Startpagina Melkvee

EMB vindt melkprijs structureel te laag

Volgens berekeningen die de De Europese melkveehoudersvakbond EMB (European Milk Board) liet uitvoeren, bedroeg de melkproductiekost in een aantal belangrijke melkveelanden vorig jaar 40 cent of meer per liter. EMB spreekt dan ook - ondanks de huidige betere prijzen - van een chronische crisis. Ze trok naar de Europese Commissie om haar grieven duidelijk te maken.

Leestijd : 4 min

EMB liet eerder dit jaar de kostprijs voor de productie van melk uitrekenen in België, Denemarken, Frankrijk, Duitsland en Nederland. Voor ons land kwam die uit op 41,37 cent per kilogram (gemiddelde melkprijs 26,70 cent). Dat is vergelijkbaar met de productiekost in Frankrijk (41,02) en Duitsland (41,17), maar merkelijk hoger dan in Denemarken (39,77) en merkelijk lager dan in Nederland (42,66). De berekeningen werden uitgevoerd door het Duitse Bureau voor Landbouw en Landbouwsociologie (BAL).

Welk loon reken je?

Naar eigen zeggen zit het EMB met haar berekeningswijze dicht bij die van de Europese Commissie. EMB maakte gebruik van boekhouddata van de EU-commissie. Alleen voor het aandeel ‘arbeid’ heeft EMB duidelijk een eigen methodologie gehanteerd. “De Unie rekent met een loon gelijk aan dat van een seizoensarbeider. Maar een bedrijfsleider in de melkveehouderij moet toch over meer vaardigheden beschikken. Als het loon van een melkveehouder bepaald wordt op het loon van een seizoensarbeider is er iets niet normaal”, stelde Silvia Däberitz, directeur van EMB. Voor de vijf onderzochte landen komt EMB op die manier aan een loonkost van 4,07 (Denemarken) tot 14,71(België) cent per liter. Denemarken scoort zo laag door het hoge aantal koeien per bedrijf die ook nog eens veel melk geven. Ons land scoort dan weer hoger omwille van het hoge aandeel aan familiale arbeid.

Kosten zullen stijgen

Ook voor de eerste zes maanden van 2017 komt de organsiatie aan een kostprijs tussen de 33 en 36 cent. De productiekosten waren in 2012 en 2013 sterk gestegen door voeder en energie. In 2015 daalden ze voor België bijvoorbeeld met bijvoorbeeld 2 cent per liter. “Maar er is in de crisisperiode bespaard op zowat alles; in 2017 zullen de kosten weer stijgen”, voorspelde Karin Jürgens, van het onderzoeksbureau dat de berekingen maakte.’

(Vrijwillige) melkproductiebeperking

EMB kon de studie voorleggen aan een delegatie van de Europese Commissie. Er werd beloofd om later opnieuw aan tafel te gaan. EMB pleit voor een Europese aanbodbeperking. In het plan van EMB kan bij een onevenwicht in een marktindex (die prijzen en productiekosten tegen elkaar afzet) stapsgewijs aanbodreducerende maatregelen genomen worden, gaande van het opstellen van private opslag, over vrijwillige melkproductiebeperking tot in het strengste geval een verplichte melkproductiedaling. De vereniging wil daarom in het nieuwe GLB van na 2020 een wetgevend kader dat dit mogelijk maakt. “Dit is een constructieve oplossing”, zo klinkt het.

Het EMB ziet in het succes van de vrijwillige melkproductiebeperking zoals die eind vorig jaar op poten was gezet een argument om deze maatregel structureel in te zetten. “Het EU-reductieschema heeft geholpen. Het is het eerste instrument dat enig positief effect liet zien, al bij de aankondiging ervan”, aldus Däberitz. Ze wees er op dat er aanvankelijk kritiek was dat niet veel boeren zouden intekenen, maar het tegendeel bleek waar met 48.000 deelnemers.

Magermelkpoeder weegt

Volgens EMB is het gevaar in de zuivelketen met de huidige betere melkprijzen niet bezworen. “We hebben nu wel een paar maand hoge melkprijzen, maar deze melkprijs is niet genoeg om alle kosten inclusief arbeid te dekken”, aldus managing director Silvia Däberitz.

EMB verwijst ook naar de markt in Litouwen, waar de melkprijs recent opnieuw gaan dalen is na berichten van de EU-commissie dat deze bereid was om de voorraden magermelkpoeder uit interventie van de vorige crisis voor een lagere prijs aan te bieden.

De hoeveelheid magermelkpoeder in opslag bedraagt 358.000 ton. Tot nu toe is maar 140 ton hiervan verkocht. “Mocht de interventiehoeveelheid verkocht worden, zou het de melkprijs vernietigen. Het is een grote last die op de markt weegt en verhindert dat de eiwitprijzen omhoog gaan. Het is een last op de rug van de melkveehouders”, vertelt Sieta van Keimpema, , vice-voorzitter van EMB vanuit Nederland. Zij wil het melkpoeder uit de markt. EMB wil ook een betere margeverdeling in de keten.

“We hebben tegen de Commissie-delegatie gezegd dat het kijken naar oneerlijke handelspraktijken niet genoeg is. De boternotering is verdubbeld, maar de melkproducten worden maar heel beperkt extra betaald voor vet”, aldus Sieta van Keipena. “De hogere prijzen in de retail corresponderen niet met een hogere prijs voor de boeren. De retail gebruikt de hoge boterprijzen om de prijzen te verhogen, maar deze betere prijzen zijn onvoldoende bij boeren te zien.

Volgens Boris Gondouin, EMB-melkveehouder uit Frankrijk, bewijst het grote verschil in melknoteringen (te veel magermelkpoeder, te weinig boter), dat het syteem niet meer werkt. Zijn Deense collega Kjartan Poulsen waarschuwde expliciet voor het Deense recept met veel koeien per boer met hoge producties per dier.“Denemarken is het enige land met zoveel faillisementen voor 2015 en 2016, bijna 10 % ging failliet. We hebben de laagste totale kost, maar wel de hogste betaalde kosten.”

Voor hier en Afrika

Vanuit ons land sprak biomelkveehouder Erwin Schöpges uit het Duitstalig landsgedeelte. “We hebben tegen de ministers Ducarme en Collin gezegd dat onze cijfers geen reden geven om trots te zijn.” Schöpges kwam terug van een conferentie in Afrika, met onder meer Mauretanië, Nigeria en Tsjaad. “Daar hebben we een resolutie gestemd waarin we vragen om te stoppen met het dumpen van magermelkpoeder dat later verrijkt wordt met plantaardig vet”, gaf hij mee. “De Europese Commissie moet zich inzetten voor boeren en consumenten in de EU, maar ook die in Afrika.”

IDC

Lees ook in Melkvee

Meer artikelen bekijken