Bedrijfsreportage: de Far West in het hart van de Ardennen

Laurence Lambert is geboren op een landbouwbedrijf en werkte er meerdere jaren als helpster. De landbouwsector was dus nooit veraf. “Ik heb altijd paarden gehad en ik kocht mijn eerste koeien en mijn eerste schapen toen ik zeven jaar oud was. Dankzij mijn broer, die landbouwer is, kon ik een stuk grond verwerven in Remoiville (deelgemeente van Vaux-sur-Sûre in de provincie Luxemburg), juist naast zijn eigen bedrijf. Ik kon mij dus vestigen als landbouwster en ik kon starten met de bouw van mijn ranch. Vandaag zijn de dieren goed gehuisvest en moeten we alleen nog de woning afwerken”, legt Laurence uit.

Onderlinge hulp

De veehoudster werkt in een CUMA (coöperatie voor gezamenlijk gebruik van landbouwmachines) samen met haar broer en haar neef. “Het materieel behoort toe aan de coöperatie, maar wij huren het wanneer wij het nodig hebben. Het is de CUMA die de leningen afbetaalt. Voor mij is deze manier van werken een grote troef.”

Laurence staat als zelfstandige ook in voor onderhoud van tuinen en parken en voor de winterdienst. “Het landbouwbedrijf brengt niet genoeg op om van te leven en daarom heb ik mijn andere activiteiten behouden. In de lente en de zomer snoei ik onder andere hagen en onderhoud ik ook tuinen. Tijdens de winter help ik mee bij het strooien van zout en het sneeuwvrij maken van autowegen.”

In dat opzicht is het rustiek karakter van het Hereford heel voordelig. “In het begin van het seizoen is het een beetje krap om alles te combineren, want het vee moet op de weide gebracht worden, maar nadien kan alles heel goed gecombineerd worden. Het Hereford ras heeft minder zorgen nodig, zodat het geen probleem is wanneer ik op de baan ben. Ik heb weiden die tot 50 km afstand van het bedrijf zijn gelegen, in de streek waar ik vroeger woonde. Maar ik werk vaak in die streek en ik kan ook rekenen op vrienden om een oogje in het zeil te houden.

Ook wanneer ik in de winter beschikbaar moet zijn voor het sneeuwvrij houden van de wegen kan ik rekenen op mijn partner of mijn broer om de dieren te verzorgen of om ze in het oog te houden.”

Waarom Hereford?

Zijn er nog andere redenen dan het rustieke karakter van het ras om voor Hereford runderen te kiezen? Laurence legt uit: “Ik heb een grote passie voor Westerns. Ik had Quarter Horse paarden en het vee dat daar vaak mee geassocieerd wordt, is het Hereford ras. Dat leek logisch. Nochtans is het in de streek van Bastenaken, de wieg van het witblauw ras van België, een atypisch ras. En men verklaarde mij toch een beetje gek wanneer ik met de Herefords startte.”

“Ik startte door twee koeien en twee kalveren aan te kopen in Ierland, meer voor het plezier dan voor iets anders, maar ik werd er al vlug verliefd op. Alles kwam in een stroomversnelling en vandaag heb ik 85 runderen. Ik ben dieren gaan zoeken in Polen en ook in Frankrijk. De gelegenheden om dieren van dat ras aan te kopen zijn zeldzaam en men moet er snel bij zijn wanneer er een mogelijkheid is. Mijn eerste stier komt uit Frankrijk en recent heb ik twee andere stieren kunnen aankopen in Nederland. Ik beschik over vele kleine weiden. Om alle koeien te kunnen laten dekken, moet ik dus over meerdere stieren beschikken.”

Frans stamboek

De runderen van Laurence zijn ingeschreven in het Franse stamboek, want in België bestaat geen stamboek voor Hereford runderen. Zeven andere Belgische fokbedrijven zitten in hetzelfde schuitje.

Op het bedrijf zijn er elk jaar een 25-tal kalvingen. De vaarzen worden ingeschreven en verkocht voor de fokkerij. De stieren worden gecastreerd op één jaar en geslacht tussen 2,5 en 3 jaar. Jaarlijks worden er 5 tot 6 geslacht op het bedrijf en het vlees, heel rood en gemarmerd, wordt verkocht onder de vorm van vleespakketten, maar ook in een beenhouwerij, die gespecialiseerd is in gerijpt vlees uit Verviers.

