Bij het woord pesticiden denkt men vaak aan gewasbeschermingsmiddelen. “Ten onrechte”, zo zegt Karolien Cools, consulent akkerbouw bij Boerenbond. “Pesticiden worden niet enkel gebruikt om uw gewas te beschermen. Ze hebben nog veel andere functies buiten de fysische lijnen van uw veld.”
Biociden horen bij de groep pesticiden die niet wordt gebruikt als gewasbeschermingsmiddel. Ze krijgen dus ook een aparte behandeling in de wetgeving. In dit artikel wordt dieper ingegaan op de indeling van biociden en hoe verbruikers en verkopers moeten omgaan met de producten.
Geen gewasbescherming
Om gewasbeschermingsmiddelen op de Belgische markt te brengen is er nood aan een erkenning. Voor biociden zijn er echter twee systemen. Ten eerste is er de toelating, die vergelijkbaar is met die van de gewasbeschermingsmiddelen, en ten tweede is er voor een aantal biociden de kennisgeving die wordt bekomen bij de Federale minister van Leefmilieu na onderzoek aan het FOD. Uiteindelijk moet het verkregen toelatingsnummer verplicht vermeld worden op het label van de biocide.
Toch gelijkenissen
Toch zijn er gelijkenissen met gewasbeschermingsmiddelen. Nieuwe actieve stoffen moeten eerst worden goedgekeurd op Europees niveau, vooraleer nationale toelatingen kunnen afgeleverd worden. Er is een systeem van wederzijdse erkenning tussen de lidstaten onderling. Het is zelfs zo dat er bij de biociden een Europese toelating voorzien is, die zou er in 2017 of 2018 moeten komen. Net als bij de gewasbescherming zijn er ook kandidaten voor vervangen en cut-off criteria. Bij biociden is er ook een tijdelijke verlenging van erkenning mogelijk.
Een biocide krijgt een eerste erkenning voor 10 jaar, en daarna krijgt de biocide normaal een verlenging voor 15 jaar. Tot nu toe zitten de producten die al beoordeeld zijn in die timing. Voor biociden die in de lijst staan van uitsluitingscriteria en eigenlijk van de markt moeten, zijn nog een aantal mogelijkheden voorzien in de wetgeving als duidelijk aangetoond kan worden dat er geen alternatieven zijn. Dan is er een mogelijkheid om ook die biociden een erkenning te geven voor maximum 5 jaar. Producten die op de lijst staan voor kandidaat voor vervanging kunnen een verlenging krijgen van maximum 7 jaar.
Onder de kandidaten voor uitsluiting en vervanging voor de periode 2016-2020 zijn 30% van de producten kandidaat voor uitsluiting, en 18% kandidaat voor substitutie.
Wie riskeert wat?
Net zoals bij gewasbeschermingsmiddelen is er ook een indeling naargelang het gebruik van het product. Biociden worden ingedeeld in de categorieën groot publiek en professionele gebruikers. Verder kunnen bijkomende voorwaarden opgelegd worden.
Kijkt men naar het risico naar de gebruiker toe, wordt er een onderscheid gemaakt tussen biociden van het ‘vrije circuit’ en het ‘gesloten circuit’. Producten uit het vrije circuit zijn niet gevaarlijk en geschikt voor het grote publiek.
Bij een groot risico voor de gebruiker wordt het biocide ingedeeld onder de klasse ‘gesloten circuit’, en mag het dus niet gebruikt worden door het grote publiek. De producten worden beschouwd als (zeer) giftig, kankerverwekkend, mutageen of waarbij extra veiligheidsmaatregelen verplicht zijn. Professionele gebruikers moeten daarom op de hoogte zijn van de regels inzake opslag, gebruik en verwijdering van het product. Verder moeten ze juist kunnen handelen bij een ongeval of intoxicatie. Of een product tot die categorie behoort, staat beschreven op de toelatingsakte.
En in tuin- en landbouw
(ver)kopen met verplichtingen
