Rationeel ethicus Stijn Bruers is doctor in de fysica en in de moraalwetenschappen. Eerder kon u in deze krant lezen over zijn standpunt omtrent bio. Dat is niet mals, ondanks zijn engagement in de milieubeweging. In onderstaand video-interview licht hij zijn standpunt over biologische landbouw nader toe.

Komt hij u bekend voor? Dat kan. In 2013 was hij namelijk woordvoerder van dierenrechtenorganisatie Bite Back, dat toen beelden bekomen door inbraak in verschillende varkensbedrijven verspreidde. Landbouwleven voelde hem in hetzelfde video-interview ook aan de tand over die actie, en peilde naar zijn argumenten om als veganist door het leven te gaan. Het gesprek vindt u integraal op onze website, de samenvatting leest u hier.

Gevoelens en belangen

“Op alle vlakken denk ik dat onze vleesconsumptie botst met onze diepste morele waarden”, haalt Bruers diep adem om zijn standpunt te verdedigen. “De willekeur waarmee we onze slachtoffers kiezen bijvoorbeeld. Waarom eten we varken, en geen hond? Waarom kip en geen kat?”

Verder vindt hij dat dieren niet als eigendom gezien kunnen worden: “Het klopt niet dat we van een varken kunnen zeggen: dat spierweefsel is van ons. Daarbij moet dat varken allerlei dingen ondergaan, zoals castratie, opgesloten worden enz. Dingen die wij onszelf nooit zouden aandoen. Mogen wij al die dingen doen met wezens die net als wij gevoelens en belangen hebben?”

Peuters van drie

In hoeverre zijn die gevoelens en belangen dan vergelijkbaar met de onze? “Wetenschappelijk onderzoek toont duidelijk aan dat varkens qua emoties en intelligentie even complex in elkaar zitten als een driejarige peuter. Dat hebben ze kunnen nagaan door varkens computerspelletjes te laten spelen”, vertelt Bruers.

Varkens zijn niet dom, dat weten varkenshouders langer dan vandaag. In tegenstelling tot een driejarige peuter zullen ze echter niet verder evolueren. “Klopt. Maar er bestaan ook mentaal gehandicapte mensen met de mentale leeftijd van een baby van enkele maanden. Als je die vergelijkt met een varken, dat toch al verder zit, dan wordt dat heel moeilijk. Dan is dat een vorm van discriminatie”, redeneert Bruers droog.

Bite Back

In 2013 verspreidde Bite Back beelden die gemaakt werden door in te breken in een varkensstal. Bruers was toen woordvoerder, en is ook nu nog actief bij die vereniging. Hij blijft achter die actie staan. “Undercoverbeelden zijn helaas nodig om mensen bewust te maken van de dagelijkse realiteit. Iedereen in mijn vriendenkring, ook degenen die vlees eten, vonden die beelden schokkend. Dat was frappant, omdat het bedrijf perfect volgens de regels werkte, en geen enkele dierenwelzijnswet overtrad.”

Bruers rechtvaardigt dus inbraak bij een bedrijf dat opereert volgens de wettelijke regels in een democratie? “Ja, we moeten dat natuurlijk in een breder kader zien, een kader van morele vooruitgang”, weert hij zich. “Dat we dergelijk extreem leed veroorzaken, daarvan moeten we ons bewust zijn. Nu, ik ben geen voorstander van economische sabotage, maar wel van correcte informatie.”

Veehouderij als oplossing?

Stel dat iedereen veganist wordt? Hoe moet het dan met de weides, de vruchtbaarheid van de grond en de verwerking van afvalstromen? Kan veehouderij niet gewoon zijn rol spelen als duurzame oplossing voor moderne problemen? “Op korte termijn wel, maar dan puur op het vlak van milieu, niet wat betreft dierenwelzijn”, stemt Bruers in.

Hij maakt zich niettemin sterk dat we op langere termijn veel minder dierlijke producten zullen eten, omdat we dat zelf willen. Hij ziet onze gevoeligheid voor dierenwelzijn sterk toenemen. Verder kijkt hij naar kweekvlees en alternatieve technieken voor de valorisatie van afvalstromen om die rol van de veehouderij over te nemen.

Bio niet beter

Dat Bruers geen fan meer is van bio is duidelijk, maar als dierenrechtenactivist kan je toch niet ongevoelig zijn voor de strengere dierenwelzijnseisen van biologische veeteelt? “Zijn dieren gelukkiger in bio? Of ervaren ze net meer leed, omdat ze doorgaans langer leven? Dat is moeilijk te zeggen. Als een bio veehouder homeopathische geneesmiddelen toedient in plaats van antibiotica, dan zit ik als ziek dier liever bij een conventionele. Natuurlijk staat dat niet in het lastenboek, maar in de praktijk gebeurt het wel”, blaast Bruers.

“Voor het milieu is biovlees niet het beste. Dieren die langer leven hebben meer voeder nodig, en dus moet er meer geproduceerd worden. Een intensief gekweekte kip is op zowat alle vlakken duurzamer dan een biologische”, schat hij in.

DC