Digitalisering zorgt voor innovatie

Als we dé innovatie van 2017 op de Agritechnica moeten beschrijven, dan is dit volgens ons de digitalisering van de landbouwtechniek. Ditmaal trad het grote ‘ijzerwerk’ met steeds bredere machines of steeds krachtiger tractoren niet naar voren tijdens Agritechnica. De innovatie was vooral aanwezig op ‘digitaal’ vlak, getuige hiervan is ook de lijst met gouden en zilveren medailles die zijn toegekend op Agritechnica.

Op de beursvloer legde iemand ons deze trend eenvoudig uit: neem de informatie uit de isobuscommunicatie van je landbouwwerktuig, en koppel er een sim-kaart aan om de gegevens door te sturen. De informatie kan verzonden worden naar een thuiscomputer, tablet of smartphonetoepassing, maar ook naar een andere landbouwmachine.

Digitale data

Als voorbeeld van voornoemde innovatie mogen we het dataplatform ‘Agrirouter’ noemen. Dit is het resultaat van een samenwerking tussen Agco, Amazone, Grimme, Horsch, Krone, Kuhn, Lemken, Pöttinger, Rauch en Same Deutz-Fahr. Agrirouter is een platform om data uit te wisselen dat gemaakt is voor landbouwers en loonwerkers. Machinegegevens en landbouwkundige software wordt hier gebruikt om werkzaamheden te vereenvoudigen en te verbeteren, maar vooral om de economische efficiëntie van de landbouwactiviteit te verhogen.

Heel belangrijk is dat de landbouwer ‘meester’ blijft van zijn verzamelde data. Agrirouter transporteert zo data, het slaat ze niet op. De gebruiker, veelal de landbouwer, bepaalt wie de data te zien krijgt en voor hoe lang. Agrirouter is een voorname hulp om de landbouwgegevens digitaal te maken en om makkelijker beslissingen te gaan nemen. Deze innovatie werd door een expertenjury verbonden aan de landbouwbeurs Agritechnica beloond met een zilveren medaille.

Deze jury hecht duidelijk belang aan het databeheer in de landbouw. Daarom kende ze ook een zilveren medaille toe aan het landbouwkundig softwareprogramma ‘Farmdok’. Dit laat toe om op een mobiele wijze in het veld data te verzamelen via een smartphone of tablettoepassing. Volgens de jury is dit een toepassing die geen specifieke hardware vereist, smartphones en tablets zijn relatief goedkoop en wijdverspreid. Hierdoor is het een laagdrempelige manier om data te verzamelen tijdens het werk zelf, waardoor na het werk, hier geen energie meer moet ingestoken worden.

Het belang voor het ‘digitale’ kunnen we ook illustreren met het voorbeeld van Lemken. Zij kondigden op de Agritechnica aan om samen te werken met AppsforAgri. Samen slimme en met elkaar verbonden producten en diensten aanbieden is het doel van de samenwerking. Lemken biedt hiermee iets anders dan het metalen constructiewerk, nu zo ook sensoren en app’s.

Intelligentere machines

Aan het begin van dit artikel haalden we het al aan: de getoonde machines op Agritechnica zijn niet noodzakelijk groter geworden, maar wel intelligenter. Een mooi voorbeeld hiervan was de Holmer-bietenrooier die we zagen. Deze machine had geen grotere afmetingen ,maar had wel een slimmere bedieningstechniek aan boord, dankzij een samenwerking met Reichhardt gps-stuurtechnologie. Holmer en Reichhardt werkten samen om het kopakkermanagement te automatiseren. Enerzijds is dit gebaseerd op de Holmer-rijentasters die in het veld de rijen volgen en de machine sturen, voor het sturen op de kopakker grijpt de Reichhardt techniek in. Gekoppeld hieraan wordt ook het automatisch stoppen of beginnen met ontbladeren, ontkoppen en rooien gestuurd bij het in- en uitgaan van de werkgangen. Digitalisering zorgt hier voor een hoger bestuurderscomfort, minder bewegingen op de kopakker, waardoor er minder bodemcompactie is.

Een vereenvoudigd voorbeeld van voornoemde techniek is de Kuhn ploeg waarbij de ploegscharen automatisch in- of uit het werk worden gesteld op basis van gps-positiebepaling.

Niet voor alle nieuwe technieken in de landbouw is gps nodig. Pöttinger zocht zo zijn heil bij een camera én een samenwerking met New Holland. Om een mooi zaaibed te verkrijgen en om niet steeds de rotoreg manueel te moeten bijstellen monteert Pöttinger achter de rotoreg een camera die het zaaibed ‘scant’ en de mate van verkruimeling analyseert. De bestuurder stelt vooraf een ‘richtwaarde’ of het doel in waaraan het zaaibed moet voldoen. Na analyse van de camerabeelden door slimme elektronica worden de rijsnelheid van de tractor en de draaisnelheid van de rotoreg bijgestuurd. Deze ontwikkeling heeft een gunstige invloed op het gerealiseerde werk en op de vermoeidheid van de bestuurder. Ook hier is het een mooi voorbeeld van machines die niet groter, maar intelligenter worden.

Voornoemde opmerking mogen we meenemen naar de New Holland oogstmachines die tijdens Agritechnica gepresenteerd werden. De NIR-gewassensor die we van bij de maïshakselaars kennen, wist de fabrikant nu door te ontwikkelen naar de EVO-NIR sensor en ook een toepassing te laten vinden bij maaidorsers en grootpakpersen. Dankzij nabij-infraroodspectroscopie kan het vochtgehalte maar ook het droge stofgehalte, ruw eiwit, ruw vet, zetmeel, ... worden geanalyseerd. Via gps-positiebepaling wordt de kwaliteit van de oogst in real time in kaart gebracht.

