Startpagina Groenten

Groenteteler Patrick van Benschop uit Waarland (NL): van 0 naar ruim 250 ha in 27 jaar

Het verhaal van vollegrondsgroenteteler Patrick van Benschop uit het Nederlandse Waarland leest bijna als een sprookje. In 27 jaar tijd stampte de hard werkende Noord-Hollander, met behulp van compagnons, een groot vollegrondsgroentebedrijf uit de grond. Hij levert aan veel Oost-Europese supermarktketens producten als wortelen, knolselderij, pastinaak en koolsoorten.

Leestijd : 7 min

In 1994 begon vollegrondsgroenteteler Patrick van Benschop uit Waarland met echt helemaal niets. “Mijn vader was namelijk timmerman.” Patrick volgde, omdat hij dat leuk vond, als opleiding de lagere agrarische tuinbouwschool in Hoorn. Na schooltijd werkte hij bij vollegrondsgroentetelers in de regio, vooral bij kolentelers. Die zitten in dit gedeelte van Nederland, het noordelijke deel van de provincie Noord-Holland, massaal. Hij vond het telen van kolen zo leuk dat hij er zelf ook professioneel mee begon. Patrick: “Of dat moeilijk is, met niets beginnen? Nou ja, je huurt een hectare grond en je koopt planten en een tractor met een wagentje en een kolenmes en je kunt beginnen.”

Hij begon in 1994 met 1 ha vlakbij zijn huidige thuislocatie, zonder boerderij of gebouw. Wel huurde hij een ruimte van een bestaande kolenteler die wilde stoppen met zijn bedrijf. Hij begon met de teelt van wittekool omdat dat in de regio Waarland de meest gangbare teelt is. Twee jaar later al kon hij het bedrijf van de stoppende kolenteler kopen. Het betrof een huis (inmiddels staat er een nieuw huis), een hangar en 5 ha grond. Dat is ook de locatie waar zijn bedrijf nu nog steeds gelegen is.

Huidige bouwplan

Het bouwplan in 1996 was heel simpel: alleen gangbare witte- en rodekool. In die tijd leverde Patrick aan een inmiddels ter ziele gegane veiling. Nu verkoopt hij zijn producten aan een inkoop- en verkoopbureau. Patrick: “De prijzen waren in die begintijd heel wisselend. Had ik in die jaren niets op contract, nu is dat 1.500 ton per jaar. Daarnaast verhandel ik nog eens 2.500 ton op de vrije markt.” Sinds 1996 groeide hij ieder jaar qua aantallen hectare. Inmiddels heeft hij zo’n 250 ha, waarvan 30 ha eigendom, de rest is pacht. Van de 250 ha is onder meer 40 ha kool en 60 ha knolselderij. Verder bewerkt hij 40 ha wintertarwe voor de vruchtwisseling en 50 ha ruilgronden met collega-akkerbouwers (aardappelen), eveneens voor de vruchtwisseling. Daarnaast bewerkt nog eens 80 ha met alle soorten teelten zoals oranje, gele en paarse wortelen, wortelpeterselie en pastinaak. Qua grondsoorten loopt het bij hem enorm uiteen, van lichte zandgrond tot aardig zware zeeklei tot 50% afslibbaar.

Het product waar het allemaal mee begon: wittekool. Patrick van Benschop begon met de teelt van dit gewas omdat dat in de regio Waarland de meest gangbare teelt is.
Het product waar het allemaal mee begon: wittekool. Patrick van Benschop begon met de teelt van dit gewas omdat dat in de regio Waarland de meest gangbare teelt is. - Foto: DvD

Samenwerking

Een grote stap in de bedrijfsontwikkeling was het aangaan in 2003 van een samenwerkingsverband met groentehandel A.N. Boekel en Bruin Vegetables uit Waarland. Die leveren namelijk in Oost-Europa aan supermarktketens. Patrick: “Ik lever aan Boekel vooral wortelpeterselie en pastinaak, een product dat in Nederland relatief minder gegeten wordt, in Oost-Europa echter volop.” De Noord-Hollandse vollegrondsgroenteteler was ook op zoek naar een betrouwbare afnemer omdat zijn filosofie is: eerst afzet zoeken en dan pas telen. Sinds 2003 werkt hij ook samen met Jan Bruin van Bruin Vegetables die al zijn producten wast en verpakt. Zodoende kan Patrick Oost-Europese supermarktketens een kwalitatief goed product aanbieden waar weinig tussenhandel bij betrokken is.

