Volgens de jongste cijfers, die gebaseerd zijn op satellietbeelden, verdween tussen augustus 2017 en juli 2018 zowat 7.900 vierkante kilometer oerwoud. Dat is 13,7 % meer dan een jaar eerder. De ontboste oppervlakte komt overeen met een gebied dat zowat even groot is als de provincies Oost-Vlaanderen, Antwerpen en Vlaams-Brabant samen. Het nieuws is een teleurstelling voor initiatieven om de ontbossing tegen te gaan, zoals de Ronde Tafel voor Verantwoorde Soja, waarin Europese bedrijven proberen ontbossing te ontmoedigen.
Veel Braziliaanse soja wordt geteeld vlakbij het regenwoud. De soja komt vaak naar de EU voor verwerking in veevoer. Vaak gaat de ontbossing in drie stappen. Het begint met illegale kap van waardevol hout. Daarna wordt extensief vee gehouden in het gebied. Na het platbranden van wat over is van het woud, komen de sojaboeren. Die verkrijgen de grond soms door zaken te doen met inheemse stammen, die wel nog land mogen ontginnen in het gebied van het regenwoud.
De Braziliaanse milieuminister schrijft de sterke stijging toe aan de illegale houtkap. "We moeten in de regering, de samenleving en de productiesector inzetten op een grotere mobilisatie op alle niveaus om illegale milieuactiviteiten aan te pakken", staat in een verklaring van minister Edson Duarte. "Er is veel bos vernietigd", zegt ook Marcio Astrini van Greenpeace Brazilië in The Guardian.
"De toestand is erg verontrustend." Greenpeace vreest bovendien dat het beleid van de toekomstige Braziliaanse president, de rechtse populist Jair Bolsonaro, enkel maar tot meer ontbossing zal leiden. Bolsonaro had tijdens zijn verkiezingscampagne aangekondigd dat hij de boetes voor illegale houtkap zou verlagen. Bovendien wil hij de invloed van het milieuagentschap inperken. Ook zijn voornemen om de ministeries van Landbouw en Milieu samen te voegen, dreigt volgens critici bij te dragen tot een snellere achteruitgang van het regenwoud.
