Startpagina Akkerbouw

Vanaf 21 mei oppompverbod uit kwetsbare waterlopen

Sinds Hemelvaartsdag geldt er voor heel wat kwetsbare rivieren, grachten en beken een oppompverbod.

Leestijd : 4 min

De voorbije weken heeft het amper geregend en het grondwaterpeil staat intussen historisch laag. Vorig jaar werd het eerste oppompverbod pas in juli ingevoerd. Vanaf donderdag21 mei is in de betrokken zones oppompen verboden, maar niet voor het drenken van het (eigen) vee noch voor aanmaak van gewasbeschermingsmiddelen. Het verbod is ook niet geldig voor de aanmaak van drinkwater door de betreffende instanties.

West-Vlaanderen

Carl Decaluwé, gouverneur van West-Vlaanderen, besliste op advies van de Droogtecommissie om vanaf 21 mei een oppompverbod uit kwetsbare rivieren, grachten en beken in West-Vlaanderen in te stellen.

Voor heel wat boeren is dit problematisch. Landbouwer Luk Quintens uit Damme getuigde hierover op Radio 1: “De suikerbietplantjes vechten voor hun leven. Door de droogte hebben ze het moeilijk om te kiemen, op te komen én wortels te maken. Sommige kiemplantjes zijn intussen al afgestorven. Dit oppompverbod zal pijn doen, want ik teel niet alleen suikerbieten, maar ook droogtegevoelige teelten zoals vlas, uien en graszaad. Andere teelten zoals aardappelen en maïs kunnen er hopelijk nog even tegen.”

Gouverneur Decaluwé vindt het een moeilijke beslissing. “ Dit oppompverbod start al uitzonderlijk vroeg in een zestal ecologisch kwetsbare beken én in het Blankaartbekken dat al onder het minimale peil staat (zie figuur).”

Het captatieverbod in West-Vlaanderen is van toepassing in het Blankaartbekken, de afgesneden meanders van de Leie en de Schelde en de stroomgebieden van de Poperingevaart, de Kemmelbeek, de Handzamevaart, de Rivierbeek, de Hertsbergebeek en de Bornebeek.
Het captatieverbod in West-Vlaanderen is van toepassing in het Blankaartbekken, de afgesneden meanders van de Leie en de Schelde en de stroomgebieden van de Poperingevaart, de Kemmelbeek, de Handzamevaart, de Rivierbeek, de Hertsbergebeek en de Bornebeek. - Figuur: Provincie West-Vlaanderen

Als de IJzer onder het peil van 2,90 m komt, dan zal ook aan het IJzerbekken een oppompverbod worden ingevoerd. “Momenteel staat het water nu nog 3 m hoog. We hebben nog wat speling en hopen dat we daar niet verder moeten ingrijpen.

De landbouwers hebben het al niet gemakkelijk gehad de voorbije periode, deze maatregel erbij is niet evident. Deze gebeurt met pijn in het hart, maar we moeten doen wat we moeten doen...”

Limburg

Sinds 21 mei geldt er ook een captatieverbod over 80 % van het Limburgs grondgebied. Dat maakte waarnemend gouverneur Michel Carlier bekend. Het gaat om een captatieverbod voor de ecologisch kwetsbare waterlopen.

Captatie uit bevaarbare waterlopen en kanalen is wel toegestaan mits een melding of vergunningsaanvraag bij de Vlaamse Waterweg. Landbouwers kunnen ook nog gezuiverd afvalwater bij Aquafin ophalen op 9 locaties in Alken, Bree, Genk, Hasselt, Houthalen-Helchteren, Lanaken, Lommel, Sint-Truiden en Tongeren.

