Startpagina Vleesvee

Voedingsdeskundige Inge Coene: ‘Een stukje vlees past prima in gezonde voeding’

‘Vlees eten, hoe gek is dat?’ Die vraag stond centraal op een studiedag. Vlees is evolutionair en historisch belangrijk voor de mens. Vandaag staat dit imago onder druk: ‘Vlees eten is slecht voor het klimaat, het milieu en de gezondheid’, toeteren tegenstanders. Toch biedt vlees veel positiefs. Het welles-nietesverhaal verdient nuance. “Een stukje vlees past prima in een gezonde voeding, alleen moeten we er niet mee overdrijven”, aldus voedingsdeskundige Inge Coene (VLAM/NICE).

Leestijd : 4 min

Op de studiedag van Inagro ‘Tijd voor nuance, vlees objectief en wetenschappelijk verantwoord benaderd’ schetste voedingsdeskundige Inge Coene van VLAM/NICE de plaats (en het belang) van vlees in een gezonde voeding. Eerst benadrukt ze dat we beter bij ‘feiten’ stilstaan en ons niet mogen laten beïnvloeden door ‘fabeltjes’.

Rondje ‘googelen’

Een rondje ‘googelen’ kan een heel vertekend beeld geven van de wetenschappelijke consensus rond bepaalde topics, naargelang de waan van de dag, zet Inge Coene de discussie onmiddellijk op scherp. Vlees en gezondheid is ook een emotioneel geladen thema. Vergeet niet dat vlees sinds lang sterk verankerd zit in onze evolutie maar ook in onze cultuur, religie en tradities.

(Bewerkt) rood vlees

Maar wat is nu gezonde voeding? Een gezonde voeding heeft als doel het voorkomen van voedingstekorten, overgewicht en andere voedinggerelateerde aandoeningen. Om het beter te begrijpen en ons een inzicht te geven in wat gezond eten is, verwijst Inge Coene naar de bekende voedingsdriehoek van het Vlaams Instituut Gezond Leven. Die geeft 3 basisrichtlijnen mee: 1. Eet in verhouding meer plantaardige dan dierlijke voeding, 2. Geef de voorkeur aan weinig of niet-bewerkte voedingsmiddelen en eet zo weinig mogelijk ultrabewerkte voedingsmiddelen, en 3. Vermijd overconsumptie en voedselverspilling. Daarnaast heeft ook de Hoge Gezondheidsraad in lijn hiermee heel recent haar “Food Based Dietary Guidelines” gepubliceerd.

In de voedingsdriehoek (zie figuur) vinden we vlees in de lichtgroene (gevogelte), de oranje (rood vlees waaronder rund-, varkens-, schapen-, paarden- en geitenvlees) en de rode zone (bewerkt vlees, vleeswaren). Beide instanties zijn het erover eens: rood vlees beperken we best en van bewerkt vlees eten we best zo weinig mogelijk. “Wat zeker niet wil zeggen dat rood en bewerkt vlees consumeren verboden is”, duidt Inge Coene.

In de voedingsdriehoek vinden we vlees in de lichtgroene, oranje en rode zones.
In de voedingsdriehoek vinden we vlees in de lichtgroene, oranje en rode zones. - Bron: Vlaams Instituut Gezond Leven

Onze bordindeling ziet er volgens voedingsexperten het best als volgt uit : de helft groenten, een kwart aardappelen of volkoren graanproduct en een kwart vlees, ei, vis of vleesvervanger. “Ook bij de broodmaaltijd is het belangrijk om te variëren met beleg. De Hoge Gezondheidsraad geeft de volgende aanbeveling: eet maximum 300 g rood vlees per week en maximum 30 g bewerkt vlees per week. Uit onderzoek blijkt immers dat te veel vlees eten het risico op darmkanker, hart- en vaatziekten en diabetes kan verhogen. Daarnaast moeten we volgens de Hoge Gezondheidsraad ook rekening houden met de klimaatimpact van rood vlees.”

Meer dan voeding

Ter vergelijking: uit de Belgische voedselconsumptiepeiling blijkt dat de Belg vandaag gemiddeld 111 g vlees per dag eet (mannen 132 en vrouwen 88 g). Of dus 777 g vlees per week (waarvan 462 g bewerkt vlees waaronder worst, hamburgers en vleeswaren).

“Daarnaast drinkt de gemiddelde Belg ook te weinig water en neemt hij te weinig vollegraanproducten en (gekookte) aardappelen, groenten, fruit, melkproducten, vis en plantaardige vleesvervangers (zoals peulvruchten) en consumeert hij te veel extra’s, zoals gesuikerde en alcoholbevattende dranken, zoetwaren en snacks.”

Meer plantaardig

Wat gezondheid betreft, is er uiteraard veel meer dan voeding alleen. “Onze gezondheid wordt bepaald door het totaal eet- en leefstijlpatroon, niet door één voedingsmiddel of door één bestanddeel. Vlees eten is geen directe oorzaak van kanker. Andere factoren spelen ook mee. Minder vlees eten, is dus maar een van de opdrachten om gezonder te eten en te leven.”

Het beperken van rood vlees en bewerkt vlees staat op plaats 8 en 9 van de in totaal 12 aanbevelingen die de Hoge Gezondheidsraad in orde van belang meegeeft om gezondheidswinst te boeken. De eerste 5 plaatsen worden ingenomen door boodschappen om meer of voldoende volkoren graanproducten, fruit en groenten, peulvruchten, noten en zaden te eten en zout te beperken.

Voedingsconsulente Inge Coene.
Voedingsconsulente Inge Coene. - Foto: Inagro

Met het oog op een algemeen gezonder voedingspatroon is rood en bewerkt vlees beperken dus geen topprioriteit. “Een stukje vlees past prima in een gezonde voeding, alleen moeten we er niet mee overdrijven”, stelt Inge Coene. “Dat we in verhouding meer plantaardig dan dierlijk voedsel moeten eten, klopt. Maar dierlijke voeding heeft wel nog zijn plaats in een gezonde voeding.”

Voedingsstoffen

Vlees is een goede en gemakkelijke bron van essentiële voedingsstoffen. “Vlees is een goede bron van hoogwaardige eiwitten (goed verteerbaar en rijk aan essentiële aminozuren), ijzer, zink en vitamine B12 maar ook van vitamine B3, B6 en B1. Met een stukje vlees krijg je dus al een redelijk groot deel van belangrijke voedingsstoffen binnen.” Zonder vlees moet je die voedingsstoffen elders halen (bijvoorbeeld uit vis, eieren of een combinatie van verschillende plantaardige voedingsmiddelen). “Kaas en melkproducten zijn geen volwaardige vleesvervangers omdat ze te weinig ijzer bevatten.” Volgens Inge Coene moet je dus verstand hebben van voeding om vlees adequaat te vervangen. “In sommige vleesvervangers zit bovendien vaak ook veel vet en zout, of te weinig eiwitten, ijzer en vitaminen. Het etiket checken is daar de boodschap.”

Lieven Vancoillie

Lees ook in Vleesvee

Meer artikelen bekijken