Startpagina Actueel

Minister Zuhal Demir wil via onteigeningen meer gronden laten bebossen

Voor de uitbreiding van bossen wil Vlaams minister Zuhal Demir een versnelling hoger schakelen. “Agrarische gebieden bebossen, dat wil men niet. Ik zal me dan focussen op natuurbestemmingen waar er vandaag heel grote oppervlaktes landbouwgebruik zijn. Het gaat over tienduizenden ha. We bekijken om over te gaan tot onteigeningen om daar dan te bebossen.”

Leestijd : 4 min

Elke natuurbeheerder, of dat nu een landbouwer of een Natuurpunter is, weet het: op een perceel bomen planten gaat één voor één. Vlaanderen is ambitieus en wil in deze legislatuur 4.000 ha extra bos, tegen 2030 maar liefst 10.000 ha. Vele kleine bomen maken een groot bos, maar daar is naast geld ook tijd en vooral geschikte grond voor nodig. En daar wringt het schoentje van Vlaams minister Zuhal Demir.

Door de vingers zien

Naar aanleiding van de Week van het Bos werd getoeterd dat Vlaanderen sinds 2019 1.000 ha zou gevonden hebben om te bebossen. Dat aantal ligt zeker lager, maar het zijn stappen in de goede richting. Ook lokale besturen dragen in de realisatie van het Bosuitbreidingsplan een verantwoordelijkheid, maar daar wil het niet zo vlug vlotten. “Lokale besturen moeten wel nog een tandje bijsteken, maar die zijn dit jaar wel een beetje verontschuldigd. Ik wil dat nog even door de vingers zien, omdat ze verleden jaar heel veel met corona bezig zijn geweest.”

Vlaams minister Zuhal Demir verwijst naar projecten in de stad Gent, waar het blijkbaar wel lukt om meer te gaan bebossen. “Voor hun inspanningen heeft de stad Gent ook een prijs gekregen. Die 750 ha door lokale besturen zou haalbaar moeten zijn. Het gaat om omgerekend 2,5 ha per gemeente. Maar daar zien we dat dat nog niet goed zit”, aldus minister Demir, die beseft dat het niet zo eenvoudig is.

Private landeigenaars

Parlementslid Tinne Rombouts (CD&V) verwees onder meer naar de 45.000 ha bestemd als bosgebied in het gewestplan. Die gronden liggen echter niet panklaar om te gaan bebossen, meer nog, “Heel veel is ook in handen van private landeigenaars. En die bewegen op dit moment ook niet. Ik vind dat eigenlijk heel jammer, want ook zij kregen een doelstelling om te bereiken.” Kritiek dat landeigenaars minder subsidie zouden ontvangen dan bijvoorbeeld natuurverenigingen wuift minister Demir weg. “Iedereen is gelijk voor de wet.”

Moeilijker ligt de situatie als het om landbouwgebruik of agrarisch gebruik van grond in bijzondere zones gaat. “Vaak is de grond in landbouwgebruik, al dan niet verpacht. Ik vind dat de verpachting moet worden versoepeld, want het is anders onbegonnen werk.” En verder: “Het verderzetten van het agrarisch gebruik van een grond in groene bestemming is doorgaans vrij van vergunningsplichten, zodat een overheid via het instrument van vergunningen kan sturen op het effectieve grondgebruik.”

Dan gaat minister Demir nog een stap verder. “Als er niet de intentie is van de eigenaar om te bebossen, en de eigenaar evenmin te overtuigen valt door middel van subsidies, rest alleen het verwerven van de grond of drastischer maatregelen door middel van onteigening, als daar billijke redenen voor bestaan. Ik zal ook onteigenen waar het moet. Ik zal daar niet voor terugdeinzen”, aldus een strijdlustige minister Demir. In 2020 werd slechts 280 ha ontbost. “Stellen dat er deze legislatuur meer bos verdween dan er nieuw bos bijkwam, is niet correct. Elke ontbossing moet heel goed zijn gemotiveerd. Een gepast beheer moet dan ook duurzaam verzekerd zijn.”

De nodige drempels

De doorlooptijd is sterk verschillend en afhankelijk van het specifieke perceel. “Normaal wordt een perceel 1 of 2 jaar na de verwerving bebost, tenzij er nog gebruiksrechten op het bewuste perceel liggen, meestal landbouwpacht. Ingeval van pacht wordt het perceel bebost na opzeg bij het verstrijken van de lopende termijn van de pacht. Dat is maximum 9 jaar na de aankoop.”

Extra bebossen lijkt simpel, maar dat is het uiteraard niet. “Er zijn heel wat drempels. Als het van mij zou afhangen, dan zou ik die allemaal willen wegnemen.” De werkelijkheid is echter anders.

Vlaanderen maakt intussen tal van oefeningen op zoek naar de meest geschikte plaatsen om te bebossen. Daarbij wordt onder meer gedacht aan de Speciale Beschermingszones (SBZ), waar bosdoelen liggen, met daarbij een focus op natuur- en bosgebieden. “Ik moet evenwel vaststellen dat in die gebieden landbouwgebruik bebossing belemmert. Dat is dus wel problematisch. Het wegwerken van die drempels is voor mij dan ook prioritair.”

Voor alle duidelijkheid: er worden altijd gebieden om te bebossen met een visie aangekocht. “We kopen enkel aan in gebieden waar bosdoelen zinvol zijn. We gaan bijvoorbeeld in de polders niet bebossen. We proberen dat wel op plaatsen waar we bestaande bossen kunnen verbinden of bestaande bossen groter kunnen maken.”

Afbouw mestrechten

Dat er op grote oppervlaktes landbouwgebruik is in natuurgebieden is voor minister Demir een grote drempel. “Het gaat over tienduizenden ha in Vlaanderen. Het versneld afbouwen van bijvoorbeeld de mestrechten daar kan de bebossing in die gebieden stimuleren.

Ofwel ga ik in die natuurbestemmingen bebossen, maar je hebt daar heel veel landbouwgebruik. Ofwel ga ik in agrarische gebieden bebossen, maar dat wil men ook niet. Ik ga me focussen op die natuurbestemmingen waar er vandaag heel grote oppervlaktes in landbouwgebruik zijn. We zijn aan het bekijken om daar over te gaan tot onteigeningen om daar dan effectief te bebossen. Anders kan ik nergens in Vlaanderen bebossen en dat kan niet de bedoeling zijn”, besluit de minister.

Lieven Vancoillie

Lees ook in Actueel

Milde melkaanvoer in Europa

Economie Raf Beyers, adviseur bedrijfsontwikkeling en risk management bij United Experts, overliep op 20 maart met ons de financiële wereldsituatie en de internationale zuivelmarkten. De melkpoederprijzen gaan nog steeds in dalende lijn. Op de GDT-veiling werd 27% minder product verkocht dan vorig jaar.
Meer artikelen bekijken