Slachten op de hoeve

Laurence is heel gehecht aan haar dieren. “Welke dieren het ook zijn, ik heb het er altijd moeilijk mee om ze te zien vertrekken, behalve wanneer ze lijden. Dan vind ik dat men zijn verantwoordelijkheid moet nemen en ze op een correcte manier moet helpen om te vertrekken. Ik weet ook dat mijn runderen bestemd zijn om vlees te produceren, maar toch is het voor mij moeilijk om ze naar het slachthuis te sturen. Ook al weet ik dat het werk op een goede manier wordt gedaan, toch vind ik dat het transport bij de dieren heel wat stress meebrengt. Daarom ijver ik voor het slachten op de hoeve zelf. Dat is de enige manier om er zeker van te zijn dat mijn dier van A tot Z gerespecteerd wordt.”

Quater Horse

Paarden maken van kindsbeen af deel uit van het leven van Laurence. Haar bedrijf is trouwens genoemd naar de naam van haar eerste paard. “Speed is de voornaam van mijn eerste paard. Het is nu 22 jaar oud en is nog altijd in goede conditie. De L staat zowel voor mijn voornaam als voor mijn familienaam. Ten slotte heb ik gekozen voor ‘ranch’ omdat dat het best beantwoordt aan de traditie: zoals op de echte ranches in de Far West bezit ik paarden en koeien.”

Paarden en koeien

Op de ranch zijn er nu 18 paarden, waarvan 6 fokmerries en één fokhengst waarmee aan prijskampen wordt deelgenomen. De paarden zijn allemaal ingeschreven in de Verenigde Staten. “De Quarter Horses zijn paarden die worden geselecteerd om hun karakter. Het zijn heel rustige paarden die men hoofdzakelijk gebruikt op de ranches tussen de koeien. Ze moeten dus heel volgzaam zijn. Hun ruiter moet als het ware de teugels kunnen loslaten zonder te vrezen dat het paard naar de andere kant van de ranch vlucht”, zegt Laurence. Quarter Horses zijn eveneens heel sterke paarden, die gekenmerkt worden door een sterk ontwikkelde achterhand.

Oorspronkelijk werden ze geselecteerd voor hun snelheid in de sprintkoersen van een kwartmijl. Vandaar hun naam. Ze zijn heel levendig, maar kalmeren nadien heel snel. Ze worden dus vaak gezocht voor het werken met vee en voor de Western sport. “In het verleden oefende ik mijn paarden bij het uitselecteren van het vee, maar ik doe het nu niet meer met mijn koeien. Die zijn zo kalm dat het niet meer nodig is om ze te verzamelen te paard. Maar de paarden en de koeien verblijven perfect samen op de weiden.”

De paarden van Laurence worden verkocht op 6 maanden. “Hun karakter is een troef. Ze worden vaak op voorhand getest op wedstrijden op model en gangen. Dat laat ons toe te zien wat ze waard zijn in vergelijking met andere. Ik verkies om ze op jonge leeftijd te verkopen. In het andere geval gaan ze nooit weg onder de drie jaar, maar dan ze kosten me heel wat geld, want ze moeten aangereden worden en men moet een beroep doen op professionelen om ze op te leiden. Dan is het moeilijk voor mij om er nog aan te winnen.”

Schapen als toemaatje

Tot slot houdt Laurence ook nog schapen. “Ik heb gekozen voor het ras Entre-Sambre-et-Meuse, een lokaal ras dat bedreigd is. Maar het ras is niet goed genoeg van ‘conformatie’. Als gevolg daarvan val ik niet in de eerste categorie wanneer ik ze verkoop en de premie die ik ontvang om schapen van een bedreigd ras te houden, compenseert het verlies niet. Ik heb daarom besloten om ze te kruisen met Texel. Ik beschik over 45 ooien en met de rammen en de lammeren erbij heb ik nu een 100-tal schapen. Dat vraagt meer werk dan de koeien, maar de kudde groeit snel en de lammeren kunnen vlug het bedrijf verlaten. Op economisch vlak heeft men sneller opbrengst, wat een goede aanvulling is op het houden van de runderen.”

Vandaag heeft Laurence nog slechts één wens: de woning zo vlug mogelijk afwerken en op een vredige manier vee houden met respect voor al haar dieren.

Naar DJ