Startpagina Actueel

Landbouwer kan elke dag energie oogsten

Met de huidige energieprijzen is het voor zowat elk landbouwbedrijf interessant om zelf energie te produceren en op te slaan. Vooral het plaatsen van een industriële batterij is rendabel en snel terugverdiend. Het wegvallen van de terugdraaiende teller zorgt voor een forse stijging in de vraag naar boerderijbatterijen.

Leestijd : 6 min

Bart Van De Vloet heeft een melkveebedrijf in Zoersel. Zijn 75 koeien melkt hij met een robot. Zonnepanelen had hij al lang. Vorig jaar besliste hij om een industriële batterij te plaatsen. “Ik heb zonnepanelen sinds 2018 en plaatste er later nog bij, omdat dat financieel interessant was vanwege de terugdraaiende teller. Het wegvallen van de terugdraaiende teller was een serieuze streep door mijn rekening en daarom zocht ik naar een oplossing”, vertelt hij.

“Met enkel zonnepanelen dek je een goed stuk van je eigen energiebehoefte. Een deel verbruik je rechtstreeks, wat je niet nodig hebt, gaat het net op en wat je nog tekort hebt, moet je inkopen. Met een batterij sla je in de eerste plaats de energie op die je niet rechtstreeks verbruikt, zodat je er nadien minder moet inkopen. Maar het gaat verder dan dat. Met een batterij moet je minder snel elektriciteit afnemen en kan je bovendien kiezen wanneer je elektriciteit van het net haalt. Dan kies je uiteraard voor de uren tijdens dewelke elektriciteit het goedkoopst is. En als je elektriciteit over hebt, verkoop je die op het moment dat de elektriciteit het duurst is”, legt Bart uit.

Nieuw verdienmodel

Met energieprijzen die de pan uit rijzen en elektriciteit waarvan de prijs elk uur anders is, vormt de combinatie van zonnepanelen en een batterij een nieuw verdienmodel voor boer Bart. “Terugkijkend had ik beter een batterij met een nog grotere capaciteit laten plaatsen, maar op dat moment was ik vooral gefocust op mijn elektriciteitsrekening. Ik rekende uit dat ik met het geld dat ik uitspaarde aan elektriciteit van het net voldoende had om te investeren in de batterij. Nu blijkt dat door de hoge energieprijzen de terugverdientijd nagenoeg gehalveerd is”, gaat de landbouwer uit Zoersel verder.

Voorlopig bekijkt Bart nog elke dag in de app wat de elektriciteitsprijzen van de volgende dag zullen zijn en daaraan past hij zijn batterijactiviteit aan. Hij weet telkens een dag op voorhand de prijs per uur, waardoor hij met zijn batterij daar maximaal kan op inspelen. Het is een klusje dat nauwelijks enkele minuten tijd vergt. Binnenkort zou dat automatisch moeten kunnen, als de elektriciteitsleveranciers ook meewerken.

Opstelling

Alles samen heeft Bart zowat 150 zonnepanelen, een batterij van 75 kWh en een industriële omvormer van 30 kW. Omgerekend is dat 10 keer zo groot als een thuisbatterij voor een klassieke eengezinswoning. Alles staat opgesteld in een kleine, geventileerde ruimte in de koeienstal. Als de energieprijzen van vandaag aanhouden, heeft hij zijn investering van afgerond 65.000 euro op 3 tot 4 jaar terugverdiend. Hij kreeg van de overheid een premie van 15%. “De prijzen van nieuwe installaties zijn sinds kort met zowat 25% gestegen, onder meer vanwege het wereldwijde tekort aan grondstoffen en vanwege de grote vraag naar batterijen. Zelfs bij die hogere investering en zelfs indien de energieprijzen zakken, blijft een boerderijbatterij rendabel voor zowat elke landbouwactiviteit”, meent Frank Vandijck van Posetron, het bedrijf dat de batterij van Bart plaatste.

Melkrobot

“Vóór de energiecrisis en de hoge energieprijzen was een boerderijbatterij het meest interessant voor melkveebedrijven die zonder melkrobot werken. Die hebben 2 pieken in hun elektriciteitsvraag: ‘s morgens en ‘s avonds bij het melken, net op het moment dat zonnepanelen niet hun hoogste rendement leveren. Dat vang je mooi op met een batterij. Wie met een melkrobot werkt, heeft een ander, meer continu verbruiks-profiel. Elk bedrijf is anders. Je moet van elke activiteit de kwartiercijfers bekijken, maar een batterij is zeker ook rendabel voor wie bijvoorbeeld kippen of varkens kweekt. Er is geen ondergrens inzake aantal dieren of grootte van het bedrijf. Landbouwbedrijven hebben het voordeel dat de meeste activiteiten inzake energie heel voorspelbaar en continu zijn. Koeien moeten elke dag gemolken worden. Andere land- of tuinbouw heeft een gelijkaardig vast elektriciteitsprofiel voor ventilatie, verlichting, verwarming … Voor zo’n heel voorspelbare activiteiten is het heel gunstig om rendabele oplossingen uit te werken”, weet Vandijck.

