Covid-19 heeft in de eerste jaarhelft een negatieve impact op de tractorverkoop

Wanneer we dat volume van bijna 90.000 tractoren opdelen naar volume, dan zien we dat 23.556 tractoren met een vermogen kleiner dan 50 pk nieuw zijn verkocht, en dus nog 65.549 met een vermogen groter dan 50 pk. Cema, de vereniging van Europese landbouwmachineproducenten, stelt verder dat het om 68.831 nieuw verkochte landbouwtractoren gaat. De overigen zijn quads, verreikers en nog andere voertuigen.

Daling net in het hoogseizoen

De registratie van nieuw verkochte landbouwtractoren daalde met 12% in vergelijking met de eerste 6 maanden van 2019. Nochtans startte het jaar in januari en februari 2020 op gelijke voet als dezelfde periode voordien. De daling begon in maart 2020 (-7% versus maart 2019), waarna ook april (-26%), mei (-23%) en juni (-12%) sterke dalingen lieten zien. De oorzaak is natuurlijk de Covid-19 pandemie. De daling werd vooral voelbaar in het tweede kwartaal dit jaar (-20%). Traditioneel is dit het hoogseizoen voor nieuwe tractorregistraties.

Als we de opdeling maken naar vermogenscategorie, dan telt de gedaalde verkoop in 2020 ten opzichte van vorig jaar voor alle segmenten, behalve voor de groep van 31-50 pk. In deze categorie wordt een onmiskenbare meerverkoop genoteerd. De helft van de nieuwe tractorregistraties gaat over tractoren met een vermogen onder de 100 pk en slechts 1 op de 4 verkopen heeft een vermogen boven de 150 pk.

Het is duidelijk dat Covid-19 een dramatische impact heeft op de tractorverkoop. De fabrikanten verwachten enige ‘flexibiliteit’ van de overheid als het gaat om de emissienormen waaraan de motoren moeten voldoen. Zo waren er immers voor de crisis al heel wat motoren aangeschaft door tractorproducenten. Deze motoren waren nog niet allemaal ingebouwd in hun tractor, laat staan verkocht en ingeschreven door de eindklant.

Strengere emissienormen

De Europese wetgever bracht al enkele amendementen aan, zodat de regelgeving rond de Stage V-uitlaatgasnorm gerespecteerd kan worden. Zo kwam er 12 maanden uitstel voor motoren onder 76 pk en boven 177 pk, categorieën waar de wetgeving het meest ingrijpend veranderd was. Motoren die binnen dit vermogensbereik vallen, stonden nu los van de verstrengde emissienormen en zullen de vooropgestelde deadlines halen.

Cema stelt dat de Europese commissie moet blijven monitoren om te zien welk effect Covid-19 op de (landbouw)machineproducenten zal hebben en of alle vooropgestelde deadlines met betrekking tot uitlaatgasnormering wel realistisch zijn.

Impact verspreid over Europa

De 2 grootste tractormarkten binnen Europa blijven Duitsland en Frankrijk. Als het eerste semester van 2020 vergeleken wordt met dit van 2019, dan viel de tractorverkoop in Duitsland maar 2,75% terug. Heel wat drastischer is de situatie in Frankrijk (-18,81%), Italië (-17,98%), het Verenigd Koninkrijk (-25,21%) en Spanje (-25,62%).

Het eerste kwartaal werd in Duitsland een hogere investeringsbereidheid opgemerkt. Dit zeker in het tractorensegment boven de 50 pk (+24%).

In het tweede kwartaal sloeg de coronacrisis dan onmiskenbaar toe (boven 50 pk, -20%). Momenteel wordt aangenomen dat heel wat investeringen in Duitsland worden uitgesteld naar de tweede jaarhelft.

De hogere nood aan nieuwe tractoren die gemerkt werd tijdens de eerste maanden van dit jaar, lijkt niet helemaal verdwenen. Boeren en loonwerkers blijven een hogere investeringsbereidheid dan vorig jaar tonen. Dit kan echter getemperd worden door de effecten van nieuwe lockdowns. Ook het huidige bescheiden prijsniveau van landbouwproducten kan de bereidheid tot investeren remmen.

België

In ons land wordt een afname in de tractorverkoop van bijna 6% voor landbouwtractoren gezien in de eerste jaarhelft, vergeleken met dezelfde periode in 2019. Dit is eigenlijk ongewoon om vast te stellen, daar normaal het ‘Agribex-effect’ speelt.

Maken we de vergelijking met 2018, dan is de daling zelfs 30%. Momenteel gaat de verkoop echt moeilijk door onder meer de lage aardappelprijzen, een groter aanbod voor ‘veldgewassen’ dan de vraag en de impact van de tweede coronagolf. Niettemin laten juli en augustus beloftevolle resultaten zien. Invoerders schatten het jaar af te sluiten met 5 tot 7% minder verkoop dan in 2019.

Frankrijk

Nieuwe tractorregistraties daalden in de eerste helft van dit jaar met 20% in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. Worden enkel de tractoren bekeken die in de tuin- en parksector worden ingezet, dan is de daling iets minder drastisch, maar bedraagt ze nog altijd -15%.

De periode van lockdown, die inging van 16 maart tot 11 mei in Frankrijk, had een zware impact op de markt. In maart werden 7% minder nieuwe tractorverkopen geregistreerd, -25% in april en -37% in mei. Dit vergeleken met dezelfde periodes vorig jaar. Echter moet worden opgemerkt dat de tractorverkoop in diezelfde periode in 2019 eerder uitzonderlijk hoog was. Verleden jaar was een historisch jaar voor de landbouwmachinemarkt in Frankrijk.

