Edito: over essentiële beroepen gesproken...
Het coronavirus Covid-19 zou tot het besef kunnen leiden dat veel zaken, ook voedsel, best wel essentieel zijn. En dat het hebben van een volwaardige regering geen luxe is, maar bittere noodzaak.
Vandaag is het Covid-19, morgen een nieuwe dioxinecrisis.
Vanwege het coronavirus Covid-19 zijn de scholen dicht. Wie een beroep uitoefent dat essentieel is voor de basale werking van onze maatschappij, kan zijn of haar kinderen nog wel voor opvang op de school aanbieden. Het is wellicht wat cynisch, maar de lijst van dergelijke beroepen leest als een lijstje posten waarop de overheid bezuinigt: doktoren en verplegend personeel, politie, brandweer... Landbouwers zouden erbij staan ware het niet dat zij niet in loondienst zijn.
Ze delen alvast in de malaise van die andere essentiële beroepen: ze worden over het hoofd gezien tenzij er iets goed mis gaat. Ziekte, misdaad, een brand... gelukkig is dat zelden. Datzelfde geldt voor voedsel. Het is pas als er een crisis is – zoals nu – dat mensen de supermarkt in stormen en pakken wat ze pakken kunnen. Houdbare voeding bijvoorbeeld, en wc-papier. Dat laatste is wat bevreemdend – ik ken weinig gerechten met wc-papier. Maar het reptielenbrein dat de overhand neemt als we bang zijn voor échte problemen stuurt ons terecht naar voedsel.
Niet dat er tekorten zijn of dreigen. Dankzij landbouw, verwerkers, logistiek en handel is er eerder overvloed, ook nu. Maar hopelijk onthoudt de maatschappij van deze crisis dat het helemaal niet zo vanzelfsprekend is dat een dokter je geneest, een agent je beschermt, een brandweer je redt en een boer je voedt. Aan het einde van de dag blijkt tijdens een crisis – het kan echt nog erger dan nu – dat je voor bepaalde beroepsgroepen goed zorgt.
De crisis leert ons misschien ook wat over het belang van goed bestuur. De regering viel in feite in december 2018. Men wachtte met verkiezingen tot mei 2019 en in maart 2020 is er nog altijd geen volwaardige regering. Dat wil zeggen: geen regering met een brede democratische basis. Soms denken we: ach, het marcheert ook zonder. Het feit dat we nu een nationale gezondheidscrisis hebben, zou ons aan het belang van een volwaardige regering kunnen herinneren.
Ons bestaan is broos. Het is in een crisis dat je leiderschap nodig hebt, en geen politieke spelletjes, die kunnen ontstaan omdat onduidelijk is wie de beslissingsmacht heeft, of de één het de ander niet gunt. Straks, als de gezondheidscrisis hopelijk is geweken, gaan de krantenkoppen over op de economische crisis die helaas vrijwel zeker zal volgen. Wie durft dan de knopen doorhakken? Het coronavirus raakt alle sectoren, en dus ook de landbouw. En bij een volgende crisis, kan het om een grote uitbraak van een dierziekte gaan of om een nieuwe dioxinecrisis. We hebben niet de luxe een volwaardige regering jaren voor ons uit te schuiven.
