Op Hoeve ’t Alkeveld is het elke dag Wereldwaterdag

Opstart hoeveverkoop

“Bij mijn overname van het ouderlijke bedrijf was het niet mijn bedoeling om het bedrijf te doen groeien. Ik wou vooral aan verbreding doen. In 2004 deed ik tijdens mijn laatste schooljaar stage bij een melkveehouder uit Geel die zijn eigen melk verwerkte. Daar heb ik belangrijke contacten kunnen leggen, en daar ben ik hen nog steeds dankbaar voor.

Tijdens mijn schooljaren waren we thuis al gestart met de opbouw van de winkel in een oude stal. Bijna alles daarbinnen heb ik zelf gemaakt. Toen mijn laatste schooljaar eindigde, was alles klaar. De eerste jaren verzette ik samen met mijn moeder en vader al het werk van de winkel én de boerderij. Mama helpt mij nog steeds elke dag. Voor mijn vader werd het boerderijwerk moeilijker na een ongeval, maar hij helpt waar hij kan.

Mijn vrouw was zelfstandig tuinarchitect, maar toen we in 2009 een nieuwe stal met 1 robot bouwden, stapte ook zij mee in het bedrijf. Zo konden we nog enkele koeien meer houden. In 2011 beslisten we de stal te verlengen en uit te breiden tot 2 robots. In 2018 konden we na het investeren eindelijk wat beginnen verdienen, maar toch maakten we de keuze om nog een investering te doen en om een nieuwe, grotere verwerkingsruimte te bouwen. We stripten daarvoor de oude jongveestal en bouwden een nieuwe jongveestal met extra mestopslag.

Net toen die ruimte af was, kwam corona. Door corona heeft onze winkel wel even op een laag pitje gedraaid. Dat was jammer, want net toen we gas konden geven, moesten we remmen. De pandemie betekende niet dat mensen niet meer naar ons bedrijf konden komen. Om hun toch die kans te geven, hebben we de boerderij wel 3x helemaal anders opgesteld met bijvoorbeeld eenrichtingsverkeer enzoverder. Zo konden klanten veilig het bedrijf bezoeken.”

Grote productie

Chris en Leen verwerken ieder jaar nu ongeveer 200.000 l melk. Ze verkopen hun zuivelproducten niet meer enkel in hun hoevewinkel, maar ze leveren ook aan huis, aan winkels en aan restaurants. Iedere dinsdag levert Chris zelfs in Charleroi.

“De nieuwe installatie om te pasteuriseren, afromen en homogeniseren, starten we niet op voor minder dan 1000 l, want dat is niet de moeite. We hebben dus een heel grote capaciteit”, vertelt Chris. “We hebben onze 2 werknemers Stef en Kristel zeker nodig. Verder werken Leen en ik 7 op 7, van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat in de avond. We eten vaak ook op andere momenten, waardoor we elkaar eigenlijk heel weinig zien.

Leen staat het liefst op om 4 uur, zo wordt ze enkele uren door niemand gestoord tijdens het werken. Ikzelf lig vaak pas om 12 uur in bed en kom er om half 7 uit. Als onze 2 kinderen thuis zijn, komen ze ons helpen op de boerderij of in de verwerking. Gelukkig doen ze dat heel graag. Ze moeten wat meedraaien in ons systeem, want anders zien we ze te weinig. Ze kunnen ook altijd bij mijn ouders terecht die hiernaast wonen.”

Vrije toegang tot boerderij

Tijdens de openingsuren is de boerderij vrij te bezoeken door iedereen. “Voor de prijs van een ijsje kunnen bezoekers hier, bij wijze van spreken, een hele namiddag vertoeven”, zegt Chris. “Op die manier geven we aan iedereen de kans om te zien hoe het er op een melkveebedrijf aan toe gaat, én om een heel leuke namiddag te hebben voor weinig geld.

Wij denken dat we goed werk leveren hier, en dat tonen we graag aan het brede publiek. Ik ben ook altijd beschikbaar voor een gesprek, want ik heb liever dat ze vragen stellen wanneer ze iets niet begrijpen. Zo stellen de meeste mensen zich vragen bij de huisvesting van de kleinste kalfjes. Na de geboorte zetten we de kalfjes in een individueel hok, en ik leg graag uit waarom we dat doen. Ik vertel dan dat ze daar niet zo lang in zitten en dat met pasgeboren baby’s hetzelfde gebeurt. Zij liggen ook apart in een couveuse of wieg, niet meteen bij 3 andere baby’s, en dat om dezelfde hygiënische redenen.

