Afrikaanse varkenspest in Duitsland kan handel in de war schoppen
In Duitsland is voor het eerst een geval van Afrikaanse varkenspest vastgesteld. Het virus werd gevonden in een dood everzwijn in de deelstaat Brandenburg, op 7 km van de Poolse grens. Dat heeft de Duitse minister van Landbouw Julia Klöckner bevestigd. De vondst kan verstrekkende gevolgen hebben ook voor de Belgische varkenshouderij. Gooit China de markt dicht?
De Afrikaanse varkenspest is ongevaarlijk voor mensen, maar dodelijk voor dieren. Er bestaat geen vaccin voor, al wordt hier met name in China hard aan gewerkt. De ziekte is in verscheidene Oost-Europese landen opgedoken. Duitsland probeerde al de ziekte buiten te houden door elektrische hekken te plaatsen, en speciale vallen. Zoals velen al vreesden, was het niet genoeg. Al in maart bevond het virus zich in Polen op amper 10 km van de grens met Duitsland.
De impact laat zich nog moeilijk schatten, maar kan alvast enorm zijn. Duitsland is de grootste producent van varkensvlees in Europa, en de grootste exporteur van varkensvlees naar China. Dat laatste is cruciaal. Binnen de EU zijn afspraken over regionalisering gemaakt. Zodra Duitsland een besmette zone heeft vastgesteld, zullen andere EU-lidstaten geen dieren of vlees meer uit deze zone accepteren. Maar dus wel van andere zones in Duitsland. Andere landen zijn hier meestal niet mee akkoord. China ook niet.
Handel met Verre Oosten
China verbood vanwege de Afrikaanse varkenspest in Waalse bossen alle import van Belgisch varkensvlees, ook al bevindt het gros van de productie zich in Vlaanderen. China heeft nog geen besluit bekendgemaakt over Duitsland, maar het voor de export niet onbelangrijke Zuid-Korea gooide alvast de deur dicht voor Duits varkensvlees. De blik is nu op China en Japan gericht.
China is een belangrijke ondersteunende factor voor ‘onze’ varkensprijs. De EU produceert ruim meer dan het consumeert en is dus afhankelijk van de export. China is sinds het laatste kwartaal van 2018 steeds meer gaan importeren. Dat komt door een grootschalige uitbraak van Afrikaanse varkenspest in eigen land. Het begon in China in de Noordoostelijke provincie Liaoning, maar raakte al snel alle provincies.
Om de factor China te benadrukken met wat cijfers die de Europese Commissie eind augustus presenteerde: in 2019 groeide de EU-uitvoer van varkensvlees naar het 1,4 miljard inwoners tellende land qua volume met 41%. In de eerste 6 maanden van dit jaar groeide het aantal tonnen nog eens met 54,5% ten opzichte ten opzichte van een jaar eerder. In die periode ging 1,6 miljoen ton karkasgewicht naar China, op een totale EU-export van 2,9 miljoen. Na China volgt het Verenigd Koninkrijk als belangrijkste afnemer, en dan Zuid-Korea en Japan. De Britten als recente uittreders van de EU nog akkoord met regionaliseringsafspraken.
Duitsland draaischijf
Als Duits product niet naar China kan, blijft het in de EU, en dat verhoogt dus de druk op de interne markt. Duitsland is bovendien een cruciale draaischijf. Ontzettend veel Nederlandse en Deense varkens gaan ernaartoe, en toenemend ook Belgische varkens. Directeur Luc Verspreet van de Belgian Pork Group, een belangrijke varkensvleesproducent in België, zei eerder dit jaar op de Agridagen-beurs in Ravels al dat een uitbraak van Afrikaanse varkenspest in Duitsland marktontwrichtend zou zijn.
De trend is dat Duitsland steeds minder biggen produceert. Nederland en Denemarken ontberen afmestcapaciteit, en worden slachtoffer als Duitsland minder binnen laat. Het gevolg is chaos, en een overaanbod van varkens op de lokale markt. Als Duitsland ‘valt’, dan kan AVP al snel endemische vormen aannemen, denkt Verspreet.
In Denemarken laat de varkenshoudersorganisatie al weten bezorgd te zijn dat vrachtwagens met Deense dieren worden teruggestuurd, uit paniek.
