Startpagina Akkerbouw

Teelten zwaar geraakt door droogte en verschillen in neerslag

De groente, aardappel- en maïsteelt leed in de eerste helft van augustus flink onder de lange periode van droogte en hitte. Wat volgde, was blijvende droogte op sommige plaatsen, en zware regenval elders. Het weer heeft direct zijn weerslag op het veld.

Leestijd : 5 min

Tijdens de hitte van begin augustus zagen we bij planten die onvoldoende vocht konden onttrekken uit de bodem en er dus niet in slaagde te kunnen zweten (verdampen), dat ze verbrandden. Omdat ze zichzelf onvoldoende konden afkoelen.

Courgette- en bonenbloeisels verbrandden door het zonlicht. Selder- en koolbladeren vertoonden brandplekken. Appels vertoonden eveneens brandschade.

Tripsbestrijding in prei in deze periode zonder kunstmatige beregening viel tegen.

In witte kool zien we light leaf spot (LLS)  optreden.
In witte kool zien we light leaf spot (LLS) optreden. - Foto: LVC

Kolen

In witte kolen zien we light leaf spot (LLS) optreden. Of dit het gevolg is van het wegvallen van de multicide fungicide chloorthalonil (Bravo) is, zal de toekomst ons moeten leren. Behandelen met Ortiva Top is aan te raden.

Kolenblad met brandvlekken.
Kolenblad met brandvlekken. - Foto: LVC

In spruitkool kenden we dit jaar weinig insectendruk maar komt er nu meer witte vlieg in het gewas. Op de zwaardere gronden is het perceelsafhankelijk opletten voor aardvloschade. Ook moet er straks bij het rooien van uien en oogsten van maïs aandacht zijn voor migratie van trips naar deze velden. Want de laatste jaren zien we ook van dit insect meer en meer schade op de spruitjes. Naast echte meeldauw is ook hier LLS een nieuwere gevreesde ziekte en moet er voldoende aandacht voor een doeltreffend fungicideschema zijn.

Bonen

De eerst geoogste bonen waren slecht tot matig in opbrengst. De rendabiliteit van deze teelt komt de laatste jaren dan ook bij telers ter sprake. Moeten we hier op zoek naar andere teeltperioden?

De laatste jaren waren de laatst gezaaide bonen de beste in opbrengst. Maar uiteraard is er dan risico dat vroege koude nachten ook hier de bal mis te wordt geslagen.

Verhouding tot de normaalwaarde neerslaghoeveelheid. Totaal lente 2020 in vergelijking  met de normaalwaarde 1981/2010.
Verhouding tot de normaalwaarde neerslaghoeveelheid. Totaal lente 2020 in vergelijking met de normaalwaarde 1981/2010. - Bron: KMI

Aardappelen

Door de droogte en hitte ging veel groeikracht verloren, vooral op de lichtere gronden. Ook bij nauwere teeltrotatie of humusarme percelen. Uiteraard is dit nadelig voor sortering en opbrengst. In de sortering wordt vooral Bintje en Challenger geraakt, in opbrengst zeker ook Fontane. Op de percelen die wel nog krachtige loofgroei hebben zien we op enkele velden ondergronds doorwas! De hitte op de aardappelrug veroorzaakte dat de ogen van de knollen wakker werden en kiemen.

De loofdoding zit eraan te komen. Hoe pakken we dit aan zonder diquat (Reglone)? Diquat was een middel dat op snelle doeltreffende manier aardappelloof en onkruid doodde.

Alternatieven voor het wegvallen van deze molecule zijn mechanische loofdoding of het gebruik van andere chemische moleculen.

De constructeurs van loofklappers verkopen in de ons omliggende landen meer toestellen. In België is de verkoop van loofklappers tot nu toe beperkt gebleven.

De nieuwe moleculen pyraflufen-ethyl (Gozai, Kabuki, Ramox) en carfentrazon-ethyl (Spotlight Plus, Shark) zijn op dit vlak een stuk minder doeltreffend dan Diquat. Maar toch zullen we het ermee moeten doen want anderen zitten er in de nabije toekomst niet aan te komen en zijn er ook niet in onze buurlanden.

