België, top in mobiele goten

Hortiplan is in België een marktleider op het gebied van tuinbouwtechniek. Bram Vanthoor is Business Development Manager bij de firma. Hij legt uit dat ze 3 takken heeft: “Met onze eerste tak bieden we tuinbouwautomatisering aan zoals watertechnische systemen, klimaatcomputers… Met de tweede tak bieden we alles aan voor in de serre, zoals belichting, maar niet verwarming en de kas zelf. Onze derde tak biedt mobiele goten-systemen aan; wereldwijd verwachten we daar onze grootste groei.”

Gecontroleerde omgeving

Het mobiele gotensysteem is één van de technieken om aan hydrocultuur te doen. Dat is een methode om planten te laten groeien in een substraat en niet in de grond. Voor wie nog niet vertrouwd is met deze techniek, somt Vanthoor nog eens de voordelen op: “Je vermijdt er grondgebonden ziektes mee. Bijvoorbeeld deze, veroorzaakt door de schimmel Fusarium. Omdat het systeem minder ziektegevoelig is, heb je minder gewasbeschermingsmiddelen nodig. Ook kan je dan het jaar rond telen omdat je het klimaat goed kan regelen. Met een goed systeem, zoals het onze, kan je je watergift bovendien perfect opvolgen en bijsturen. Ook het klimaat kan je dan goed onder controle houden. Voorts is met zo’n systeem minder handenarbeid nodig. En doordat er in een gecontroleerde omgeving geteeld wordt, daalt de kans op besmettingen.”

Mobiele goten

Hortiplan biedt een systeem aan met bewegende goten. Hoe werkt dat dan? Vanthoor: “In de kas staan goten met daarin plantjes in substraatblokjes. Onderin de goten laten we een heel dun laagje water met voedingsstoffen naar de planten stromen. Naarmate ze groeien, verplaatst een automatisch systeem de goten van de opplantzijde naar het oogststation. Bij kleine, jonge planten liggen de goten tegen elkaar. Naarmate ze groeien, worden ze volautomatisch verder uit elkaar geplaatst.”

Werken met mobiele goten heeft enkele markante voordelen, vindt hij: “Op die manier krijg je heel veel planten per vierkante meter. Daarnaast is er het voordeel dat de planten naar het personeel toe komen. Dus je kan met veel minder arbeid veel meer produceren.”

Met dat mobiele gotensysteem is Hortiplan wereldwijd marktleider. “Er zijn diverse soorten mee te telen”, gaat Vanthoor verder. “Het grootste deel van onze klanten teelt er sla op. Dat varieert dan van kleine kropjes van 100 gram tot de zwaardere van 400 tot 500 gram. We hebben ook klanten die er kruiden mee telen, wat een heel mooie businesscase kan zijn. Maar daar blijft het niet toe beperkt. Bij één van onze klanten in Canada, Lufa Farms, telen ze maar liefst 40 verschillende soorten gewassen op onze mobiele goten.”

Keerzijde van de medaille is de prijs om het mobiele goten-systeem aan te schaffen en te laten installeren. Hoe snel is die terugverdiend? “Dat hangt vooral af van de prijs van het gewas”, klinkt het. “In landen zoals de Verenigde Staten, Canada en Japan is de vraag naar zeer voedselveilige producten heel groot. Daar kan de slaprijs drie à vier keer hoger zijn dan hier. Dan heb je het over terugverdientijden van 1 à 2 jaar. De terugverdientijd hangt ook af van de grootte van het bedrijf.”

Meer hydrocultuur?

“Ik verwacht een wereldwijd toenemende vraag naar hydrocultuursystemen”, gaat Hortiplan’s manager verder. “Een verklaring ligt bij enkele maatschappelijke trends. Zo willen mensen steeds veiligere producten eten: met minder residuen van gewasbeschermingsmiddelen, en hygiënischer. Ze willen ook een steeds schoner product – geen zand of slakjes meer in de sla. Wat ze ook steeds meer op prijs stellen, is voorverpakte sla. Aan die vragen tegemoet komen, wordt veel makkelijker als je op hydro in de kas teelt. Daarnaast is er de trend dat mensen steeds meer lokaal geproduceerde voeding willen. Illustratief is wat in de VS speelt. Daar wordt veel sla geteeld in Californië, dus aan de Westkust, voor de mensen aan de Oostkust. Maar zij die leven aan de Oostkust willen dat steeds minder, want ze vinden dat te ver weg. Als ze het dichterbij geteeld willen zien, komen ze al snel uit bij een teelt in de serre, en dan kiezen ze vaak voor een systeem op goten. Wat we ook merken, is dat de overheid geen uitspoeling meer wil van nutriënten naar oppervlaktewater, wat de tuinders eigenlijk dwingt op over te stappen op hydroteelten.”

Trends

Vanthoor ontwaart enkele trends in de toepassing van hydrocultuur: “Steeds vaker zien we dat de teelt met goten zonder daglicht gebeurt, in gebouwen. Het licht komt dan bijvoorbeeld van ledlampen. Een stapje verder is dat steeds meer mensen dan denken: als ik toch een volledig afgesloten omhulling heb, en ik heb honderd procent kunstlicht nodig om te telen, dan zet ik liefst enkele lagen boven mekaar. Gevolg: een opkomst van multilaagsystemen. Daarnaast zien we een trend dat met zo’n systeem steeds kleinere kropjes worden geteeld.”

Er zijn ook trends op technisch vlak. “De technieken om het systeem schoon te maken, worden steeds beter”, luidt het. “Ook worden de systemen die we verkopen, alsmaar groter. Dat heeft als gevolg dat klanten een alsmaar vergaandere automatisatie willen, zodat ze nog minder arbeid nodig hebben.”

België versus wereld

Vanthoor verwacht dat de markt in België blijft groeien. Maar de groei wereldwijd gezien, zal groter zijn: “Kijk naar het areaal dat België heeft op goten. Dat is vrij groot als je het uitdrukt in het aantal inwoners in België. We verwachten dat dit nog een jaar of tien zal toenemen, om dan te stabiliseren. Dat is anders in een land zoals de VS. Daar is er meer ruimte in de markt om systemen van ons weg te zetten. Wereldwijd, verwachten we, zal het sla-areaal in hydroteelt rond de 20 % groeien. Per jaar.”

Koen Vandepopuliere