Startpagina Akkerbouw

Opinie: over een leeg landbouwrampenfonds...

Geachte burger... Het landbouwrampenfonds is leeg. Vandaag (26 februari) debatteert uw parlement over de privatisering van de terugbetaling van natuurrampen voor landbouwers (m/v). Ze doet dat simpelweg omdat het landbouwrampenfonds na de droogteschade van vorig jaar leeg is. U leest het goed, in tijden van potentiële klimaatchaos zal de private sector morgen uw boeren ondersteunen in de zware taak om te overleven en financieel gezond te blijven.

Leestijd : 3 min

In de wandelgangen hoorden we reeds dat de private sector zelf niet staat te springen om boeren in de 21ste Eeuw te beschermen tegen klimatologische problemen. Misschien is dat een teken aan de wand dat het voor de landbouwsector zelf enorm belangrijk is dat onze overheid werk maakt van een sluitend klimaatvriendelijk beleid.

Maar er is meer. Het landbouwrampenfonds heeft talloze boeren (m/v) geholpen. Elke ramp – van stormschade tot modderstromen, van droogte tot vorst – heeft haar reserves uitgeput en niemand heeft daar verandering in gebracht. Boeren kregen steun zolang de voorraad strekte en die steun werd gegeven zonder na te denken waar het heen moest met het fonds… en met de landbouwsector zelf.

Boeren die klimaatvriendelijker werkten – door productie voor de lokale markt, door agroforestry, door de opbouw van humus in hun bodem – kregen geen ‘bonuspunten’. En boerinnen die pionierden in klimaatadaptieve landbouwtechnieken – gebruik van regenwater, werken met robuuste rassen die klimaatextremen beter aankunnen of snel nieuwe teelten opzetten in een kleinschaligere boerderijsetting – werden niet steevast gesteund door het beleid. Meer zelfs, door hun atypische bedrijfsvoering was het voor velen onder hen niet vanzelfsprekend om de formulieren voor het rampenfonds in te vullen. Dat bleek ook bij een bevraging die het Boerenforum deed bij haar achterban – van de beperkte groep die de enquête invulde bleek dat meer dan 75% de officiële schadedossiers niet indienden, terwijl meer dan 90% aangaf dat er schade was. De redenen ervoor waren de complexiteit van teeltplannen, de geringe steun tegenover de hoge omzet per hectare in een kleinschaliger landbouwbedrijf, de directe ondersteuning van de klanten tot zelfs een regelrecht ongeloof dat ze dergelijke steun zouden krijgen.

Dit werpt twee vragen op:

1. hebben de dames en heren politici vandaag in het parlement rekening gehouden met de ‘andere’ landbouwbedrijven? Met de bedrijven die niet gaan voor groter, harder en meer, maar voor kwalitatiever, socialer en milieuvriendelijker. Wij hebben met het Boerenforum alvast 20 boeren gevonden die aangeven dat ze hun ‘atypische’ schadedossiers wel willen opstellen, maar dan wel op een manier die ze passend vinden voor hun bedrijfsrealiteit. Misschien is dat meteen een kans voor een gedegen onderzoek en voor aanbevelingen vanuit een objectieve onderzoeksinstelling.

2. Heeft de politiek in haar totaliteit al begrepen dat er werk moet worden gemaakt van een voedselstrategie? Neen, beste fans van de haven van Antwerpen, ik bedoel niet een exportstrategie, ik bedoel een voedselstrategie. Een voedselstrategie is het titanenwerk waarbij elke beschaafde samenleving haar gemeenschap probeert te garanderen dat er altijd toegang is tot gezond – lees gezond – voedsel. Dat betekend uw samenleving garanderen dat er steeds brood zal liggen op de plank, fruit in de mand, groenten in de koelkast en zo nu en dan, voor de liefhebbers, vlees op het bord…

Vlaanderen heeft vandaag geen voedselstrategie en ik zie dat met mijn lede boerenogen aan. Net als de klimaatjongeren tekent het Boerenforum verzet aan tegen de kortzichtigheid in ons Vlaanderenland. Blijkbaar zijn onze beleidsmakers te verwend – of moet ik zeggen te verwesterd – om zich met de grond van de zaak bezig te houden… en die zaak is onze toekomst en die van onze kinderen.

En hun kinderen.

En de generaties daarna.

Tijs Boelens

Boer bij De Groentelaar en kernlid van het Boerenforum. Werkt tevens aan een voedselstrategie in regio Pajottenland en Zennevallei en daarvoor naar eigen zeggen sterk aan het samenwerken met het sociaal middenveld in de regio van Halle tot Brussel.

Lees ook in Akkerbouw

Meer artikelen bekijken