“Als bijkomende neerslag uitblijft, lijkt alles erop te wijzen dat we in 2020 opnieuw afstevenen op een droge zomer, al de vierde op rij”, aldus waarnemend gouverneur Carlier. Het captatieverbod is grosso modo niet van kracht voor de gebieden rond de Jeker in de regio Tongeren, de Cicindria (regio Sint-Truiden en Gingelom), Voer en Berwijn (Voerstreek), Molenbeek, een stuk van de Zwartebeek (regio Beringen), de Demer tussen Hasselt en de grens met Vlaams-Brabant, de Velpe en de Gete (regio Halen en Herk-De-Stad). Ook Tessenderlo, Ham, Lummen, Heusden-Zolder en Zonhoven blijven grotendeels van deze maatregel gespaard.

Oost-Vlaanderen

Ook Oost-Vlaams waarnemend gouverneur Didier Detollenaere stelde een captatieverbod in op 19 plaatsen via politiebesluit. Het een captatieverbod is van toepassing op de diverse waterlopen, namelijk de bovenloop van de Molenbeek, de Bosbeek, de Beiaardbeek, Molenbeek Ronse, de Maarkebeek, Riedekensbeek, de Zwalm, Molenbeek-Kottembeek, Molenbeek/Terkleppebeek, Molenbeek/Parkbosbeek , en de benedenloop van de Maarkebeek en de middenloop van de Maarkebeek

Ook het hele stroomgebied van de Molenbeek, de Passemarebeek, Mark, Wolfsputbeek, Rietveldbeek, Sompelbeeken de Voorstesloot.

In de rode zone geldt een captatieverbod in Oost-Vlaanderen.
In de rode zone geldt een captatieverbod in Oost-Vlaanderen. - Figuur: Provincie Oost-Vlaanderen

Vlaams-Brabant

Ook volgens gouverneur De Witte van Vlaams-Brabant laat nasleep van de droogtes van de voorbije jaren zich duidelijk gevoelen op verschillende waterlopen. Grondwatervoorraden hebben zich tijdens de afgelopen winter onvoldoende kunnen herstellen.

In Vlaams-Brabant geldt het captatieverbod over 13 waterlopen verspreid over de provincie: Mark, Steenvoordbeek, Molenbeek, Linkebeek, Grote Gete, Waarbeek, Grote Leigracht, Leigracht, Kleine Beek, Herseltseloop, Dormaalbeek, Hollebeek (stroomopwaarts van de monding van de Bosbeek) en de Dijle (stroomopwaarts van de monding van de Demer met uitzondering van het kanaal Leuven-Dijle).

Die bevinden zich op het grondgebied van 37 van de 65 Vlaams-Brabantse gemeenten.

Antwerpen

Vanaf 8 mei 2020 gold al een tijdelijk captatieverbod in 10 ecologisch kwetsbare stroomgebieden binnen de provincie Antwerpen.

Op 20 mei werden bijkomende gebieden toegevoegd aan dit captatieverbod in de volgende stroomgebieden: Groot Schijn (gedeeltelijk), Weerijs (gedeeltelijk), Mark (gedeeltelijk), Kleine Nete (gedeeltelijk), Grote Nete (gedeeltelijk) en Platte Beek. Je kan de betreffende gebieden hier bekijken.

zones waar in de provincie Antwerpen een captatieverbod geldt sinds 21 mei.
zones waar in de provincie Antwerpen een captatieverbod geldt sinds 21 mei. - Figuur: provincie Antwerpen

Langetermijnmaatregelen nodig

Ook bij eerdere lange droogteperiodes de voorbije jaren werd een oppompverbod opgelegd. Professor Waterbeheer Patrick Meire (UAntwerpen) pleitte eerder deze week al voor om in de toekomst te anticiperen op deze droogteperiodes en al eerder maatregelen uit te vaardigen. “Het vroegere beleid van snel water afvoeren naar de zee, is niet meer aan de orde. We moeten proberen het water maximaal op te houden op de momenten dat we het beschikbaar hebben door bijvoorbeeld opvang in regenwaterputten, in poelen en plassen in landbouwgebieden. We moeten het niveau in onze waterlopen hoger houden en in de polders kunnen we meer water stockeren.”

Anne Vandenbosch

Lees ook in Akkerbouw

Meer artikelen bekijken