Agro-ecologie: een landbouwmodel voor de toekomst’. Onder die vlag presenteerde Titus Ghyselinck, project- en beleidsmedewerker landbouw en voeding bij WWF-België (die al een van de 27 organisaties behoort tot de koepel Voedsel Anders Vlaanderen, zijn visie op landbouw na corona in een hoorzitting in de commissie Landbouw in het Vlaams parlement.
Te weinig constructief
Bij de uitwerking van het nieuwe GLB (Gemeenschappelijk Landbouwbeleid) zijn heel veel actoren betrokken. “Het gaat over veel meer dan alleen landbouw: ook natuur, landschap, milieu...”, aldus Titus Ghyselinck. “Dat vraagt om een inclusief en open debat. Het gaat om het totale plaatje, waar een diverse groep aan belanghebbenden uit middenveldorganisaties bij betrokken is.”
Met dat nieuwe GLB is er heel veel te winnen, of heel veel te verliezen. “Europa vraagt ook inspanningen om er inderdaad een inclusief traject van te maken. Ik stel echter vast dat vandaag in Vlaanderen de betrokkenheid van het middenveld veel te laag is. In de klankbordgroep wordt te weinig gedaan met de technische informatie van experten. Er wordt geen constructief overleg mogelijk gemaakt. Als iedereen gehoord en betrokken wordt, komt dat alleen maar het proces ten goede”, merkt Titus Ghyselinck op.
Voedsel Anders Vlaanderen is een groeiende beweging van 27 organisaties, die duurzame landbouw en voeding als centraal thema heeft. “Onze grote sterkte is dat we expertises en achtergronden combineren, zoals landbouw, ecologie, korte keten, Noord-Zuidrelaties, toegang tot grond, beleid...”
Samenleving kwetsbaar, impact op biodiversiteit groot
Het is de voorbije weken, maanden en jaren meer dan ooit duidelijk geworden dat onze samenleving kwetsbaar is en dat de impact op biodiversiteit groot is. “We staan achter het One Health-principe: voor mensen, dieren, planten, natuur... Agro-ecologie betekent dan ook dat we voedsel produceren met respect voor de rechten, de kennis en de noden van het ecosysteem, de landbouwer en de burger.”
Voedsel Anders Vlaanderen zet agro-economie ook in als verdienmodel. “We willen ecosysteemdiensten en toegevoegde waarde maximaliseren in plaats van eenzijdige focus op maximalisatie van voedseproductie. Via het nieuwe GLB is er in Vlaanderen ook een agro-ecologische win-win mogelijk. Focus ligt op akkerbouw, vlees- en melkvee. Afname van directe steun wordt gecompenseerd door toenemende steun voor ecoregelingen en agromilieu- en klimaatmaatregelen.”
In dat model wil Voedsel Anders Vlaanderen focussen op maatregelen die ook zorgen voor een verhoging van het arbeidsinkomen, door bijvoorbeeld meer eigen voedereiwit te produceren, het verhogen van de bodemvruchtbaarheid én de afname van externe outputs zoals krachtvoer, pesticiden en kunstmest. Zo zou volgens Titus Ghyselinck op een gemiddeld melkveebedrijf in Vlaanderen door wijzigingen aan te brengen in de teelten en het voederrantsoen (één derde minder krachtvoer) het gezinsinkomen met een vijfde kunnen stijgen.
Géén ‘business as usual’
“Business as usual is niet aan de orde. Voor landbouw in Vlaanderen zorgt agro-ecologie voor de win-win: voor natuur én landbouw(er). Een succesvol landbouwbeleid is coherent met EU-doelstellingen én voedselbeleid (naast andere domeinen)”, zegt Titus Ghyselinck. Maar er is vooral nood aan meer transparantie en overleg in het GLB-proces. “Het GLB is zo belangrijk voor verschillende stakeholders. Dat vraagt veel meer overleg dan wat vandaag het geval is.”