De tractorverkoop die nu in Frankrijk wordt opgetekend zit ongeveer op een gemiddeld niveau van dit van de laatste jaren. Voor dit jaar wordt er een verkoopsvolume van nieuwe tractoren verwacht van 30.000 nieuwe registraties. Dit is een afname met 15% ten opzichte van 2019.

Italië

Ook in Italië werd een heel sterke afname in de tractorverkoop gezien tijdens de eerste jaarhelft. Zo’n 18% minder dan dezelfde periode vorig jaar. Het jaar 2020 werd gestart met maar een lichte daling, namelijk -3,7% in januari en februari.

Maar dan sloeg de coronacrisis toe en in meerdere Italiaanse tractorfabrieken werd de productie stil gelegd. In maart werden 34,4% minder verkopen van tractoren vast gesteld.

In april ging het om -23,3%, in mei om -24,7% en in juni -14,4%. Vanuit de overheid zouden er initiatieven genomen worden om investeringen in innovatieve machines en landbouwtechnologie te ondersteunen. Dit kan een positief signaal zijn voor de verdere verkoop.

Verenigd Koninkrijk

In het Verenigd Koninkrijk daalde de tractorverkoop met een kwart in de eerste jaarhelft van 2020. Covid-19 speelt hier een rol.

Maar er zijn ook nog andere oorzaken, zoals slechte weerscondities waarmee landbouwers kampten én politieke onzekerheden na de brexit. Dit laatste heeft een invloed op de investeringsbereidheid van de Britse boeren.

Begin 2019 lag de tractorverkoop in het Verenigd Koninkrijk heel wat hoger, maar dit heeft te maken met de oorspronkelijke brexit-datum. De verkoopscijfers voor het VK zijn dus heel wat moeilijker te interpreteren en zijn niet enkel coronagevoelig.

Nederland

In Nederland ligt de tractorverkoop zo’n 18% lager. Ook hier ligt niet enkel Covid-19 aan de oorzaak. Nederlandse boeren zijn terughoudend om te investeren omdat ook zij geconfronteerd worden met lage marktprijzen maar ook met een aangescherpte stikstofproblematiek en het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen.

Turkije

Turkije is een land waar ook enkele productiesites van landbouwmachine- en tractorenproducenten zijn. Hun toevoerketting is door de coronacrisis onderbroken en nog altijd is het amper mogelijk om het oorspronkelijke productievolume te bereiken.

De Turkse binnenlandse vraag naar tractoren is heel bevredigend en heel wat hoger dan in 2019, dat eerder een slecht jaar was. De marktvraag is momenteel zelfs groter dan het aanbod. Ondanks de moeilijke toelevering is de vraag naar nieuwe tractoren echt gevoelig verhoogd. Volgens de laatste cijfers van de Turkse overheid werden 4.088 eenheden geregistreerd in juni 2020 en steeg het aantal geregistreerde tractoren gevoelig in vergelijking met dezelfde maand van het voorgaande jaar. Het is echter niet omdat de maand juni heel goed was, dat dit voor de volledige eerste jaarhelft van 2020 geldt. Integendeel zelfs, voor de periode januari-juni werd zelfs een marktdaling van 32% genoteerd.

Verbetering in zicht

Bij Cema eindigen ze het overzicht van de halfjaarlijkse verkoopsscijfers op een positieve noot. Hun ‘barometer’ voor de Europese verkoop van landbouwmachines toont verbetering. Verkoopsvolumes zouden terug gaan naar het pre-coronatijdperk, al lagen de verkoopcijfers toen al niet hoog. Nadat de eerste ‘coronaschok’ verteerd is, begon de toekomstsituatie weer te beteren. Dit laten ook cijfers van juli 2020 zien. Het valt nog af te wachten of er daadwerkelijk voor het tweede semester effectief verbetering komt en of de ‘verloren’ of ‘uitgestelde’ verkopen van de eerste jaarhelft uiteindelijk nog verzilverd kunnen worden.

Climmar, de Europese vereniging van landbouwmachinedealers, hield afgelopen zomer een onderzoek naar de impact van Covid-19 bij haar leden. Aan de enquête namen 660 dealers uit 14 verschillende landen deel.

80% van de deelnemers zegt beperkt tot ernstig getroffen te zijn door de gevolgen van Covid-19. Zij worden vooral geraakt door het wegvallen van de verkoop van nieuwe machines. Ook de verkoop van gebruikte machines wordt beïnvloed door de coronacrisis, maar minder sterk dan de verkoop van nieuw materiaal. 70% van de deelnemers aan de ondervraging wordt geconfronteerd of ziet een aanzienlijke omzet- en orderboekdaling.

Dealers ervaren impact Covid-19

Covid-19 heeft duidelijk een minder grote impact op onderhouds- en herstellingswerkzaamheden van dealerbedrijven. In de werkplaatsen is er over het algemeen werk genoeg. Dit wordt toegeschreven aan de veldwerkzaamheden die altijd zijn blijven doorgaan ondanks de lockdown.

45% van de dealerbedrijven zegt steun nodig te hebben, waar 13% zegt duidelijk geen ondersteuning nodig te hebben. Steun blijkt vooral financieel te zijn. Dealers vragen soepele en interessante kredietvoorwaarden bij banken. Maar ook richten zij zich tot machinefabrikanten om bij hen gunstige voorwaarden te krijgen voor voorraadfinanciering.

Gevraagd naar hun vooruitzichten, uitten dealers zich toch pessimistisch als ze hun orderboek en omzet bekijken. 70% van de dealers die deelnam aan de bevraging verwacht een sterke daling. 16% verwacht zelfs een omzetdaling van meer dan een kwart.

Tim Decoster