In 2002 bouwde Patrick naast de bestaande hangar van 1.000 m2 een nieuwe hangar van eveneens 1.000 m2. In 2006 volgde de derde hangar van opnieuw 1.000 m2. In de hangars zitten ook 3 koelcellen waar 2.000 kuubskisten in kunnen voor de opslag van bewaarkool. Alles wordt gekoeld op 0 ºC. In Waarland wordt alleen de kool bewaard, voor de wortelen en knolselderij huurt de vollegrondsgroenteteler opslag. Patrick: “Wij doen voornamelijk de bewaarproducten, omdat wij in het voorjaar uitleveren. In het voorjaar vang je eenvoudigweg het meeste geld voor je producten. Koelen kost ook wel geld, maar meestal is het wel rendabel.” De prijzen zijn overigens niet altijd goed, er zijn ook jaren geweest dat hij zijn kwalitatief hoogwaardige product zo weer het land op kon rijden.

Voorkeur voor Fendt

Hij heeft dan wel 30 ha in eigendom, maar zodra er hectares vrijkomen in de regio, koopt Patrick die meteen. De hectareprijzen liggen inmiddels rond de 100.000 euro. Ook in Noord-Holland heeft onder de kolentelers een enorme schaalvergroting plaatsgevonden volgens Van Benschop. Zaten er in de jaren 80 nog zo'n 150 tuinders in dit gebied, nu zijn er nog zo’n 10 (grote) van over met vrijwel hetzelfde areaal. Patrick: “Als ik een jaar niets kan aankopen en ik heb een goed jaar, dan mechaniseer ik dus. Ik ben echt het type van de mechanisering en automatisering. Ik wil gewoon knap spul hebben.” Een van de redenen waarom dat ook wel moet, is omdat vrijwel alle teelten geoogst worden in de maanden oktober, november en december. Dat zijn maanden met meestal natte omstandigheden. Het is een hele kunst om dan alles goed uit de grond te krijgen.

De vollegrondsgroenteteler heeft ook een splinternieuwe Fendt Rogator 645 spuitmachine. De spuitmachine heeft een heel bijzonder middelendriftreducerend systeem, MagGrow geheten.
De vollegrondsgroenteteler heeft ook een splinternieuwe Fendt Rogator 645 spuitmachine. De spuitmachine heeft een heel bijzonder middelendriftreducerend systeem, MagGrow geheten. - Foto: DvD

Zijn eerste tractor in 1994 was een David Brown 990. In 2010 schafte hij een nieuwe New Holland TM165 aan. Patrick: “Tegenwoordig ben ik meer fan van de Fendt-tractoren, omdat ze kwalitatief toch net wat beter zijn.” Maar niet alleen de tractoren zijn van Fendt, de vollegrondsgroenteteler heeft ook een splinternieuwe Fendt Rogator 645-spuitmachine die ruim 4 ton kost. De spuitmachine had eerst wat kinderziektes, maar nu gaat het beter volgens Patrick. De spuitmachine is uitgerust met een heel bijzonder driftreducerend systeem, MagGrow. MagGrow bestaat uit 8 manifolds die op de spuitmachine zitten. Die behandelen het water, dat door dikke magneten gaat. Verder zitten er ook magneten in de spuitleiding, de zogeheten rods. Zowel de manifolds als de rods zorgen er gezamenlijk voor dat de druppelgrootte tussen 200 en 300 mm ligt. Zodoende heb je én vrijwel geen drift meer én vallen de druppels bijna niet meer van het blad van de plant af. Ze vallen dus niet meer op de grond.

Dewulf-oogstmachines

Rond 2000 schafte Patrick zijn eerste koolbandwagen aan van mechanisatiebedrijf Beets uit Noord-Scharwoude. Door de samenwerking in 2003 met Boekel en Jan Bruin ging de teler meer wortelgewassen telen, dus moest hij ook meer worteloogstapparatuur aanschaffen. Hij koos daarbij voor oogstmachines van Dewulf uit Roeselare. “Waarom een Dewulf? Omdat het landbouwmechanisatiebedrijf hier in de buurt waar ik mijn machines koop dealer is van Dewulf. En het zijn goede oogstmachines.” De eerste Dewulf was een getrokken 2-rijer voor de oogst van alle wortelgewassen. In 2018 kocht hij weer een nieuwe Dewulf, nu een zelfrijder, een 4-rijer wortelrooier.

