Innovatieproject ligt aan de basis van een nieuwe automatische plantmachine

Na een constructieperiode tijdens de winter kon de West-Vlaamse kmo de machine dit voorjaar lanceren. Vorige week vond de (pers)voorstelling plaats in aanwezigheid van de fabrikant, West-Vlaams gedeputeerde voor Landbouw en Inagro/Agreon.

Grote arbeidsdruk

In Vlaanderen, en dan vooral West-Vlaanderen, staan we aan de wereldtop betreffende de productie van vollegrondsgroenten. de machines die in deze sector gebruikt worden zijn heel specifiek en worden vaak speciaal voor de sector ontwikkeld. Oogstmachines voor groenten kennen vaak al een grote graad van mechanisatie, maar een minimum aan manarbeid blijft steeds vereist.

Bij plantmachines daarentegen is de inzet van personeel heel wat hoger. Schaalvergroting, klimaatverandering en de plantmethode (waarbij regen de plantwerkzaamheden meteen stil legt in de meeste grondsoorten) maken de optimale periodes voor planten soms heel kort. Dit in combinatie met het inzetten van interimarbeiders maakt plannen lastig.

Het innovatienetwerk Agreon ondersteunt de bedrijven die toeleveren aan de land- en tuinbouwsector en stimuleert hen tot innovatie. Het ledennetwerk bestaat op heden uit ruim 25 kmo’s waarvan er heel wat actief zijn in de machineconstructie.

Uitplanten

In tegenstelling tot vele andere landbouwgewassen worden de meeste vollegrondsgroenten eerst uitgezaaid en opgekweekt in serres en daarna overgeplant in volle grond. De plantenkwekerijen die de jonge plantjes opkweken en ze daarna verkopen aan de groentetelers gebruiken vaak verschillende trays wat bijkomende variatie oplevert en automatisatie bemoeilijkt.

In serres is het kiemingspercentage zeker geen 100% en bevatten de trays met opgekweekte plantjes hier en daar lege kluiten. Bij het planten worden deze verwijderd zodat dure landbouwgrond optimaal benut kan worden.

Bij groenten heeft elke teelt zijn specifieke tussenrij-afstand, deze kan variëren van 50 tot 75 cm en vergt eveneens een variatie in de afstelling van de plantmachines.

Automatisatie

Agriplant slaagde er in om voor de diverse uitdagingen die gepaard gaan met de uitplant van vollegrondsgroenten een oplossing te vinden. Zo kan het verschil in opkweekmethode tussen geperste of losse kluiten, verschillende trays e.d. verholpen worden door een andere kit van uitduwnaalden te installeren waarmee de plantjes uit de trays worden geduwd.

Na het uitduwen van een rij kluiten met jonge plantjes uit een tray detecteert een selector of er lege kluiten aanwezig zijn om deze vervolgens uit het circuit te halen.

Doordat de machine kan variëren in tussenrij-afstand van 50 tot 75 cm was het noodzakelijk een 4-rijïg machine-concept te ontwikkelen. Op die manier wordt de volledige breedte achter de tractor geplant en worden geen planten van de vorige werkgang kapotgereden.

Grote uitdaging in dit concept was de plaatsing van de vier robots. Naast elkaar plaatsen was geen optie, per twee achter elkaar zou de half-gedragen machine te lang maken. Daarom werd gekozen om de robots twee per twee boven elkaar te zetten.

De robots kunnen alle plantjes aan die in trays worden opgekweekt en planten ze automatisch uit aan een capaciteit van 14.000 planten per uur per robot (of 4 plantjes per seconde!).

In Vlaanderen worden op heden gewassen als selder en ook alle koolgewassen met behulp van een wortelkluit in trays opgekweekt. In de toekomst kan een analoge inzaaimethode voor preiplantjes deze machine ook in de preiteelt inzetbaar maken. Daarnaast komen ook zoete aardappel en industrietomaten in aanmerking.

Automatisch uitplanten aan dergelijke hoge capaciteit biedt heel wat voordelen: de benodigde tijd voor uitplanten wordt aanzienlijk kleiner wat bij minder gunstige weersomstandigheden grote voordelen biedt. Daarnaast is men niet meer afhankelijk van extra personeelsinzet wat plannen van de werkzaamheden een stuk gemakkelijker maakt. Naast één chauffeur op de tractor is er enkel nog een tweede persoon nodig op de machine om de trays op en af de robots te plaatsen.