Kleine paardenhouderijen zijn een niet meer weg te denken onderdeel geworden van ons agrarisch landschap. Wie een landelijke woonst koopt, wordt al snel de eigenaar van een weide. Een weide vraagt om een grazer en aldus worden paard of pony vriend aan huis. Na een tijdje volgt de droom of onweerstaanbare drang naar een veulen. Een veulen om te blijven. Of waarom niet om op te fokken, af te richten en te verkopen? Het veulen komt er uiteindelijk. Na de droom van de eerste 6 maanden van zijn leven rijst de vraag: hoe krijg ik het veulen los van de merrie?
Veel is niet haalbaar
Advies vragen is altijd nuttig natuurlijk, maar dikwijls jaagt het professioneel advies de kleine paardenliefhebber de stuipen op het lijf. Een greep uit het aanbod: het veulen moet opgroeien in een kudde andere veulens, het veulen en de merrie mogen elkaar niet horen of zien, te lang zogen put de merrie uit, vroeg spenen is aangeraden als de merrie opnieuw gedekt moet worden, op 4 maanden moet worden gezorgd dat het veulen weg is bij de merrie… Geen enkele van voornoemde adviezen past in het kader en het leven van een paardenhouder die zijn veulen wil houden, voor altijd of om te verkopen als 3- of 4-jarige.
Zuivere zelfredzaamheid
Het allermooiste scenario is een veulen fokken om te blijven. Ondanks het feit dat dit maar al te vaak schering en inslag is, worden oplossingen om het veulen te spenen binnenskamers gehouden. Gewoon omdat elke fokker in dit geval zijn eigen methodes heeft en deze niet aan de grote klok hangt. Er is voor dergelijke speenmethodes geen pers, geen boeken en geen professioneel advies. Het is voor de fokker op eenzame hoogte redden wat er te redden valt met de middelen die ter beschikking staan.
Zoeken naar een oplossing
Als men tijd heeft om een veulen zelfstandig op te voeden, is dit iets om dankbaar voor te zijn. Een veulen dat blijft, mag gerust langer dan 4 maanden bij de merrie verblijven. Het extreemste geval dat Landbouwleven meemaakte was gewoon niets doen en het duo veulen/merrie samen laten tot het veulen te groot werd om de uier te bereiken. In dit geval houdt men er een merrie aan over, die met voedingstekorten te maken heeft en/of gedekt werd door haar eigen zoon.
De eerste maanden zijn meestal de mooiste. Veulen en merrie delen de box, gaan samen buiten, komen samen binnen. Blijven samen als de hoefsmid voor het eerst komt … Maar deze onvergetelijke periode gaat zo snel voorbij en ineens beseft men dat men een 6, 7 of 8 maanden oud veulen heeft, met de kaliber van een bijna-jaarling.
Zelfstandig, veilig opvoeden
De oplossing dient zich aan als de merrie gereden wordt. Na enkele maanden gaat het bij menig paardenhouder kriebelen om te rijden of de merrie in te spannen. Deze goesting is ideaal om het veulen alleen te laten in zijn toekomstige stal of box. Dit mag best naast de merrie zijn. Het is geen probleem dat de 2 elkaar zien, al staat dit in schril contrast met bepaalde adviezen en technieken waar het snel moet gaan.
Alvorens het veulen alleen te laten in zijn nieuw onderkomen is het belangrijk dat het er aan gewend is. Leer het veulen dat het om te eten in zijn eigen box moet staan. Dat de liefde door de maag gaat is niet alleen bij mensen het geval. Het veulen zal zijn box snel associëren met lekkers in de voederbak en geurig ruwvoer op de grond. Hou dit enkele weken vol en verleng stelselmatig de afzonderingssessie. Tot het moment aanbreekt dat de merrie van het toneel verdwijnt om te werken.
Tijdelijke afzondering
Als het veulen de eerste keren zonder de merrie verder moet, zorg dan dat zijn box veilig is: geen uitstekende nagels of schroeven, geen hangende hooinetten of ruiven, goede verlichting en goed gesloten deur. Sluit een veulen nooit op in het donker. Begin met een kwartiertje en bouw op via een half uur tot ruim een uur. U zal merken dat het veulen het prima stelt en opgelucht is als de merrie terug komt op stal. Als beloning laat u daarna de merrie bij haar veulen, die zich natuurlijk op de overvolle uier zal storten.
Zaak is hier deze uier in het oog te houden. In het begin zal dit voor de merrie lastig zijn, maar de beweging onder het zadel of in de koets tempert de spanning. Geleidelijk aan zal de melkgift ook minder worden.
Parfum of pikant
Een kleine paardenhouder kan zich permitteren om hogervermelde aanpak te spreiden over enkele maanden en zelfs de hele eerste winter van het veulen door. Voor de genadeslag van deze speenprocedure hoorden wij zaken als Tabasco (pikante saus) op de uier aanbrengen.
Als je weet wat Tabasco doet in de slokdarm van een mens, dan legt men dergelijke praktijken naast zich neer. Het blauwe potje van Nivea is een elegantere oplossing wat ons betreft. Zorg dat de nog weinig opgezette spenen van de merrie wit zien van het goedje, dat bovendien een intens verzorgend effect heeft op de zwaar op de proef gestelde uier.
De meeste veulens voelen snel dat er iets aan de hand is bij de melkfabriek. Ze druipen af en bekeren zich tot aangepast krachtvoer en kwalitatief ruwvoer, om uiteindelijk op te groeien tot een evenwichtig paard dat zijn dagen mag slijten op de plek waar het ter wereld kwam.
Patricia Borgenon