Een deel van de elektriciteit gebruikt de landbouwer in Zoersel voor zijn woning. Een laadpaal voor een elektrische wagen is er nog niet, maar dat behoort wel tot de mogelijkheden. “Een trekker op elektriciteit is misschien nog wat verre toekomstmuziek, maar een zelfrijdende mengvoerwagen op elektriciteit zou ik misschien overwegen”, zegt Bart. ”Met een laadpaal en een elektrische wagen komen er natuurlijk weer nieuwe mogelijkheden. De batterij van die auto is eigenlijk een stukje extra batterijcapaciteit dat je kan toevoegen aan de veel grotere boerderijbatterij”, stelt agrarisch energie-expert Berend Beekhuis van Posetron-verdeler Lexem, die Bart begeleidde bij het plaatsen van zijn zonnepanelen en batterij.

Melkronde

De landbouwer denkt meteen verder. “In principe kunnen we een laadpaal inzetten voor als onze melk opgehaald wordt met een elektrische vrachtwagen. In het kwartier/half uurtje dat de melk in de vrachtwagen gaat, kan je met een snellader al flink wat elektriciteit in de batterij van die vrachtwagen pompen. Dan betaalt de zuivelfabriek me voor de melk en een extraatje voor de elektriciteit”, bedenkt hij.

De batterij van Bart is een lithium-ijzer-fosfaat-batterij. “Deze zijn ideaal voor het opslaan van groene energie en hebben een lange levensduur. Een bijkomend voordeel is dat je lithium-ijzer-fosfaat-batterijen ‘gewoon’ kan blussen bij een brand, terwijl je een lithium-ion-batterij in water moet onderdompelen gedurende 48 uur. Na 15 jaar haalt dit soort batterij nog steeds een rendement van 85%. De hele batterij-installatie heeft een verwachte levensduur van 20 jaar.” Grote technologische omwentelingen verwacht hij niet. “Er valt hier en daar nog wat winst te halen uit de technologie van zonnepanelen, omvormers en batterijen, maar het is vooral het concept achter de opstelling zoals die in Zoersel dat altijd overeind zal blijven”, besluit Vandijck.

Varkens

De buurvrouw van Bart heeft ook een melkveebedrijf met 75 koeien. Zij plaatste zonnepanelen en een batterij met dezelfde omvormer, maar met een grotere capaciteit (95 KWh). Omdat er hier geen plaats was in de stal waar de zonnepanelen op liggen, koos zij voor een boerderijbatterij met buitenopstelling. Daarvoor ligt de investering net iets hoger, omdat voor de veiligheid een stevige omkasting en ventilatie met koeling en verwarming moeten toegevoegd worden.

Iets verderop installeert een varkenshouder binnenkort 2 batterijen, die hij leaset via de bank: een systeem van 600 kWh en een van 276 kWh. Het gekoppelde opslagvermogen van 876 kWh is mogelijk de grootste batterij-installatie bij een veehouder in Europa.

Coöperatie

Bart en zijn buurvrouw zijn samen met nog andere landbouwbedrijven uit de regio in de coöperatie Farm Power gestapt. “Die coöperatie van 15 leden fungeert als makelaar in elektriciteit en onderhandelt in naam van de leden. Het percentage dat je normaal afstaat aan een klassieke energiemakelaar, vloeit via Farm Power terug naar de landbouwers. Alles samen vertegenwoordigt Farm Power nu al 1,8 Gigawatt per uur afname, 0,5 Gigawatt per uur injectie en 2 Megawatt per uur opslagvermogen. Hoe meer je kan leveren, hoe beter de prijzen. En hoe meer batterijcapaciteit je vertegenwoordigt, hoe meer je kan betekenen voor de energiebalans van netbeheerders en energieleveranciers. Het net in Vlaanderen kan die extra capaciteit zeker aan en ze zien onze batterijen graag komen. Met enkel zonnepanelen en zonder boerderijbatterijen geraakt het net al snel overbelast als er tegelijk veel zon en wind is”, legt Berend Beekhuis uit. Farm Power zal heel wat aandacht krijgen op de Agridagen.

“Dakoppervlakte voor zonnepanelen hebben we als landbouwers genoeg om een grote stap te kunnen zetten in energieproductie. Wij staan klaar om onze rol op te nemen in dit duurzaamheidsverhaal”, besluit Bart.

Filip Van der Linden

Lees ook in Actueel

Boerenbond-voorzitter sluit niet uit dat nieuwe acties volgen

Boerenprotest Lode Ceyssens, de voorzitter van Boerenbond, sluit niet dat er nieuwe protestacties van boeren zullen volgen, ‘als de genomen maatregelen niet snel worden omgezet in beleid’. Dat heeft Ceyssens maandag 18 maart gezegd in de marge van een persmoment in Wolvertem in Vlaams-Brabant.
Meer artikelen bekijken