Odisee Sint-Niklaas: Onderwerpen uit het nieuwe vak Landbouw-bedrijfsvoering’ zijn brandend actueel
In het vak Landbouwbedrijfsvoering binnen de opleiding Agro- en biotechnologie aan Odisee is een belangrijk deel van de cursus gewijd aan de kringloopgedachte inzake bedrijfseigen mestvoorziening en uitgebalanceerde voederwinning op het eigen land. Dit met oog voor de balans tussen eiwit- en energievoorziening en om zoveel mogelijk melk of vlees uit eigen bodem te produceren.


De nood aan grondgebonden voeder en voedsel lijkt in deze maatschappelijk turbulente periode als een paal boven water te staan. Het inschakelen van goedkope natuurlijke mechanismen om de productiviteit en rentabiliteit van het bedrijf te handhaven of te verbeteren, is de uitdaging van vandaag. Een schoolvoorbeeld hiervan is de eiwitvoorziening op het melkveebedrijf, die onherroepelijk verbonden is met de stikstofuitstoot. Eiwitten zijn immers ketens van aminozuren, waarbinnen elk aminozuur een stikstofatoom (N) bevat in de aminogroep. Odisee had met Wim Govaerts, docent Agro- en biotechnologie en bedrijfsadviseur Farmdesk een gesprek over zijn vak Landbouwbedrijfsvoering.
Odisee: “Moeten we stikstofkunstmest blijven bemesten op melkveebedrijven nu de kunstmest loeiend duur wordt?”
WG:“ Als bedrijfsadviseur van Farmdesk reik ik mijn studenten reële cases aan. Indien we uitgaan van een graslandbemesting met 300 kg kalkammonsalpeter (KAS) voor de eerste snede, 250 kg KAS voor de tweede snede en 150 kg KAS voor de derde snede, levert de totale stikstofaanvulling van 700 kg KAS/jaar 189 kg stikstof op (27% kg N in KAS) en dit kan op zijn beurt 1.181 kg eiwit (189 kg N x 6,25 kg eiwit/kg N) opleveren. We gaan gemakkelijkheidshalve uit van historische KAS-prijzen van 200 euro/ton, terwijl deze nu 600 euro/ton zijn. Indien we deze 700 kg KAS per ha strooien, komt dit neer op een kostenstijging van 280 euro/ha (0,4 euro per KAS x 700 kg KAS/ha). Uitgaande van een DS-opbrengst van 12 ton/ha per jaar, stijgt de graskuilkost hierdoor met 23,34 euro/ton DS. Met 7 kg DS graskuil per koe per dag bij een melkproductie van 30 kg meetmelk, komt dit neer op een voerkoststijging van 0,55 cent/kg meetmelk of op een jaarkostprijsstijging van 5.500 euro op een bedrijf dat een miljoen l melk produceert. Indien we deze 700 kg/ha zouden reduceren tot 233 kg KAS per ha om met dezelfde euro’s als in het verleden te kunnen bemesten, daalt de eiwitopbrengst met 788 kg eiwit per ha per jaar (467 kg KAS x 0,27 kg N/kg KAS x 6,25 kg eiwit/kg N). Farmdesk berekende bij compensatie met gewone sojaschroot of met VLOG-sojaschroot (beide 49% RE) en de huidige marktprijzen de extra voerkosten: • 788 kg eiwit/0,49 kg eiwit per kg sojaschroot x 504 euro/kg sojaschroot 49% RE = 811 euro per ha; • 788 kg eiwit/0,49 kg eiwit per kg sojaschroot x 731 euro/kg VLOG-sojaschroot 49% RE = 1.176 euro per ha. Door een teeltuitgave van 280 euro/ha te vermijden, loop je dus kans om 811 tot 1.176 euro/ha extra kosten gepresenteerd te krijgen aan de kant van de krachtvoeruitgaven.”
Inzetten op stikstoffixatie met ruwvoer- vlinderbloemigen
Dus kunstmest kopen ondanks de dure prijs lijkt de boodschap en dan maar verder hopen op een vlotte beschikbaarheid? Is er dan geen vluchtroute?
Toch wel, ruwvoervlinderbloemigen kunnen 50 kg N per ton DS per ha per jaar fixeren. Als we ervoor zorgen dat er 30% klaver in ons grasbestand zit,
Diverse bedrijfsstrategieën mogelijk
Bagage meegeven aan de studenten
“Bovenstaande berekeningen doen onze studenten kritisch denken. Zo worden ze klaargestoomd om als zelfstandige ondernemers of als omkaderingspersoneel optimaal te kunnen functioneren. Bovendien laat ik hun het examen afleggen tussen de gewassen, het voer en de koeien. Dat is de uitgelezen manier om samen met hen te kijken of hun theoretische kennis klaar is om door hen in de praktijk toegepast te kunnen worden», stelt Wim Govaerts.
“Het is voor de opleiding duidelijk hoe belangrijk het is om steeds voldoende maatschappelijke, landbouwtechnische, economische en administratieve bagage mee te geven aan de studenten om in harmonie met een breed maatschappijbeeld te komen tot de ontwikkeling van stevig ondernemerschap. Dit naast het vanzelfsprekend noodzakelijk multidisciplinair vakmanschap dat thuishoort op het landbouwbouwbedrijf van de toekomst, welke dimensie dit ook zal hebben.”
Kortom het bedrijf ronddenken op ecologisch, milieukundig, technisch en bedrijfseconomisch vlak binnen het vak Landbouwbedrijfsvoering blijkt goed voor de maatschappij, het milieu en de boer(inn)en zelf … en misschien werkt het nog tegen de oorlog ook?