen de keten afspraken te maken om te komen tot een eerlijker verdeling van de koek binnen de keten. Het probleem is niet dat er in de voedselkolom (van grond tot mond) geen marges zitten, maar de marges zijn niet eerlijk verdeeld. Bovendien is het zo godgeklaagd dat de individuele boer vaak gedupeerd wordt door internationale, geopolitieke aangelegenheden. We kennen allemaal de Rusland-boycot. Nu recent ook weer de problematiek van de Griekse perziken in een discussie over... vliegtuigen.
Nee, het is bijvoorbeeld terecht wat hij zegt over de marges op een bepaald moment in een bepaalde deelsector. Maar ondertussen zijn er zoveel deelsectoren met elk hun eigen marktomstandigheden dat we moeilijk nog kunnen spreken over ‘de landbouwer’ die zou klagen. Maar, wat we ook zien, is dat er binnen de sterk gediversifieerde en sterk gespecialiseerde sectoren veel verschillen zijn tussen de bedrijven.
De grootste uitdaging zal zijn om in een goede implementatie te voorzien van het GLB, het Europees Gemeenschappelijk Landbouwbeleid, vanaf 2022. Daar moeten we alle kansen geven aan onze landbouwers die in hoofdberoep actief zijn. Die actieve boer staat vandaag het kwetsbaarst op de markt. Die werkt hard en investeert onder andere in innovatie, en moet daarvoor structurele ondersteuning krijgen. Want dat is precies de evolutie van de opdracht van het Europees Landbouwbeleid. Een evolutie van een marktondersteuning naar een ondersteuning van de structuur van de bedrijven. De basisdoelstelling is gebleven: voldoende en gezond voedsel produceren. Vandaag moet dat in een geglobaliseerde wereld. Geen gemakkelijke opdracht? Nee, dat klopt. Het is precies daarom een uitdaging.
Voortdoen.
Nee! De landbouwers zijn per definitie klimaatrealisten, omdat de landbouw precies een sector is die weet wat er in de natuur gebeurt. Boeren zijn misschien inderdaad meer bezig met het ‘weer’ dan met het ‘klimaat’. Maar landbouwers staan als geen andere open om mee oplossingen te helpen zoeken. Er is heel veel potentieel om mee te werken, ook in het belang van andere sectoren.
Klimaat wordt echter al te vaak verengd tot energie. Maar ook de kwaliteit en de kwantiteit van bijvoorbeeld water is een belangrijk aspect. Ook daar speelt de vooruitziende landbouw op in, door bijvoorbeeld waterberging. Ik ben ervan overtuigd dat de sector dat ook financieel kan valoriseren. In het belang van de gemeenschap kan men daarin ook betaalde diensten verrichten, zoals rond koolstofberging in de bodem. Het klimaat is voor de landbouwsector precies een kans om het productiepotentieel te valoriseren.
De oplossing zou kunnen zijn: steek die runderen in een gesloten systeem.
Nee, dat klopt! Ik denk dat we dat nooit zullen aanvaarden. Ik ben ervan overtuigd dat er betere voedersupplementen zullen komen die de pensflora kunnen beïnvloeden en die de methaanuitstoot gevoelig zullen terugdringen. Hoe minder, hoe beter. Koeien verplicht binnensteken als maatregel tegen de methaanuitstoot is geen gezonde optie. Naast het maatschappelijk aspect is een koe in een volledig gesloten laten leven niet zo evident, op het vlak van gezondheid en zo. Maar verbieden dat koeien grazen, is maatschappelijk niet te verkopen. En dat hoeft ook niet.
Dat is weinig, ja. Zegt dat iets over boeren, of over politici? In het parlement is er meer nood aan mensen met een technische scholing, met een ingenieursopleiding, of een wetenschappelijke achtergrond. Ik heb niks tegen bijvoorbeeld advocaten en juristen. Maar, een boer houdt van resultaat, liefst direct. Als ik een hele dag op mijn tractor op het land heb gewerkt, dan merk je dat. Dat is niet zo in de politiek. De politiek gaat traag. Mensen willen zich niet meer vereenzelvigen met een politiek schouwspel, waar het gezond verstand soms weg is. Politiek is vaak te emotioneel, te weinig rationeel. Dat heeft veel te maken met zij die de politiek bedrijven. Te veel theater? Federaal is dat vaak erger dan Vlaams. Maar het wordt ook geïmporteerd, zoals door PVDA’ers en anderen. Ze zijn mondig en ze doen dat goed. Of ze oplossingen aanreiken, is een ander verhaal. En daar gaat het allemaal om, in de politiek en in de landbouw: oplossingen aanreiken.
