Startpagina Bedrijfsnieuws

MTC in zwaar weer door aantijgingen van vertrekkende melkveehouders

Alhoewel de melkprijzen de voorbije maanden de hoogte inschoten, konden de melkveehouders die zich bij de Milk Trading Company (MTC) aansloten hier niet helemaal van profiteren. Zij voelen zich misleid over de risico’s van hun indekking en willen juridische stappen ondernemen. MTC weerlegt de beschuldigingen.

Leestijd : 5 min

Een dertigtal Belgische en Nederlandse melkboeren vinden dat ze zijn misleid door de Milk Trading Company over termijncontracten voor zuivel. In een persbericht en een artikel in De Tijd eisen de gedupeerden de 30 miljoen euro die volgens hen in rook is opgegaan, terug van de coöperatie.

Vijf jaar MTC

Milk Trading Company (MTC) werd goed 5 jaar geleden opgericht. Het is een coöperatieve vennootschap die in eigen naam en voor rekening van haar leden posities inneemt op de termijnmarkt voor zuivel. Landbouwleven deed in juli 2021 nog een uitgebreid interview met Dirk Coucke, één van de bestuurders van de MTC.

In die periode – met in coronatijden ongezien lage melkprijzen – was er veel interesse in het systeem. Termijnmarkten laten immers toe om je prijsrisico’s in te dekken. Na de start, midden 2017, groeide het aantal vennoten naar zo’n 330 Belgische en Nederlandse melkveehouders. Daar was MTC best trots op. Eén van haar doelen is bovendien om melkveehouders slimmer te maken door hen de marktmechanismen te leren begrijpen en marktkennis bij te brengen.

Het bestuur van MTC telt 13 stuurgroepleden. Dirk Coucke wees er toen ook op dat een ‘tevreden melkprijs’ steeds wordt bepaald met 8 leden-melkveehouders uit die stuurgroep.

Het spel van de termijnmarkten

Het ‘spel’ van de termijnmarkten is niet zo evident. De Tijd omschreef het voor MTC als volgt: ‘via het indekkingsmechanisme van MTC kunnen aangesloten melkboeren zich voor een deel van hun productie beschermen tegen de volatiliteit van de melkprijzen. Als de melkprijs op een toekomstig tijdstip lager ligt dan de indekkingsprijs, is er winst voor MTC en de melkboeren. Als hij hoger ligt, ontstaat een verlies voor de betrokkenen’. En dat laatste gebeurde het voorbije jaar...

In 2021 stegen de fysieke melkprijzen fors door de hoge grondstoffen- en olieprijzen en een tekort aan melkaanvoer. Dat zette zich in 2022 door. Deze evoluties hadden als gevolg dat de melkprijs waaraan de melkveehouders melk konden verkopen op de reële, fysieke markt veel hoger kwam te liggen dan de ingedekte prijs op de termijnmarkt, waardoor het prijsverschil – voor de liters die werden afgedekt – moest worden terugbetaald aan de termijnmarkt.

Eén van de doelen van de MTC is juist grip te krijgen op de melkprijzen. En zo staat ook op de website.
Eén van de doelen van de MTC is juist grip te krijgen op de melkprijzen. En zo staat ook op de website.

Onvrede

Door deze situatie moesten de vennoten steeds meer geld bijleggen om het prijsverschil tussen de verkoopprijs van de melk op de fysieke markt en op de termijnmarkt te waarborgen. De laatste jaarvergadering – in juni – verliep dan ook erg tumultueus. Die onvrede bij sommige melkveehouders werd de voorbije maanden alsmaar groter. Ze stellen onder meer dat de landbouwers in de raad van bestuur maar weinig inspraak hebben in het vastleggen van de melkprijzen. Ze beschuldigen in hun persbericht vooral Dirk Coucke: “Door zijn desastreus beheer werden de vennoten misleid en bedrogen, terwijl hij ruime vergoedingen opstreek voor zijn diensten.”

Volgens de gedupeerden bleef MTC doof voor de herhaalde vraag voor het terugdraaien van de indekkingen en het beperken van de verliezen. Uit de coöperatie treden bleek ook niet zo evident, want in principe kan dit pas nadat alle openstaande posities zijn afgesloten.