Beloukha (pelargonzuur) werkt wel snel maar heeft een stevige kostprijs.

Ondertussen hebben we wel al wat ervaring met de mogelijkheden en onmogelijkheden van deze moleculen.

De grootste verschillen zitten in de doeltreffendheid op grotere onkruiden en de snelheid van werking. We zullen 14 à 21 dagen dienen te wachten met rooien. Dit is dus minstens een week extra ten opzichte van het vroegere Diquat.

Bij percelen met zware loofmassa zullen er meerdere passages nodig zijn om het loof doeltreffend en zo vlug te doden zodat deze percelen zonder schade gerooid kunnen worden.

Eerst de grote massa (en onkruid) openspuiten met Gozai en kort daarna Spotlight Plus blijkt de beste keuze.

Grote  melganzenvoet  in een  aardappel- perceel.
Grote melganzenvoet in een aardappel- perceel. - Foto: LVC

Gozai mag men 2 keer toepassen aan 0,8 l/ha met 14 dagen veiligheidstermijn.

Toevoegen van 1 liter paraffine olie of geësterde koolzaad olie (Actirob B, Natol, Vegetop) verhoogt de werking. Gaon is niet erkend in deze toepassing. Ook dient men in deze fase nog op te letten voor plagen en voegt men best Ranman Top toe. Dit middel heeft een krachtige uitvloeier die eveneens de werking nog wat versterkt.

0,8 l Gozai + 1 l Actirob B + 0,5 l Ranman Top is dus een goede eerste behandeling.

Om de snelheid te bevorderen is na deze behandeling een tweede behandeling met 1 l Spotlight Plus/Shark nodig. Olie hoeft hier niet toegevoegd te worden, maar kan wel. De werking is beter in zonnige dagen en wordt best voor 16u uitgevoerd om nog voldoende licht te hebben na de behandeling. Wel moet men ook nog op dit moment aandachtig blijven voor voldoende knolbescherming tegen plaag en kan toevoeging van Ranman Top ook hier de loofdodende werking bevorderen.

1 l Spotlight Plus + 0,5 l Ranman Top is dus een goede tweede behandeling.

Door de hitte verbrand  knolselderblad.
Door de hitte verbrand knolselderblad. - Foto: LVC

De tussentijd bedraagt best tussen de 5-7 dagen na de eerste behandeling. Zo is er nog voldoende contact mogelijk. Als men te laat deze tweede behandeling doet zal het effect ervan kleiner zijn.

Is ook na deze tweede behandeling het resultaat nog onvoldoende dan kan wettelijk nogmaals 0,8 l Gozai + 1 l olie ingezet worden.

Gebruik minstens 350 l water per hectare en stevige druk (minstens 3,5 bar) om voldoende dieptewerking te hebben.

Naast deze moleculen doen allerlei verhalen de ronde over mogelijke toevoegingen van sporenelementen of andere mineralen. Doch tot hiertoe is er nog niet veel echt bruikbaar.

Maïs

Het hakselseizoen is gestart. Dit is opnieuw zeer vroeg maar door de weersomstandigheden van dit jaar zijn er in deze teelt enorme verschillen in gewasstand. De eerste vrucht maïs staat er algemeen veel beter bij dan de tweede vrucht maïs na bijvoorbeeld gras.

Droogteschade  bij maïs.
Droogteschade bij maïs. - Foto: LVC

De laatste 3 jaar zien we dat telers die kiezen voor een snede gras voor de inzaai van maïs inboeten op de maïsopbrengst. In droge periodes heeft deze eerste snede gras namelijk teveel vocht uit de bodem getrokken die de maïs duidelijk mist. Voldoende neerslag is dus cruciaal om deze combinatie te doen slagen. Door de opeenstapeling van meerdere jaren lagere ruwvoederopbrengsten zal er vanuit de veehouderij vraag zijn naar goede hakselmaïs.

Lieven Van Ceunebroeck

Lees ook in Akkerbouw

Meer artikelen bekijken