Startpagina Economie

Minder geld voor landbouw in EU-begroting

De nieuwe Meerjarenbegroting (2021-2027) die EU-leiders na een marathonsessie beklonken komt neer op een forse vermindering van steun voor boeren. Het budget voor directe betalingen krimpt van 38,6 miljard euro in 2021 naar 35,2 miljard euro in 2027. Daarnaast worden hectarepremies in Oost-Europa verhoogd ten koste van West-Europa.

Leestijd : 3 min

De hectaresteun wordt naar een minimumniveau gebracht voor lidstaten die nu de laagste premies ontvangen, zoals Polen en Hongarije. De steun die landbouwers daar ontvangen gaat omhoog van ten minste 200 euro per hectare in 2022 tot 215 euro per hectare in 2027. In Vlaanderen ligt het huidige betalingsrecht duidelijk hoger. Het idee is dat de vandaag lagere hectarepremies in Oost-Europa richting het hogere niveau in West-Europa gaan. Hier gaat het gemiddelde bedrag dan ook wat omlaag.

De verplichte aftopping van de maximale steun per landbouwbedrijf, 100.000 euro, is in het Europese akkoord verdwenen. In plaats daarvan wordt dit optioneel. De aftopping was bedoeld om ervoor te zorgen dat het geld terecht komt bij gewone landbouwers en niet bij grootgrondbezitters. In bepaalde Oost-Europese landen was hier veel verzet tegen. De Tsjechische premier Andrej Babiš bezit zelf zo’n 57.000 hectare.

België behoort tot een groep van 15 landen die extra geld uit het plattelandsontwikkelingsfonds krijgen. België krijgt zo 100 miljoen extra; Duitsland 500 miljoen. Het meeste extra plattelandsgeld gaat naar Frankrijk, dat 1,6 miljard euro extra ontvangt.

Vlaams minister van landbouw en economische zaken Hilde Crevits (CD&V) vindt het jammer dat het budget voor landbouw is gedaald. “In een moeilijke zoektocht naar evenwichtig akkoord is budget voor landbouw opnieuw gedaald. We zullen erover waken dat landbouw ook uit het brexitfonds en het budget voor de relance voldoende middelen krijgt.”

Reactie landbouworganisaties

De korting op landbouwsteun komt volgens Boerenbond zelfs inclusief geld uit een herstelfonds neer op 40 miljard euro. Boerenbond vindt dit onbegrijpelijk, zeker gezien de extra doelstellingen en ambities in het kader van de Europese Green Deal. Ook noemt de organisatie de impact van de coronacrisis, klimaatverandering en brexit.

“Hoe kan onze sector uit het dal van deze pandemie klimmen, verder verduurzamen en tegelijk verwacht worden de veiligste producten van de hoogste kwaliteit te produceren in een open wereldmarkt, als de EU nalaat de markt gepast te corrigeren of voldoende sterk ondersteunend beleid te voeren?”, vraagt voorzitter Sonja De Becker zich af.

“Het is nu aan het beleid om deze situatie recht te trekken in de verdere uitrol van de maatregelen. De beperktere GLB middelen moeten meer dan ooit op de actieve boer gefocust worden. In het kader van de relance moet de toegang voor boeren en tuinders tot de financiële instrumenten uit het herstelfonds gefaciliteerd worden.” Ook landbouwgerichte investeringen in onderzoek en ontwikkeling zijn onmisbaar om de Green Deal ambitie waar te maken, vindt De Becker. “Daarnaast verwachten we dat de impact van de nakende brexit ook voor land- en tuinbouw opgevangen wordt vanuit het nieuw voorgestelde brexit-fonds.”

Ten slotte is volgens Boerenbond meer Europese beleidscoherentie in onder meer handels-, mededingings- en economisch beleid absoluut noodzakelijk.

Voorzitter Hendrik Vandamme van Algemeen Boerensyndicaat (ABS) is niet verrast maar wel teleurgesteld over de uitkomst. “Wat in februari in de voorstellen stond, staat er voor het grootste deel nog steeds in. Ik had gehoopt dat door de coronacrisis misschien het belang van de landbouw meer zou worden gezien, en dus beloond in beleid. Maar nee dus. Markten zijn verstoord en blijven verstoord. Ik denk dat de voorstellen de ingezette schaalvergroting in de sector, het afvallen van bedrijven, verder in de hand werkt. De plannen doen niks voor het tegengaan van de leegloop van het platteland.”

Jan Cees Bron

Lees ook in Economie

Meer artikelen bekijken