Veel interesse voor niet-productieve investeringen

Het inzetten van niet-productieve investeringen helpt de biodiversiteit vooruit.
Het inzetten van niet-productieve investeringen helpt de biodiversiteit vooruit. - Foto: Boerennatuur

De niet-productieve investering (NPI) is ondertussen geen nieuw begrip meer. Het gaat om investeringen die een positieve impact hebben op het milieu en op het klimaat, maar die voor het bedrijf geen of weinig voordelen op het vlak van opbrengsten bieden. Anno 2020 was het aantal nog beperkt en waren de normbedragen nog niet voldoende om te dekken. Bovendien was het administratief omslachtig.

Steeds meer NPI’s mogelijk

Dat veranderde in 2021 en 2022. NPI’s worden steeds belangrijker. 10% van het totale VLIF-budget kan worden besteed aan NPI’s en de normbedragen zijn hoger. De landbouwer kreeg meer keuze onder de NPI’s en kon zijn investering voor 75%, maar in de meeste gevallen volledig, terugkrijgen. “Vroeger moest een compleet dossier opgemaakt worden, vandaag is voor sommige NPI’s niets of enkel een technisch verantwoordingsadvies nodig. Dit advies is bindend en kan opgemaakt worden door verschillende instanties zoals Boerennatuur Vlaanderen”, geeft projectcoördinator van Boerennatuur Vlaanderen Maaike De Ridder mee.

De landbouwer moet de investering 5 jaar na betaling van de steun in stand houden en/of in gebruik houden. “Die subsidiabele investeringskosten moeten bovendien minimum 1.000 euro bedragen”, aldus De Ridder

NPI’s in clusters

In het algemeen kan de landbouwer zijn NPI’s kiezen die per thema gegroepeerd staan in clusters, zoals water en erosie. Onder de cluster ‘landschap’ kan de landbouwer zijn volledige bedrag terugzien. “Dat is ook het geval in het nieuwe cluster ‘biodiversiteit’. De NPI’s in dat cluster vereisen bovendien geen technisch verantwoordingsadvies”, vertelt De Ridder. “Aan elke NPI zijn wel een aantal specifieke voorwaarden verbonden die je dient te respecteren, zoals rond de plaatsing ervan.”

Daarnaast zijn er clusters water met NPI’s, namelijk ‘waterinfiltratie’, ‘wateropslag’, ‘wateropslag met infiltratie, ‘kleinschalige waterinfrastructuur’ en sinds 1 januari ook ‘waterkwaliteit’. Voor veel NPI’s rond water is een technisch verantwoordingsadvies vereist, maar krijgt de landbouwer wel 100% steun bij de investering.

Uitbreidingen in 2022

In 2022 is het gamma aan NPI’s bovendien uitgebreid (zie tabel). Het gaat dan vooral om investeringen onder de clusters met betrekking tot water en erosie. “Hier krijgen landbouwers steun voor de helft van de investering, een technisch verant-woordingsadvies is echter niet nodig.”

De cluster ‘water’ kent de meeste onderverdelingen: waterinfiltratie, wateropslag met of zonder infiltratie, kleinschalige waterinfrastructuur en sinds begin februari 2022 ook waterkwaliteit. Voor veel watergerelateerde maatregelen is een technisch verantwoordingsadvies of omgevingsvergunning vereist en krijgt de landbouwer 50 tot 100% terug, tot een maximaal normbedrag.

Ook in de cluster ‘erosie’ werden begin dit jaar machines voor bodembewerking toegevoegd. Deze machines worden 50% terugbetaald en vereisen geen technisch verantwoordingsadvies.

En praktisch?

De Ridder geeft mee dat niet alle kosten vergoed kunnen worden. Zo mag de landbouwer de omgevingsvergunning en eigen arbeid niet mee in rekening brengen. “De organisatie ‘Werkers in aanneming’ heeft ervaring met het plaatsen van de meeste van deze NPI’s en je kan er ook vennoot worden.”

Er wordt gewerkt met blokperiodes van 3 maanden om de aanvraag in te dienen. De goedkeuring krijg je maximum 2 weken na het afsluiten. “Groepsaanvragen zijn niet mogelijk, maar groeperen kan wel voor het technisch verantwoordingsadvies.”

De landbouwers moeten de steunaanvragen voor de NPI’s individueel aanvragen via het e-loket.

Campagne Boerennatuurpakket

Eind 2021 lanceerden Boerennatuur Vlaanderen en Boerenbond een campagne om landbouwers op een laagdrempelige manier hun steentje te laten bijdragen aan meer boerennatuur en biodiversiteit. Ook dit jaar loopt deze campagne bij Boerennatuur verder.

Concreet houdt de campagne in dat landbouwers een Boerennatuurpakket kunnen bestellen. Dit pakket combineert 2 nestkasten, een bijenhotel en eventueel een wildredder. De nestkasten huisvesten de steenuil en zwaluw, het bijenhotel beschikt over minstens ruim 0.7 m² bijenwand en de akoestische wildredder verjaagt wild voor de maaibalk in de buurt komt.

Het pakket wordt voorgeschoten door de landbouwer, maar kan gerecupereerd worden via NPI-steun. Enkel wie geen btw-boekhouding bijhoudt, pas zelf de btw bij. Boerennatuur Vlaanderen ontzorgt de landbouwers maximaal in samenwerking met ‘Werkers in aanneming’ door de administratie, bestelling én levering aan huis te regelen. “Met het Boerennatuurpakket geeft de landbouwsector een positief signaal naar agrarisch natuurbeheer. Landbouwers combineren hiermee 2 tot 3 NPI’s”, vertelt De Ridder. Het Boerennatuurpakket kan aangevraagd worden via boerennatuur.be/boerennatuurpakket. Ook hier wordt besteld per blokperiode van 3 maanden. De huidige blok sluit op 31 maart, de volgende op 30 juni, enzovoort. De factuur kan makkelijk worden ingediend via het e-loket.

Aantal aanvragen

Vlaams parlementslid Emmily Talpe (open VLD) vroeg de meest recente cijfers op bij Vlaams landbouw- en voedingsminister Hilde Crevits.

De enveloppe voor NPI’s voor dit jaar bedraagt 9.362.000 euro, waarvan de helft cofinanciering vanuit het PDPO (Plattelandsontwikkeling).

Van 1 juli tot en met 17 december 2021 werden maar liefst 754 NPI’s goedgekeurd, goed voor een bedrag van 3.663.523 euro. Een overzicht: biodiversiteit (376 investeringen, 382.897 euro), bodem (3, 8.350 euro), landschap (321, 1.583.090 euro), waterinfiltratie (39, 911.631 euro), wateropslag (6, 671.250 euro) en wateropslag met infiltratie (9, 106.305 euro).

“De landbouwers hebben maximum 2,5 jaar om deze investeringen uit te voeren. De steun wordt pas uitbetaald nadat de investeringen effectief zijn uitgevoerd én gecontroleerd. Alle geselecteerde investeringen zijn dus nog in behandeling”, aldus Vlaams minister Hilde Crevits.

Marlies Vleugels

Meest recent

Meest recent