Startpagina Edito

Edito: Oorlog raakt de boer weer hard in zijn portemonnee

Het menselijk leed van de onwezenlijke oorlog tussen Rusland en Oekraïne is enorm. Ook de impact ervan op de (landbouw)markten is aanzienlijk. Zelfs al stopt het conflict vandaag, de handel met deze landen zal voor lange tijd verstoord blijven.

Leestijd : 2 min

Het conflict tussen Oekraïne en Rusland beroert iedereen. De Oekraïense bevolking is daarbij weliswaar het grootste slachtoffer. Omdat deze oorlogsregio een grote rol speelt als producent en exporteur van belangrijke (landbouw)grondstoffen duurde het niet lang vooraleer de internationale markten steigerden.

Maanden voor de inval van de Russische troepen in Oekraïne escaleerden de energieprijzen al. Europa is erg afhankelijk van Russisch gas. De huidige situatie weegt dus extra zwaar door. Dit zowel voor de bedrijfswereld als voor de burgers, denk maar aan de prijzen aan de pomp of voor verwarming. In de land- en tuinbouw hebben vooral warme serreteelten, maar ook varkens- en pluimveestallen, melkinstallaties en bewaarloodsen behoefte aan veel energie. In 2019 bedroeg het totale netto primaire energiegebruik door de landbouwsector niet minder dan 30.443 terajoule, zo lezen we op de website van het departement Landbouw en Visserij. Aardgas was met 69 % de belangrijkste energiedrager in de land- en tuinbouw. De oorlog doet het energie-aandeel in de kosten dus zeker nog toenemen.

De oorlogsregio is een grote exporteur van landbouwgrondstoffen zoals granen, oliehoudende gewassen en maïs. Volgens de Rabobank vertegenwoordigen Rusland en de Oekraïne bijvoorbeeld zo’n 75% van het wereldwijde exportvolume in zonnebloemolie en -meel. De prijzen van al deze grondstoffen lopen serieus op. Dat laat zich sterk voelen in de voederprijzen. Vraag is of en hoe het nieuwe teeltseizoen in Oekraïne kan verlopen. Welke impact zal een eventuele misoogst hebben in Europa, Afrika en het Midden-Oosten?

Daarnaast swingen de kunstmeststofprijzen al een tijdje de pan uit als gevolg van de eerder aangehaalde hoge energieprijzen. De oorlog keert de situatie natuurlijk niet, integendeel. Gelukkig beschikken we in Vlaanderen over voldoende dierlijke meststoffen om toch nog mooie opbrengsten te realiseren. Jammer genoeg maakt onze strenge Vlaamse mestwetgeving het niet gemakkelijk (lees: onmogelijk) om dit ten volle toe te passen...

Het is wel duidelijk dat iedereen een prijs zal betalen voor deze oorlog. Het valt echter sterk te betwijfelen of de primaire sector zijn sterk verhoogde productiekosten zal kunnen doorrekenen naar de volgende schakels in de voedingsketen. Bakkers zwaaien intussen al met verhoogde broodprijzen en ongetwijfeld zullen ook de warenhuisketens de oorlog (deels) verrekenen naar hun klanten. Hoog tijd dus dat het ketenoverleg rond de tafel gaat zitten zodat de (resterende) land- en tuinbouwers niet dubbel het gelag moeten betalen.

Anne Vandenbosch

Lees ook in Edito

Edito: Vegetarische woordarmoede is tekenend

Edito Een collega-journalist gebruikte voor zijn edito steevast de mooie omschrijving ‘de hamvraag’. Het betekent letterlijk ‘de beslissende vraag’. Die hamvraag moeten producenten van vegetarische voeding zich toch stilaan stellen bij het bedenken van een aantrekkelijke naam voor hun vlees-lookalikes, niet?
Meer artikelen bekijken