China moet van EU leren, en andersom
Het coronavirus ontregelt onze hele maatschappij, inclusief de landbouw en voedingsketen. We zitten in overlevingsmodus, maar daarna mogen we China eens goed in de ogen kijken. Zij slaagden er beter in mensenziekten onder controle te krijgen, maar wij kunnen hen veel leren wat betreft het voorkomen van dierziekten.
De oorsprong van het Covid-19-virus is nog niet geheel duidelijk. Onderzoekers publiceerden de afgelopen week een artikel in het wetenschappelijke tijdschrift Nature. De meest waarschijnlijke bron is een veemarkt. Die vind je in China, maar ook in een groot deel van de Derde Wereld en ze zijn er chaotisch, dichtbevolkt, vuil en in de openlucht. Chinese onderzoekers denken dat de ziekte afkomstig is van vleermuizen, die net als slangen en honden, meestal illegaal, op grote schaal op zo’n markten worden aangeboden.
Het tekent het dubbele gezicht van het moderne China. Het is een land waar mensen op grote schaal met hun smartphone betalen en in de modernste metrosystemen en kogeltreinen rijden. Tegelijk is het een land getekend door (lokale) corruptie, grote armoede op het platteland en soms gevaarlijke eetgewoonten. We zien ook een opvallende tegenstelling: met harde hand wordt de bevolking gecontroleerd, maar in de veehouderij en op veemarkten mag men doen wat men wil. Zelfs als dit virus een andere oorsprong blijkt te hebben: wetenschappers waarschuwen al lang dat de markten en ‘backyard-farms’ een groot risico vormen. De Chinese markten leken lang vooral een probleem van de Chinese gezondheidszorg, maar door de globalisering raakt het Chinese falen ons allemaal. We mogen het land na de crisis aanspreken op haar beleid. Andersom kunnen wij ook van hen leren, hoewel meer van landen als Korea en Taiwan, dan van China. Hoewel wij de dieren goed onder controle hebben, lukt het zelfs binnen de gedeeltelijke ‘lockdown’ nauwelijks om mensen goed en snel te informeren, en te bewegen tot voorzichtigheid. In Italië en Spanje gaat het leger al over straat om mensen binnen te houden.
We moeten luisteren en zo min mogelijk op pad gaan, en 2 meter afstand bewaren. Ondertussen kan de overheid nog wat leren van de bestrijding van dierziekten. Er zijn opmerkelijke verschillen. Dierziekten worden Europees vrijwel hetzelfde aangepakt, want er zijn minimummaatregelen afgesproken. Maatregelen gaan bij dierziekten direct in, om te vermijden dat veehouders snel nog even dit of dat gaan doen met verspreiding tot gevolg. Ook wat betreft de handhygiëne en het bewaren van afstand weten de meeste veehouders wat te doen bij een dierziektenuitbraak. Hopelijk negeert de politiek de plotselinge oproep van activisten om de veehouderij te viseren als oorzaak van de crisis. De oorzaak ligt eerder in onhygiënische markten in Azië, bestuurlijk falen in de EU en als we de veehouderij er al bijslepen, dan graag als positief voorbeeld.
