Startpagina Pluimvee

Afstappen van het vrijemarktsysteem zal voedselvoorziening goed doen

Professor Eddy Decuypere van KU Leuven sprak ons toe tijdens het pluimveeseminarie op de Agridagen. Hij gaf ons zijn blik op de problematieken in de (pluim)veehouderij en is ervan overtuigd dat we met een ander systeem een langere leefbaarheid en betere prijzen kunnen veiligstellen.

Leestijd : 3 min

Professor Decuypere vindt het belangrijk om tijdig de filosoferen om zo de zaken eens anders te bekijken. Tijdens het pluimveeseminarie filosofeerde hij over de voorbije 50 jaar in de landbouwsector en over hoe de toekomst van de sector er zou kunnen uitzien als we zouden afstappen van een vrijemarktsysteem in de voedselvoorziening.

Verandering productiemodel

Decuypere is ervan overtuigd dat pluimvee, en ander vee, een langer leven zouden kunnen leiden, moest het productiemodel van vandaag er anders uitzien. Hij is er ook van overtuigd dat het mogelijk is om aan duurzame landbouw te doen én om als boer een paritair inkomen te krijgen.

“Om die doelstellingen te behalen, moeten we een compleet nieuw tijdperk instappen”, legt Decuypere uit. “Specialisatie, mechanisatie en schaalvergroting hebben een grotere impact op het milieu dan we oorspronkelijk dachten.

Duurzame landbouw is nu belangrijker dan ooit, want we moeten kwalitatief en genoeg voedsel kunnen blijven produceren voor Vlaanderen en bij uitbreiding Europa. De zorg voor het milieu begint bij de landbouw, want het milieu bestaat nu eenmaal voor het grootste deel uit landbouw.

Met het productiemodel van nu zal de landbouw niet lang kunnen blijven bestaan, want een landbouwer moet een volwaardig, paritair inkomen hebben. Dat inkomen is er de laatste jaren enkel en alleen op achteruitgegaan, wat de investering in een duurzame landbouw alleen maar moeilijker maakt.

De oplossingen legt hij bij 3 pijlers: 1) de technologie, 2) de bewustwording van producent en consument, en 3) een betere en meer overheid. “We moeten starten met het minder centraal zetten van de mens”, legt Decuypere uit. “Nooit was één soort op lange termijn zo determinerend ten opzichte van alle planten en diersoorten ter wereld, ten opzichte van alle ecosystemen en ten opzichte van het grondstoffengebruik. Die dominantie zal op termijn nefast worden, en daarom is een omslag nodig.

Alle 3 de pijlers moeten samenwerken, want te vaak wordt de verantwoordelijkheid bij de technologie, of bij de bewustwording gelegd. Te weinig mensen hebben grote verwachtingen van de overheid, hoewel die ook zeer belangrijk is. Er is dus een synergie nodig tussen de 3.”

Stop het vrijemarktsysteem

“30% van het voedsel wereldwijd gaat verloren. In derdewereldlanden gaat dat verloren op de akkers, bij ons gebeurt dat aan het einde van de keten, bij de consument of de grootwarenhuizen. We bestempelen producten te snel als ‘vervallen’, maar de overheid kan hier ook zeker haar steentje aan bijdragen. Die moet terug een evenwicht vinden tussen voedselveiligheid en voedselzekerheid.

Ik denk dat wij met z’n allen misschien wel te veel vlees eten, en dat we er toch over moeten nadenken om minder te produceren. Natuurlijk niet zomaar: we moeten minder produceren en toch meer verdienen. Kan dat? Absoluut, maar niet met een vrijemarktsysteem waarbij de grootwarenhuizen de prijzen bepalen.

Ik vind het logisch dat er bijvoorbeeld een vrije markt is bij reizen en auto’s. Als je maar 1 reis per jaar kan betalen, moet je het daar ook bij houden. Als je geen dure auto kan betalen, moet je die ook niet kopen. Als we kijken naar voedselvoorziening, vind ik dat een ander verhaal. Iedereen heeft recht op voldoende en betaalbaar voedsel.

Naar mijn mening kunnen we recht op betaalbaar voedsel op één lijn trekken met het recht op onderwijs en gezondheidszorg. Daar is geen vrije markt van toepassing, en daar komt de overheid dus in tussen.

Ik ben ervan overtuigd dat we een omslag kunnen maken naar een nieuw tijdperk met betaalbare voeding voor iedereen, waarin elke landbouwer een juiste prijs voor zijn producten krijgt en waarin we tegelijk ook goed zorg dragen voor het milieu. Natuurlijk zal dat inspanningen vragen van alle niveaus van de maatschappij. Naast een andere denkwijze bij de overheid, moeten we ook de beschikbare technologie zo goed mogelijk inzetten en producenten en consumenten meer bewustmaken van hun voedselgebruik.”

Sanne Nuyts

Lees ook in Pluimvee

Meer artikelen bekijken