Edito: vergeet sectoren die zelden steun vragen niet
De coronacrisis drukt zwaar op onze economie. Om overeind te blijven moet de overheid durven investeren, ook en misschien vooral in sectoren die in normale tijden geen of vrijwel geen steun krijgen. Het feit dat ze normaal zo weinig steun krijgen, betekent dat ze gezond zijn, en het redden waard.
Het Internationaal Monetair Fonds vreest dat de economie 7% zal krimpen. Meer dan een miljoen Belgen zitten in de regeling voor tijdelijke werkloosheid. Op korte termijn dreigen 180.000 van hen definitief hun baan te verliezen. De overheid wil de schade beperken en bereidt zich voor op een tweede tranche met steunmaatregelen. Aan de economische gevolgen van een tweede lockdown durft niemand te denken.
Of toch wel. Algemeen secretaris Romain Cools van Belgapom, dat de handel en verwerking van aardappelen vertegenwoordigt, vreest dat “we dan wakker worden in een economisch kerkhof.” Deze crisis is allang meer dan een gezondheidscrisis alleen, het is een crisis waarin de toekomst van onze levensstandaard op het spel staat.
Enerzijds moeten we, zoals de virologen zeggen, de hygiënemaatregelen dus respecteren, misschien nog extra nu we ‘uit ons kot’ gaan. Anderzijds is het ook te hopen dat de overheid het medicijn inzet dat economen voorschrijven: investeren in het opbrengend vermogen van onze economie. België, en zeker Vlaanderen, is ontzettend goed in land- en tuinbouw, en in het verwerken van die producten wat betreft productiviteit en duurzaamheid. Dat kapot laten gaan, is eeuwig zonde.
Als de staat nu te zuinig is, heeft het straks geen economie meer om te belasten. In dat kader wordt het tijd dat de overheid werk maakt van steunpakketten ook voor sectoren die eigenlijk nooit of nauwelijks gebruikmaken van inkomenssteun, zoals de aardappelsector, sierteelt en groenteteelt. Het feit dat deze sectoren weinig steun krijgen en vragen, zegt ook iets over de gezondheid van deze sectoren. Zijn het niet juist de in de kern gezonde bedrijven die we door de crisis willen slepen?
De staat heeft ondertussen natuurlijk geen oneindige mogelijkheden om steun te verlenen. De federale begroting stond voor de coronacrisis al in het rood. De staatsschuld dreigt te groeien van 100 naar 110% van het bruto nationaal inkomen. Als de rentes ooit stijgen, zal steeds meer overheidsbudget naar rente en aflossingen gaan, en en dus niet bijvoorbeeld naar pensioenen, zorg, educatie of naar initiatieven om ondernemers vooruit te helpen.
Het is dan ook teleurstellend te noemen dat volgens een rondvraag van De Tijd relatief veel bedrijven - vermoedelijk vooral buiten de sector - misbruik maken van de overheidsregelingen. Naast de verantwoordelijkheid op het vlak van hygiëne mag van ons ook burgerzin worden gevraagd, of het nu gaat om financiële steun of de belastingen. Soms moeten we net wat verder durven kijken dan ons erf.