Elektriciteit

Van vorige edities van Agritechnica herinneren we ons een ontwikkelingstrend richting elektrische aandrijving. De evolutie van deze techniek stelde ons dit jaar zowel tevreden als teleur. Zo stopten Joskin en Fliegl de ontwikkeling van elektrisch aangedreven aanhangwagens. Navraag leerde ons dat deze projecten in de koelkast zitten. Zij verwijzen naar de tractorfabrikanten die niet mee zijn momenteel. Zowel tractor- als aanhangwagenfabrikant moeten hiervoor op dezelfde kar springen, hier is vooralsnog geen geslaagd huwelijk in de maak. Wel hoorden we op Agritechnica dat er verder ontwikkelingswerk wordt gedaan richting aanhangwagenaandrijving via hydraulische wielmotoren.

Qua elektrisch aangedreven tractoren, moeten we de Fendt e100 Vario noemen. Dit is een volledig elektrisch aangedreven tractor waarbij de dieselmotor is vervangen door een 700V, 100 kWh Li-Ion batterij. Alle gekende tractorfuncties zoals aftakas, hefinrichting, hydraulica blijven behouden. Opmerkelijk is dat het hier om een smalspoortractor uit de 200 Vario reeks gaat en niet om een veelzijdige tractor tussen de 100 en 150 pk.

Misschien is het momenteel realistischer om de elektrische aandrijving te introduceren in de ‘kleinere’ voertuigen zoals de smalspoortractor van Fendt. Eerder zagen we elektrische aandrijvingen al optreden bij de kleinere knikladers van Weidemann, Avant, ... Zij presenteerden tijdens Agritechnica de doorontwikkeling van deze techniek in andere modellen. Ook Schäffer en Knikmops lieten ontwikkelingen op dit vlak zien.

ZF, een gekende naam binnen de landbouwmechanisatie, wist ons ook blij te maken met de ontwikkelingen die het in huis heeft op vlak van elektrische aandrijvingen. Als grotere trekkerfabrikanten zich momenteel nog niet wagen aan deze technologie, is er misschien op langere termijn wel toekomst voor de techniek als betrouwbare toeleveranciers naar de sector, zoals ZF, er zich in verdiepen.

Op de beursstand van ZF in Hannover konden we niet enkel kennis- maken met hun concepten om voertuigen elektrisch te gaan aandrijven, opmerkelijk was ook de elektrische aandrijving van het ploegwiel dat ze toonden. Dit zou bijdragen aan minder wielslip van de tractor, minder brandstofverbruik, minder benodigd vermogen, ...

Full-liner

Een trend die we tijdens iedere Agritechnica spotten is de drang van grote fabrikanten om full-liner te zijn. Anno 2017 kwam dit ook prima tot uiting op de beursvloer. Claas startte op zondagmorgen, bij het openen van de eerste beursdag, met de presentatie van zijn nieuwe lijn wielladers. Toegegeven, verreikers zaten er al in het gamma, maar nu komen er ook kleine en grote knikladers bij, met dank aan Liebherr, die de machines aan Claas levert en zo ook afzet vindt in de landbouwsector.

Op het andere uiteinde van het beursterrein troffen we New Holland aan, die voor het eerst de Kongskilde machines in zijn kleurstelling liet zien: een blauwe ploeg en een gele maaicombinatie. Op een persconferentie vernamen we dat de fabrikant geleidelijk aan op een termijn van enkele jaren exclusiviteit verwacht van zijn dealers. We zijn benieuwd welke bewegingen of creativiteit dit in het dealernetwerk met zich zal meebrengen.

Binnen de Agco groep zijn er stevige ambities om full-liner te worden. Tijdens de vorige Agritechnica in 2015, toonden ze al de Fella-hooibouwmachines in Fendt en Massey-Ferguson-kleur. Met de overname van de Lely-hooibouwmachines zijn er al verdere stappen gezet op vlak van balenpersen en opraapwagens. Het Fendt-gamma breidde nog verder uit met de introductie van de Challenger-rupstrekkers en veldspuiten. Toch zien we hier ook de eerste ’barsten’ in de full-liner droom van fabrikanten. Agco kan er blijkbaar financieel niet aan uit om ook nog Fendt en Massey-Ferguson maaidorsers te vermarkten. Daarom riep Agco de Ideal serie maaidorsers in het leven. De toptechniek die onderhuids schuilt, willen we geen oneer aandoen, maar uiterlijk treffen we een zwart-grijze kleurstelling aan waarbij enkel het Fendt of Massey-Fergusonlogo wijzigt. Het concept van full-liner willen we hierbij niet afbreken, maar het is een nuchtere bemerking.

Bij ons minder gekende tractormerken zoals Arbos, hebben ook de ambitie om werktuigen aan te bieden. Vorige Agritechnica presenteerden ze op hun stand nog de Matermacc-zaaimachines. Dit jaar werden deze getoond in de kleurschakering van Arbos.

Bij Mc Hale zagen we tijdens de vorige Agritechnica naast de balenpersen en -wikkelaars ook maaiers opduiken. Deze trend werd dit jaar voortgezet met harken. Een ander voorbeeld over fabrikanten die hun productaanbod steeds verder uitbreiden, vonden we op talrijke plaatsen op de beursvloer weer. Strautmann toonde nu een zelfrijdende voermengwagen, Maschio een snelzaaielement, Kuhn een zelfrijdende spuit. Al dienen we hier de bemerking bij te maken dat deze (vooralsnog) niet voor onze regio is. De motor die niet voldoet aan de emissienorm bij ons ligt hier aan de basis., maar misschien is het wel mooie toekomstmuziek voor bij ons.