Tot enkele jaren geleden waren het algemene Rampenfonds en het Landbouwrampenfonds federale bevoegdheden. In 2019 gaf de Vlaamse regering daar een nieuwe invulling aan. Het nieuw systeem van vergoeding bij uitzonderlijke klimatologische schade aan landbouwteelten werd de brede weersverzekering. Met een brede weersverzekering kunnen landbouwers zich wapenen tegen extreme en ongunstige weersomstandigheden, klimaatverandering… die de draagkracht van het landbouwbedrijf te boven gaan.
Sinds 1 januari 2020 vervangt dit systeem de bestaande regelingen voor tegemoetkoming bij algemene of landbouwrampen. Tot en met 31 december 2024 vergoedt het Vlaams Rampenfonds de schade gedeeltelijk door middel van een premiesubsidie, op voorwaarde dat de landbouwers minstens een kwart van hun teeltareaal hebben verzekerd.
In 2020 sloten ongeveer 3.000 landbouwers, of slechts 13% van het aantal land- en tuinbouwbedrijven, zo’n brede weersverzekering af. En daar knelt het schoentje. Voor heel wat landbouwers is het afsluiten van zo’n verzekering voor minimaal 25% van hun areaal een te grote kost tegenover de baten van de teelt, zelfs mits subsidies van de overheid. Een weersverzekering vergt immers toch snel een investering van enkele duizenden euro’s. De aarzeling voor dergelijke investering is groot voor teelten zoals maïs of gras, die een veel kleinere toegevoegde waarde hebben dan bijvoorbeeld groenten en fruit.
Ons land werd in dat eerste jaar van de brede weersverzekering ineens al getroffen door ernstige droogte, met heel wat schade tot gevolg. Die droogteperiode tussen half maart en half september werd gelukkig recent als ramp erkend door de Vlaamse regering waardoor het Vlaamse Rampenfonds zal tussenkomen. De bevoegde ministers Jambon en Crevits pakten hier ook graag mee uit. Maar ondanks de tegemoetkoming van naar verwachting minimaal 12 miljoen euro, zullen toch heel wat landbouwers die toen flinke droogteschade opliepen hiervoor dus geen cent te zien krijgen... Het is makkelijk zeggen ‘ze hadden zich maar moeten verzekeren’, maar voor hen is het gezien de strenge voorwaarden nu toch wonden likken.