Minder personeel dankzij Ferrari-plantmachine

Patrick had al een Ferrari-plantmachine van Agri Evolution uit Andijk, maar hij kocht vorig jaar een nieuwe. Het gaat om de Ferrari Futura Twin, een 6-rijer. “Reden is omdat je met deze nieuwe plantmachine sneller kunt werken en hij heeft nieuwe boordcomputers, waardoor je alles nog meer kunt volgen.” De 6-rijer is volledig automatisch en onder meer geschikt voor kool- en knolselderijplanten. Het enige handwerk dat er nog is, is het inleggen van de trays met plantjes. De machine loopt zowel voor als achter op instelbare loopwielen, wat zorgt voor een vlakke ondergrond waarin de jonge planten stabiel en vast komen te staan. Patrick: “Hij kost wel het een en ander, maar het scheelt mij maar liefst 6 man personeel. Zes man personeel kost mij zo'n 50.000 euro per jaar.”

De vollegrondsgroenteteler heeft sinds vorig jaar een nieuwe Ferrari-plantmachine, de Ferrari Futura Twin, een 6 rijer. Patrick: “Met deze plantmachine kun je sneller werken en hij heeft boordcomputers waarmee je alles beter kunt volgen.”
De vollegrondsgroenteteler heeft sinds vorig jaar een nieuwe Ferrari-plantmachine, de Ferrari Futura Twin, een 6 rijer. Patrick: “Met deze plantmachine kun je sneller werken en hij heeft boordcomputers waarmee je alles beter kunt volgen.” - Foto: Agri Evolution

Een andere bijzondere machine is een cameragestuurde onkruidwieder van eveneens Agri Evolution, de Robovator. De Robovator hangt achter de tractor en door middel van de camera's wordt er selectief gewied. Het grote voordeel van de Robovator is minder middelengebruik in geplante gewassen volgens Patrick. In 2017 kocht hij een Agrifac Big Six om de knolselderij mee te oogsten. Alles bij de vollegrondsgroenteteler werkt met het rtk-gps-systeem van Trimble.

Proeven met resistente soorten

De vollegrondsgroenteteler heeft een gangbaar bedrijf en wil dat ook blijven houden. “De middelenkeuze wordt inderdaad wel steeds minder, maar ondertussen wil de consument alleen een product van de hoogste kwaliteit. Doordat er steeds minder middelen zijn, wordt dat echter steeds moeilijker om te garanderen.” Een van de oplossingen is een ruimere vruchtwisseling, maar dan moeten Europese akkerbouwers en vollegrondsgroentetelers juist méér land hebben. “Er wordt in Europa en zeker in Nederland echter alleen maar land van ons afgepakt voor natuur, huizenbouw en industrie. In Nederland wordt het telen van vollegrondsgroenten daardoor steeds duurder, daar moeten ze ‘in Brussel’ iets aan doen”, aldus Patrick

Verder moeten planten- en zaadveredelingsbedrijven meer resistente soorten ontwikkelen volgens de boer. Inmiddels doet Patrick ook al mee aan proeven met resistente soorten. Zo staat er momenteel bij hem wortel resistent tegen meeldauw op het land en koolsoorten die resistent zijn tegen knolvoet. Wat de toepassingsnormen voor fosfaat en stikstof betreft, kan de groenteteler nog aardig uit de voeten. Hij gebruikt vooral kunstmest, omdat je daar het best mee kunt sturen.

Bijkomende machineloods nodig

Wat de toekomst betreft, richt Patrick zich vooral op het consolideren van het bedrijf. “Ik heb een dochter van 11 jaar. Of zij het bedrijf over wil nemen weet ik nog niet, het zou kunnen natuurlijk. Mocht het niet zo wezen, kan het bedrijf ook zo weer inkrimpen qua hectares. Dat is ook de reden waarom ik zoveel pacht heb.” Wel wil hij op termijn nog uitbreiden met een hangar van 1.500 m2 om al zijn tractoren en machines onderdak te kunnen bieden. Hij heeft dan wel veel ‘knappe’ machines gekocht en het tractor- en machinepark is dan wel up-to-date, veel staat nog buiten. Ook wil hij zonnepanelen, maar hij begint daar pas aan als er innovaties komen waardoor je de meeste stroom ook op kunt slaan.

Sinds begin augustus is Patrick begonnen met de kooloogst (wittekool), de worteloogst startte eind augustus. Het gaat om oranje peen van Bejo Zaden. De knolselderij-oogst begint half september.

Dick van Doorn

Lees ook in Groenten

Brussels grondwitloof van Hoeve de Koperen Ketel

Groenten Ter gelegenheid van de Week van het Witloof trotseren we het helse winterweer en springen we binnen bij Hoeve de Koperen Ketel in Hoegaarden. Zij telen ondertussen al 3 jaar Brussels grondwitloof: “Grondwitloof verkoopt goed, maar vraagt veel handwerk.”
Meer artikelen bekijken