Een kalf moet idealiter ook 4 l melk drinken in de eerste 4 uren, en dat kan hij moeilijk zelf bij de moeder. Ik leg hun ook de voordelen voor de koe zelf uit. Wij volgen steeds veel studies op en passen die methodes dan indien mogelijk ook toe op ons bedrijf. Alles wat we hier doen, doen we met het doel om de koeien gezonder en gelukkiger te maken, want een blije koe is een blije boer. Enkel als de koeien zich goed voelen, zullen ze een topproductie leveren.”

Vochtdoorlatende matrassen

Bij het inrichten van de nieuwe melk veestal koos Chris ervoor om vochtdoorlatende matrassen in de ligboxen te leggen. De boxen worden iedere week ook aangevuld met gemalen stro.

“In mijn ogen leunt deze matras dicht aan bij een zandbox. De koeien liggen er heel comfortabel op en als er een vochtige plek is, halen we daar het stro weg, en leggen we er nieuw stro op. Ook op het vlak van hygiëne ben ik zeer tevreden. Het is belangrijk dat de box een beetje helt, zodat de vloeistoffen kunnen afvloeien.”, legt Chris uit. “We hebben deze matrassen eerst getest bij de droge koeien. Toen we enkele rubberen matrassen vervingen met deze vochtdoorlatende matras, gingen plots veel meer koeien liggen. De boxen met de nieuwe matten waren ook altijd eerst bezet. De anderen bleven vaak rechtstaan. Zeker in de zomer is een rubberen mat niet ideaal. Ik merkte dat de koeien niet graag gingen liggen, omdat dat rubber veel te warm was en omdat het totaal geen vocht doorliet. Stel je maar eens voor dat je op warme dagen op rubber of plastic moet zitten, iets dat geen vocht doorlaat. Dan lijkt het na een tijdje alsof je in een plas zit. Die koeien hadden hetzelfde gevoel met die matten. Nu liggen ze veel meer neer in de zomer.

Voor de opstartkoeien en de close up-groep bij de droge koeien beschikken we over ruime stroboxen. We hebben ook binnen en buiten een zandbox voor een probleemgeval. Een koe kan daar heel goed herstellen.”

Gestopt met weidegang

“Het jongvee ligt nog steeds op rubberen matten, maar zij gaan nog naar buiten in de zomer, net als de droge koeien. Met het melkvee zijn we daarmee gestopt. Toen er tijdens de verbouwingen geen kans was om de koeien buiten te laten, viel het ons op hoe rustig de koeien waren. Het viel ons ook op dat de melkproductie tijdens de zomer mooi op peil bleef. Met de 2 robots is weidegang ook niet gemakkelijk. Ik ben van mening dat weidegang een meerwaarde kan betekenen voor de koeien als het een droge zomer is, maar in nattere zomers winnen de nadelen van de voordelen, vooral op vlak van hygiëne. Nu zijn we er wel over aan het nadenken om de koeien in de zomer toch terug buiten te laten, maar vooral omdat we het gevoel hebben dat dat van ons verwacht wordt, niet omdat ik denk dat dat beter is voor de koeien. Nu er binnenkort 2 nieuwe robots geplaatst worden, kunnen we eventueel overschakelen naar gestuurd koeverkeer met een beweidingspoort en dan is weidegang ook weer gemakkelijker.”

Getwijfeld over bio

“Duurzaamheid is echt onze leuze”, z egt Chris overtuigend. “Zo hergebruiken we alles wat we kunnen hergebruiken op ons bedrijf. Ik koop ook niets aan als ik het evengoed zelf kan maken. Soms voel ik me daardoor meer klusjesman dan landbouwer. Elke dag ben ik iets nieuw aan het maken.

Met duurzaamheid in het achterhoofd hebben mijn vrouw en ik er toch voor gekozen om niet over te schakelen naar een biologisch melkveebedrijf maar we hebben het wel overwogen. Wij vinden het biologisch landgebruik niet voldoende duurzaam, als je maar een deel van de capaciteiten van dat land kan gebruiken. De landbouw-gronden en de voedergewassen zijn nu zo duur en schaars, dat we daar zoveel mogelijk opbrengsten uit moeten halen. Als dat dan echt eens bespoten moet worden, dan is dat zo, al proberen we dat wel zo weinig mogelijk te doen. We kunnen wel veel leren van de biolandbouw, nu en zeker ook in de toekomst. Daar zit een grotere portefeuille voor onderzoek en ontwikkeling.

We zetten graag in op het telen van onze eigen eiwitten. Dat doen we onder andere al door grasklaver te zaaien en door veldbonen te planten. De veldbonen waren wel eens verlieslatend, maar dat betekent niet dat we dat niet opnieuw zouden planten, zeker nu andere grondstoffen een pak duurder zijn en de teelttechnieken verbeterd zijn. Voederbieten komen dit jaar ook terug in het teeltplan. Zo willen we zeker meewerken aan een duurzame toekomst.”

Sanne Nuyts