Juridische stappen

Een dertigtal ex-leden verenigde zich intussen als de ‘Gedupeerden MTC’. Ze namen alvast advocaten onder de arm om de nodige juridische stappen te ondernemen. Ze beweren immers dat MTC de financiële wetgeving heeft geschonden. “MTC deed de ene na de andere bijkomende waarborgopvraging in 2021 en 2022. Bovendien dekte het zich in voor meer liters dan waarvoor de vennoten zich hadden ingeschreven”, omschrijven de melkveehouders in het persbericht. Volgens hun advocaten is dat speculatie. Er zou tot 30 miljoen in rook zijn opgegaan... dit bedrag omvat de inleg van de betrokken melkboeren, de verliezen op de termijnmarkt en de waarborgopvragingen.

Volgens de groep melkveehouders respecteerde MTC de financiële wetgeving niet. Volgens hen is MTC eigenlijk een trader in termijncontracten en heeft daar geen vergunning voor. Het heeft een belegging aangeboden zonder prospectus, terwijl dat verplicht zou zijn, zo lezen we in het persbericht. Ze overwegen dus juridische procedures tegen de vennootschap en haar bestuurders teneinde hen aansprakelijk te stellen voor de inbreuken op de financiële wetgeving en de foutieve informatie die hen werd verstrekt.

Steeds transparant

In het interview met Landbouwleven van vorig jaar wees MTC er nog op dat nieuwe kandidaten steeds een uitgebreide uitleg moeten volgen om de werking van termijnmarkten te leren kennen. Hij weerlegt dus de aantijgingen dat leden hierover onvoldoende werden geïnformeerd. Maar natuurlijk werd iedereen –MTC inclusief – plots geconfronteerd met een rush naar intussen torenhoge melkprijzen. Dirk Coucke bevestigt aan Landbouwleven dat de MTC-leden effectief sinds december 2021 hoge waarborgen moesten bijstorten door die ongeziene stijgingen. “Maar we hebben onze leden steeds correct en volledig ingelicht over de werking van de indekking en over het feit dat het systeem in 2 richtingen werkt: de termijnmarkt betaalt het verschil bij tot de ingedekte prijs bij lage fysieke melkprijzen en de melkveehouder betaalt het verschil bij hoge fysieke melkprijzen.”

Hij wijst er in De Tijd ook op dat er ook gevaren verbonden zijn aan een uittreding. “Met het vervroegd beëindigen van de indekking beperk je je verliezen niet, maar ben je integendeel opnieuw blootgesteld aan de prijsvolatiliteit. Als de melkprijzen weer dalen, dreig je echte verliezen te lijden. We hebben onze leden hierop gewezen.”

Dirk Coucke stelt dat de beschuldiging omtrent speculatie niet terecht is. “De coöperatie heeft zich voor de tweede helft van 2022 effectief voor iets meer liters melk ingedekt dan waarvoor de vennoten zich hadden ingeschreven. Doordat we steeds meer leden kregen, dreigde echter een verwatering voor de bestaande leden. Om daar voor een deel op te anticiperen heeft MTC op vraag van een groot aantal leden vooraf iets meer liters melk ingedekt.”

Rechtzaak onafwendbaar

Door de aantijgingen en eisen van de ‘Gedupeerden MTC’ lijkt een rechtszaak echter onafwendbaar. De bestuurders van de MTC zijn er het hart van in, maar MTC is niet van plan in te stemmen met de geëiste terugbetaling. “Iedereen vindt het achteraf gezien natuurlijk spijtig dat hij een deel van de historisch hoge melkprijs moet afstaan aan de termijnmarkt voor de ingedekte liters. Maar MTC hield zich steeds aan de gemaakte afspraken.

De MTC-leden konden ook profiteren van de omgekeerde situatie toen de melkprijzen laag waren. De melkboeren die de gestorte waarborgen terugeisen, proberen nu uit te wissen dat ze hun melkprijs ooit hebben ingedekt, om nu toch van de uitzonderlijk hoge prijzen in de markt te genieten.”

Coucke stelt zich ook vragen over het bedrag van 30 miljoen euro: “Hoe kunnen die 30 melkveehouders 30 miljoen eisen als de totale waarborg van de meer dan 300 leden 30 miljoen bedroeg en het totale negatieve resultaat op de termijnmarkt van alle leden een stuk lager lag? Bovendien ontvangen deze gestopte melkveehouders, na verrekening van de betaalde waarborgen, nog steeds ruimschoots de afgedekte melkprijs.”

Coucke weerlegt voor ons ook het feit dat MTC niet over de noodzakelijke vergunning zou beschikken. “MTC heeft het recht het indekkingsmechanisme aan te bieden. We hebben alles besproken met de toezichthouder. We beroepen ons op een vrijstellingsregime, een prospectus is niet verplicht.'

Wordt ongetwijfeld vervolgd.

Anne Vandenbosch

Lees ook in Bedrijfsnieuws

Meer artikelen bekijken