Gisten in nectar kunnen de groei van bijenkolonies stimuleren
Onderzoekers van de KU Leuven hebben ontdekt dat de aanwezigheid van gisten de chemische samenstelling en dus de voedingswaarde van nectar voor bestuivers zoals bijen kan veranderen. Hun onderzoek wees uit dat gisten zelfs de gezondheid van bijen en de conditie van de kolonie kunnen bevorderen. “Onderzoek naar de rol van microben in ons ecosysteem is van vitaal belang om bijen te beschermen.”
Het is niet algemeen bekend dat pollen en bloemennectar gisten bevatten. Zelfs bij één bloem kunnen de soorten en hoeveelheid gisten die voorkomen sterk variëren. Deze variaties leiden tot enorme verschillen in de voedingswaarde van de nectar van elke bloem, vooral als het gaat om de aanwezige suikers en aminozuren. Gisten eten de suikers in de nectar die verondersteld wordt voedingsstoffen te leveren aan de bijen.
Kunstbloemen
Om erachter te komen of de aanwezigheid van gisten bijen beïnvloedt, heeft een team onder leiding van María I. Pozo van de afdeling Biologie van de KU Leuven vijf verschillende gistsoorten aan nectar toegevoegd. Ze onderzochten vervolgens hoe de gist de chemische samenstelling van de nectar beïnvloedde en hoe dit op zijn beurt een impact heeft op de bijen.
De onderzoekers gebruikten kolonies van de buff-tailed hommel of Bombus Terrestris. Ze onderzochten de ontwikkeling van de kolonies en verschillende andere welzijnsindicatoren, zoals de grootte en het gewicht van de bijen, hun sterftecijfer, gewichtsverlies tijdens de winterslaap, hun paringsucces en weerstand tegen infecties.
Bovendien werd de aantrekkelijkheid van nectar met gisten onderzocht met behulp van een kunstbloemenveld. De helft van de bloemen bevatte een ander soort suikeroplossing met gisten, terwijl de andere helft alleen het suikerwater bevatte. De onderzoekers berekenden hoe vaak de bijen elk bloemtype bezochten en hoeveel tijd de bijen met de bloemen doorbrachten.
De resultaten laten zien dat hoewel gisten de samenstelling van nectar aanzienlijk veranderen, dit geen invloed heeft op het foerageergedrag van de bijen, noch op hoeveel van de nectar ze consumeerden. "We hadden het tegenovergestelde verwacht, dus dit was nogal verrassend", zegt María I. Pozo. "De bijen lijken de gistcellen te kunnen verteren, die meer geconcentreerde voedingsstoffen bevatten dan de nectar zelf."
Sommige gisten hadden zelfs een positief effect op de groei van de bijenkolonies, omdat minder bijenlarven stierven in de kolonies die het gistsupplement ontvingen. Deze kolonies produceerden ook een grotere hoeveelheid werkbijen, wat resulteerde in krachtigere kolonies.
Fungiciden
“Nectar is het perfecte voedsel voor bijen en nectar die gisten bevat, kan bijenpopulaties stimuleren. De aanwezigheid van gisten en andere microben kan echter drastisch worden verstoord door menselijke activiteiten, zoals het gebruik van fungiciden,” gaat Pozo verder. “Omdat bijen wereldwijd in verval zijn, is het belangrijk om te weten of en hoe gisten hun welzijn als soort beïnvloeden. Over het algemeen is meer onderzoek nodig naar de rol van microben als verborgen spelers in ons ecosysteem. De verstoring van de microbiële diversiteit is een serieuze bedreiging voor natuurpopulaties over de hele wereld. "
Nu onderzoeken Pozo en haar collega's hoe bijen en andere bestuivers antimicrobiële chemicaliën in planten gebruiken als zelfmedicatie om infecties te bestrijden. Infecties vormen een van de grootste bedreigingen voor bijen, naast insecticiden, vernietiging van hun habitat en nestplaatsen, en diëten van lage kwaliteit vanwege de verminderde bloemendiversiteit.
